Cảnh báo về phát triển AI trong quân sự

Các tập đoàn công nghệ ở Mỹ như Amazon, Microsoft và Intel là những yếu tố đang đẩy thế giới vào một cuộc chạy đua nguy hiểm với việc phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là chế tạo các cỗ máy chiến tranh thông minh.

Một vũ khí tự động của quân đội Mỹ. Ảnh: NATIONAL
Một vũ khí tự động của quân đội Mỹ. Ảnh: NATIONAL

Tổ chức phi chính phủ Pax của Hà Lan đã xếp hạng khoảng 50 công ty công nghệ theo các câu hỏi: Liệu họ có đang phát triển công nghệ liên quan AI nguy hiểm không? Họ có đang triển khai các dự án quân sự liên quan và liệu họ có cam kết không tham gia chạy đua vũ trang AI trong tương lai hay không. Trong số này, 22 công ty được xếp hạng ở mức “quan ngại trung bình”, 21 công ty ở mức “quan ngại cao”.

Amazon và Microsoft đang tìm cách “có chân” trong dự án trị giá 10 tỷ USD của Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp cơ sở hạ tầng điện toán đám mây cho quân đội Mỹ. Ngoài ra, Palantir - doanh nghiệp có liên hệ tổ chức đầu tư do Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) hậu thuẫn, đã nhận được hợp đồng trị giá 800 triệu USD để phát triển hệ thống AI có thể giúp các binh sĩ kịp thời phân tích khu vực chiến đấu.

Trong những năm gần đây, việc ứng dụng AI cho phép các hệ thống vũ khí tự động lựa chọn và tiến công mục tiêu đã gây nhiều tranh cãi về mặt đạo đức. Những ý kiến chỉ trích cho rằng hệ thống này sẽ đe dọa an ninh quốc tế và báo trước một cuộc cách mạng thứ ba trong chiến tranh, sau súng đạn và bom nguyên tử. GS Stuart Russell chuyên ngành Khoa học máy tính của Đại học California (Mỹ) nhận định, các vũ khí tự động chắc chắn sẽ trở thành vũ khí hủy diệt hàng loạt, vì một cá nhân có thể “kích hoạt” hàng triệu, thậm chí là trăm triệu vũ khí cùng lúc.

GS Russell cảnh báo thêm, mọi loại vũ khí hiện nay đều có thể được chuyển sang phiên bản tự động, từ các loại súng thông thường tới xe tăng, máy bay chiến đấu hay tàu ngầm. Trong tương lai, nguy cơ từ các thiết bị quân sự như máy bay không người lái trang bị vũ trang ngày càng lớn nếu chúng bị tin tặc chiếm quyền điều khiển, hoặc đủ thông minh để tự tổ chức các cuộc tiến công giống như kịch bản của loạt phim “Kẻ hủy diệt”.