Bước leo thang căng thẳng mới

Chỉ vài giờ sau khi quân đội Israel mở chiến dịch tấn công trên bộ nhằm vào lực lượng vũ trang Hezbollah ở Lebanon, Iran đã phóng nhiều loạt tên lửa đạn đạo vào các mục tiêu tại lãnh thổ phía nam và miền trung Israel, đánh dấu bước leo thang căng thẳng mới trong xung đột ở Trung Đông. Sự đáp trả của Israel sẽ quyết định tương lai của khu vực vốn luôn chìm trong bạo lực này.
Biếm họa: THIAGO LUCAS
Biếm họa: THIAGO LUCAS

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ngày 1/10 cho biết, đã sử dụng gần 200 tên lửa được sản xuất trong nước trong hành động phóng tên lửa tối cùng ngày nhằm vào các địa điểm chiến lược ở Israel, đồng thời khẳng định điều này được thực hiện trong khuôn khổ “quyền tự vệ hợp pháp của Iran và dựa trên luật pháp quốc tế”.

IRGC đã đăng tải thông báo như vậy trên hãng tin chính thức Sepah News sau khi phóng loạt tên lửa đạn đạo vào các mục tiêu ở Israel. Theo thông báo, trong số các mục tiêu bị tấn công có một số căn cứ không quân và căn cứ radar cùng với một số cơ sở mà IRGC cho là trung tâm chỉ huy và lên kế hoạch hành động quân sự của Israel. IRGC nói rằng 90% tên lửa đã bắn trúng mục tiêu.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho rằng, hành động của Iran là "sai lầm" đồng thời tuyên bố sẽ đáp trả. Quân đội Israel (IDF) thông báo Iran đã bắn tổng cộng khoảng 180 tên lửa các loại và IDF đã đánh chặn được “số lượng lớn”, nhưng “đã có một vài loạt không kích đánh trúng” vào một số khu vực khác miền trung và phía nam của Israel. Theo thống kê ban đầu, đã có 2 người Israel bị thương và một người Palestine tại khu Bờ Tây bị thiệt mạng.

Trong một bài viết đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian gọi cuộc tấn công này để bảo vệ lợi ích và công dân Iran. Ông Pezeshkian nhấn mạnh: “Hãy cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu biết rằng, Iran không phải là một bên hiếu chiến, nhưng kiên quyết chống lại mọi mối đe dọa. Đây chỉ là một góc sức mạnh của chúng tôi. Đừng tham gia vào một cuộc xung đột với Iran”. Trong khi đó, IRGC tuyên bố cuộc tấn công tối 1/10 là để trả đũa việc Israel gần đây đã sát hại lãnh đạo các nhóm vũ trang Hezbollah, Hamas và có các hành động gây hấn ở Lebanon cũng như Dải Gaza.

Theo CNN, Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo hai khu trục hạm Mỹ đã tham gia đánh chặn tên lửa Iran và sử dụng hơn 10 tên lửa phòng không, nhưng không tiết lộ chủng loại. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Patrick Ryder khẳng định, không có vũ khí hoặc khí tài nào khác tham gia đánh chặn tên lửa Iran. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey thông báo quân đội nước này đã "tham gia nỗ lực ngăn chặn leo thang ở Trung Đông", khẳng định các binh sĩ Anh đã hành động "dũng cảm và chuyên nghiệp" song không mô tả cụ thể. Bộ Quốc phòng Anh không bình luận liệu quân đội nước này có tham gia đánh chặn tên lửa Iran hay không.

Phản ứng trước căng thẳng leo thang, Lầu năm góc vừa thông báo quân đội Mỹ đang tăng cường quân số ở Trung Đông thêm vài nghìn người, bằng cách bổ sung các đơn vị mới tới khu vực trong khi vẫn mở rộng những đơn vị hiện có. Động thái tăng cường sự hiện diện quân sự của Mỹ diễn ra trong bối cảnh xung đột giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hezbollah ở Lebanon đang gia tăng, đặc biệt là đòn tấn công tên lửa của Iran tối 1/10. Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nhận định tình hình khu vực còn nhiều biến động và Chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục theo dõi sát sao mọi diễn biến.

Lo ngại xung đột lan rộng, ngày 2/10, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhận định, cuộc xung đột Trung Đông ngày càng mở rộng, leo thang liên tục và một lần nữa kêu gọi các bên nhanh chóng ngừng bắn. Trong khi đó, Đức, Pháp và Anh cảnh báo rằng, tình hình “cực kỳ nghiêm trọng”, kêu gọi các bên phải dừng tấn công ngay lập tức vì nó “đang dẫn dắt khu vực này tiến đến vực thẳm”.

Hiện, Israel đang đồng loạt mở ba mặt trận tấn công Hamas ở Dải Gaza, Hezbollah tại Lebanon và lực lượng Houthi ở Yemen. Giới quan sát cho rằng đây là diễn biến vô cùng nguy hiểm tại Trung Đông, có nguy cơ nhấn chìm khu vực vào bạo lực. Với việc tham chiến của Iran chống lại Israel, cục diện xung đột hoàn toàn có thể mất kiểm soát, dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng khó dự đoán. Vì thế, đối thoại thay đối đầu là giải pháp duy nhất hiện nay nhằm hạ nhiệt tình hình.