Một nhà đầu tư (NĐT) cá nhân tại TP Hồ Chí Minh với thâm niên 20 năm tham gia thị trường chia sẻ đã gần như “tắt app” và “ngủ đông” trong suốt năm 2024. Nhưng tuần vừa rồi anh đã nạp tiền vào tài khoản trở lại vì tin rằng, năm 2025 sẽ “thật sự tốt”. Một chuyên gia tài chính vẫn thường gây ấn tượng bởi những nhận định về đỉnh của thị trường cũng khẳng định “không nên bỏ lỡ
con sóng này”.
Có thể nói sau một thời gian tương đối dài, những nhận định và kỳ vọng lạc quan đã xuất hiện trở lại với tần suất khá dày. Nếu những lần VN Index vượt 1.300 điểm trong năm 2024 còn có nhiều hoài nghi thì trong những ngày qua dòng tiền tham gia thị trường rất mạnh mẽ. Điều này chứng tỏ rằng, trong trường hợp VN Index có thể là đỉnh ngắn hạn thì nhìn về trung dài hạn, rất nhiều người kỳ vọng chỉ số này sẽ tiến lên những mốc cao hơn 1.300 điểm.
Dù vậy, sóng to có thể đi kèm với… gió lớn và nếu không cẩn thận NĐT sẽ bị say sóng. Việc lựa chọn những kế hoạch giao dịch cẩn trọng để bảo đảm hạn chế rủi ro cũng như tối ưu hóa lợi nhuận là việc cần làm. Hãy nhìn lại phiên giao dịch ngày 5/3 sẽ thấy “cẩn tắc vô áy náy” khi VN Index tăng mạnh trong gần 60 phút đầu, lên gần 1.320 điểm. Nhưng xung lực giảm dần và cuối phiên giảm xuống còn gần 1.305 điểm. Chênh lệch của chỉ số này lên đến 1% trong phiên và tất nhiên có nhiều cổ phiếu (CP) có diễn biến tương tự. Chẳng hạn, DXG có những thời điểm tăng giá lên 16.400 đồng/CP, nhưng đến cuối phiên lại chỉ còn 15.900 đồng/CP. Nếu mua CP này ở giá đỉnh trong phiên thì kết thúc phiên đã tạm lỗ 3%.
Những tỷ lệ này có thể nói là chưa cao nhưng ít nhiều có thể tạo ra sức ép. NĐT phải thật sự chú tâm vì hiện nay, dù sóng lớn có đến thì với tính chất chọn lọc ngày càng cao của TTCK, sẽ khó có việc tất cả CP đều tăng. Một trong những lý do khiến các phiên giao dịch tỷ đô quay trở lại sàn chính là kỳ vọng về sóng lớn và người mua sẽ hành động với mục tiêu đón đầu.
Về mặt tâm lý, khi chưa mua, NĐT sẽ cảm thấy bị hối thúc. Khi mua rồi, họ sẽ thấy thời gian chờ đợi lâu hơn dự kiến. Như vậy, trong trường hợp thị trường đi ngang trong vài tuần hoặc tăng theo kiểu sideway up (đi ngang - tích lũy - đi lên) sẽ thử thách tâm lý NĐT. Tất yếu thanh khoản cao thì cả mua và bán đều lớn. Trong ngắn hạn, lực bán lớn có thể gây ra những biến động mạnh khiến giá trị tài sản của NĐT bị “chao đảo”. Ngoài ra, vì là chân sóng nên cũng sẽ có những sự thận trọng. Đôi khi CP chỉ cần tăng 5% nhưng nếu NĐT sử dụng margin với tỷ lệ 1:1 (có 1 đồng vay thêm 1 đồng) thì tỷ suất sinh lời sẽ thành 10% và động thái chốt lời cũng sẽ diễn ra để bảo toàn lợi nhuận.
Những phiên giao dịch tỷ đô quay trở lại thị trường là điều rất tích cực cho cả trung và dài hạn, nhưng NĐT cũng cần sự kỷ luật, giao dịch thận trọng và vừa sức với bản thân mình.