Thủ phủ cộng hòa Tatarstan giàu tài nguyên nước. Đường ven sông Volga và sông Kazanka chảy qua lãnh thổ Kazan có chiều dài lần lượt là 78 km và 56 km. Tuy nhiên thời gian qua, thành phố chưa khai thác hết lợi thế từ nguồn tài nguyên nước giàu có mà thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất này. Hiện nay, chỉ có 0,5 km trong số 78 km đường ven sông Volga được cải tạo cảnh quan, trong khi đường ven sông Kazanka chỉ hơn 4 km được quy hoạch.
Trả lời phỏng vấn báo chí nước ngoài tại Diễn đàn kiến trúc - xây dựng quốc tế lần thứ 4, được tổ chức từ ngày 6 đến 8/2/2025 tại thành phố Kazan, Thị trưởng Ilsur Mteshin cho biết, ông đã nhiều lần nêu vấn đề này tại các cuộc họp và hội thảo khác nhau do thành phố tổ chức. Sau thời gian nghiên cứu, xin ý kiến chuyên gia, thành phố đã quyết định đưa ra chủ trương về dự án phát triển cơ sở hạ tầng ven sông với tên gọi “Kazan - thành phố trên mặt nước”. Dự án được công bố tại phiên họp tổng kết của chính quyền thành phố Kazan tháng 12/2023.
Theo ông Ilsur Mteshin, phát triển cơ sở hạ tầng ven sông, trong đó chú trọng xây cảng neo đậu tàu thuyền, tổ chức các sự kiện trên mặt nước giúp tăng lượng khách du lịch, tạo thêm cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bên cạnh đó, Thị trưởng Kazan cho biết, theo truyền thống, người dân Kazan có mối liên hệ rất chặt chẽ với sông nước và có nhu cầu tham gia, khai thác các hoạt động giải trí ven sông. Ngành du lịch này được kỳ vọng không chỉ đóng góp đáng kể vào nền kinh tế của thành phố, mà còn giúp người dân có công ăn việc làm ổn định.
Để thực hiện Dự án “Kazan-thành phố trên mặt nước”, phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận về chủ đề “Văn hóa nước” trong khuôn khổ diễn đàn, bà Ilsiyar Tukhvatullina - kiến trúc sư trưởng thành phố Kazan - đề xuất: Trước hết cần xây dựng cụm du lịch ven sông trên bán đảo Lokomotiv, bởi đây là khu vực gần trung tâm thành phố, ga đường sắt và ga đường sông và là khu vực đang phát triển tích cực.
Theo sáng kiến của Kiến trúc sư trưởng Kazan, cụm du lịch mặt nước sẽ có diện tích 65 ha. Ở phần trên của bán đảo sẽ xây dựng trung tâm thể thao mạo hiểm dưới nước lớn nhất châu Â, có sóng nhân tạo hoạt động quanh năm. Theo dự án, diện tích trung tâm này sẽ là 5.500 m2 và tại đây, khoảng 1.500 vận động viên có thể tập luyện mỗi năm. Điều đặc biệt, với không gian như vậy, tại trung tâm này có thể tổ chức các cuộc thi thể thao dưới nước toàn Nga.
Ở phần dưới cụm du lịch sẽ xây dựng bến du thuyền trên sông lớn nhất ở Nga với 700 chỗ neo đậu. Giai đoạn đầu, dự kiến xây dựng khoảng 450 bến dành cho các tàu vừa và nhỏ và đến năm 2034, sẽ tăng số lượng lên 700. Còn phần trên đảo, sẽ xây dựng các xưởng sửa chữa tàu, trung tâm thông tin và các tuyến đường dành cho người đi bộ. Bà Ilsiyar Tukhvatullina dự kiến, sau khi xây dựng cụm du lịch ven sông tại bán đảo Lokomotiv, lượng khách du lịch đến Kazan sẽ tăng thêm 30.000 người. Theo đánh giá của các nhà chuyên gia, dự án sẽ cần khoản đầu tư ít nhất là 10,4 tỷ RUB (gần 110 triệu USD).
Kiến trúc sư trưởng của Kazan cũng trình bày ý tưởng về một trung tâm văn hóa ven sông dành cho trẻ em và thanh, thiếu niên. Không gian này sẽ gồm trường dạy chèo thuyền cho trẻ em, cơ sở đào tạo lý thuyết, giảng đường giáo dục, trung tâm thông tin, triển lãm và quán cà-phê. Trong vòng 5 năm, dự kiến trung tâm thu hút khoảng 1.000 trẻ em tham gia các môn thể thao dưới nước.
Sau khi dự án “Kazan - thành phố trên mặt nước” được thông qua, các nhà đầu tư có thể phát triển khu vực du lịch trong khuôn khổ chiến lược đồng bộ. Viện Phát triển đô thị Kazan đang xây dựng các tiêu chuẩn cho dịch vụ để thành phố có các giải pháp tiêu chuẩn thống nhất đối với các cơ sở hạ tầng ven sông, giúp các doanh nghiệp có kế hoạch phát triển dễ dàng và thuận lợi hơn.
