Không kịp ăn bữa trưa
Mấy tháng trôi qua nhưng mỗi khi ngồi vào mâm cơm, người thân của ông Lê Viết Lệ (phường Phước Tân, TP Nha Trang, Khánh Hòa) lại ngước mắt ra đoạn đường ray tàu hỏa trước nhà mà rưng rưng nỗi buồn tiếc về cái chết thương tâm của ông Lệ. Bà Nguyễn Thị Hậu và nhiều người chứng kiến buổi trưa định mệnh đều xót xa. Ông Lệ là lao động trụ cột của gia đình. Hôm ấy đang tất tưởi đi mua đồ ăn trưa cho cả nhà, khi băng qua đường ngang dân sinh, ông bị tàu hỏa cán tử vong. Mâm bát dọn sẵn ở nhà nhưng ông mãi mãi không trở về, những dự định, hoài bão cũng vĩnh viễn ngủ yên.
Quanh năm chật vật chạy xe chở đồ ăn uống cho các cửa hàng trên địa bàn TP Nha Trang, trưa 4-10, ráng sức chở chuyến hàng cuối để quay về quây quần bên vợ con ăn bữa cơm trưa, anh Trần Văn H. điều khiển chiếc xe tải BKS 79C-007… băng qua đường ngang tàu hỏa thuộc xã Ninh Ích (Ninh Hòa) thì bị tàu đâm tử vong. Hai người bạn thân đi cùng H. cũng trọng thương. Anh Hải, người đi trên chuyến xe hôm ấy thảng thốt nhớ lại: Do đã xế trưa và đói bụng nên ai cũng muốn nhanh xong công việc để về. Tâm trạng không tập trung nên không nghe rõ tiếng tàu chạy, cứ ngỡ tàu còn ở xa chứ bao năm nay ăn ngủ cạnh đường ray nên rất biết sự nguy hiểm của tai nạn đường sắt. Giờ không chết nhưng tôi chịu thương tật ở tay, làm việc gì cũng khó.
Cũng có cảnh tượng đau lòng như anh H., cách đây không lâu, gia đình bà Phương Dung có bốn người cùng đi một chiếc xe bảy chỗ để đến dự bữa cơm trưa cùng người thân thì xảy ra tại nạn kinh hoàng khi băng qua đường ngang tàu hỏa tại xã Suối Tân (huyện Cam Lâm). Tai nạn khiến một người tử vong và ba người trọng thương. Đến nay, nỗi ám ảnh vẫn nguyên vẹn trong ý nghĩ những người chứng kiến và sống cạnh đường ray. Ông Hà và nhiều người dân địa phương cho biết: Đoạn này tai nạn hoài mà người ta không lập chốt, lập biển cảnh báo, hiểm nguy cứ rình rập.
Trước các tai nạn thảm khốc, Thượng tá Nguyễn Văn Khải, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ - đường sắt Công an tỉnh Khánh Hòa nhìn nhận: Đúng là nhiều đường ngang dân sinh tiềm ẩn nguy hiểm. Mỗi khi có tai nạn xảy ra, chúng tôi nhanh chóng chỉ đạo lực lượng xuống khám nghiệm hiện trường, phân luồng giao thông để hạn chế sự ách tắc và gây xáo trộn cuộc sống người dân. Báo cáo cho thấy, riêng từ tháng 1 đến tháng 10-2017 đã có hàng chục vụ tai nạn đường sắt thương tâm ở Khánh Hòa làm chín người chết, nhiều người trọng thương.
Nhấp nhổm theo tiếng còi
Định cư nửa đời người ở hẻm 29 đường Thái Nguyên (phường Phước Tân, TP Nha Trang), các âm thanh liên quan đến tàu hỏa và đường ray đã trở thành phản xạ mặc định pha trộn nỗi lo lắng bám sâu vào tâm trí của ông Nguyễn Văn Minh và bao người khác. Ông Minh bộc bạch: Sống ngay trung tâm thành phố, nhà cửa san sát mà đường ray chạy xuyên qua không có hành lang bảo vệ, không có rào chắn, đường ngang dân sinh thì mọc lung tung nên tôi luôn trong trạng thái cảnh giác cao độ, sơ ý một chút là gặp thảm kịch như chơi. Hàng trăm người dân ở đây sống bên các đường ray không rào chắn cũng luôn giật mình mỗi lần nghe tiếng còi tàu.
Người lớn thì còn đỡ nhưng trẻ con càng đáng lo ngại hơn, nên ở các khu dân cư sống bên đường ray không rào chắn ở phường Phước Tân, Vĩnh Hải (TP Nha Trang) nhà nọ nói với nhà kia, “huấn luyện” con mình ghi nhớ tiếng còi tàu như tiếng báo động, nghe thấy là phải chạy vào nhà ngay. Chị Lê Thị Thanh ở Phước Tân chia sẻ: Vài bước chân là ra đường tàu, trẻ con lại hiếu kỳ chạy nhảy, vui chơi, tàu đến thường thiếu chú ý nên ngày nào cũng phải nhắc các cháu khi nghe tiếng tàu hỏa là phải vào nhà ngay, bởi nếu đứng cạnh luồng tàu chạy thôi cũng rất hiểm nguy.
Đường tàu hỏa xuyên qua nhiều khu dân cư ở Phước Tân (TP Nha Trang) nhưng không hề có rào chắn.
Có người bạn nối khố sống cạnh nhà là ông Lê Viết Lệ tử vong, nên mỗi lần nghe tiếng tàu, dù đã quen nhưng ông Nguyễn Hồng Quang vẫn trỗi dậy những nỗi bất an. Ông thổ lộ: Càng có tuổi càng sợ, ít dám đi lại hơn vì chân chậm rồi. Ở đây, đi từ xóm này sang xóm khác đều phải đi qua đường tàu không có hành lang che chắn. Nơi vắng vẻ thì dễ nhận biết âm thanh tàu chứ ở đây xe cơ giới hoạt động suốt ngày đêm, nhiều khi còi tàu lẫn vào còi xe.
Vài lần đến ăn uống ở “xóm đường ray” Phước Tân, ông Lê Văn Bình khiếp vía không dám trở lại. Ông bảo: Thấy biển báo nhiều quán ngon, rồi quán kinh doanh tạp hóa đủ loại, nên vào ăn thử. Nhưng phải có “thần kinh thép” mới có thể ngồi thưởng thức món ăn ở đây được, vì tàu hỏa chạy qua liên tục mà quán xá chỉ cách đường tàu vài sải tay, ai yếu bóng vía giật mình là có thể ngã lăn vào gầm tàu. Nhiều hôm thấy ở đây nhiều người vẫn vô tư buôn bán trong lúc tàu chạy ngay sát lưng mình.
Hàng nghìn người dân sống cạnh đường ray không rào chắn dọc dài phường Vĩnh Hải (Nha Trang), huyện Cam Lâm, thị xã Ninh Hòa cũng coi tiếng còi tàu là lời nhắc nhở thường nhật. Bà Võ Thị Mỹ (phường Vĩnh Hải) cảnh giác: Bao nhiêu đường dân sinh ngang qua đường sắt ở đây chả có biển báo gì cả. Có chỗ đặt biển báo thì lại bị che lấp, người tham gia giao thông không quan sát được. Thấy nhiều cái chết thảm, sợ lắm rồi nên mỗi lần đi bộ hay chạy qua đường ray là phải quan sát và nghe ngóng từ xa.
Dốc sức lập chốt gác
Trước những diễn biến phức tạp của tai nạn đường sắt, từ ngày 12-6 đến 15-10-2017, Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ - đường sắt Công an tỉnh Khánh Hòa đã tiến hành tổng khảo sát và kiểm tra công tác bảo đảm an toàn hoạt động chạy tàu trên các tuyến đường ngang. Các đơn vị đã thực hiện khảo sát được 159/255 đường ngang hợp pháp và dân sinh. Kiểm tra thực tế cho thấy nhiều đường ngang hợp pháp và đường dân sinh tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn.
Quá ám ảnh trước những tai nạn thương tâm, người dân sống hai bên đường ray ở xã Ninh Ích (Ninh Hòa) xin phép chính quyền địa phương cùng nhau góp sức lập chốt canh gác suốt ngày đêm ở đường ngang dân sinh tại thôn… để góp phần cảnh báo, bảo vệ tính mạng người dân. Bà Nguyễn Thị Hậu ở phường Vĩnh Hải cũng bày tỏ dự định: Do cuộc sống còn cực quá nên tôi cố lao động cật lực ít tháng nữa rồi vận động thêm hàng xóm lập chốt cảnh báo ở các đường dân sinh, chứ không mỗi ngày hàng nghìn lượt người qua lại, bất an quá!
Theo khảo sát của chúng tôi, ở Khánh Hòa ngoài các đường ngang hợp pháp còn có rất nhiều đường ngang dân sinh mở ngang đường sắt. Trên mỗi đường ngang dân sinh, hằng ngày có hàng nghìn lượt người đi bộ, người điều khiển xe thô sơ, xe cơ giới lưu thông qua lại nhưng đến nay vẫn chưa được ngành đường sắt quan tâm đầu tư lắp đặt hệ thống tín hiệu cảnh báo, gác chắn, chốt gác... Đó chính là nguyên nhân dẫn đến các tai nạn thương tâm.
