Dù con cái thành đạt và chăm lo cho mẹ, nhưng bà Lan vẫn xem việc đến chợ buôn bán là niềm vui. Bà chia sẻ: “Ngoài người dân địa phương, chợ Đông Ba còn thu hút du khách đến tham quan, mua bán và mỗi tiểu thương ở đây giống như một đại sứ du lịch để giới thiệu văn hóa địa phương với mọi người, từ ngôn ngữ đến phong tục, tập quán, kinh nghiệm sống…”. Với mái tóc bạc trắng, vóc dáng nhanh nhẹn và nụ cười hiền từ, bà Lan trò chuyện, tư vấn rất nhiệt tình cho khách mua trầu cau trong các dịp cưới hỏi, giỗ chạp và cũng sẵn sàng dành thời gian trò chuyện với các du khách trẻ, hoặc khách nước ngoài về phong tục ăn trầu.
“Chợ truyền thống là một trong những nơi góp phần bảo tồn bản sắc một cách sống động và chọn lọc, đồng thời cũng là nơi trao đổi, trao truyền văn hóa. Không gian chợ truyền thống chứa đựng nhiều câu chuyện, bài học, rất quan trọng và ý nghĩa cho cả người địa phương và du khách”, TS Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế nhấn mạnh. Chợ truyền thống hay bất cứ mô hình phân phối nào, theo thời gian đều phải thay đổi để thích nghi với thời đại, vì vậy, vấn đề nâng cấp ở đây sẽ là tất yếu, dưới bất kỳ góc độ nào, từ cơ quan quản lý cho đến chính các tiểu thương kinh doanh.
Cửa hàng Bách Hóa Xanh (BHX) nằm trên đường Hoàng Hoa Thám, phường Bình Lợi Trung, TP Hồ Chí Minh, đồng thời cũng ở giữa khu chợ Cây Quéo, luôn tấp nập người mua vào khung giờ sáng. Việc cửa hàng BHX tồn tại giữa khu vực chợ đông đúc cho thấy, sự cạnh tranh kiểu “một mất, một còn” không xảy ra, trái lại còn có tác dụng hỗ trợ nhau. Thực tế, những người đi chợ Cây Quéo chủ yếu hướng đến mua đồ tươi sống chủng loại đa dạng và khác với BHX, còn những khách hàng của BHX hướng đến sự nhanh gọn. Nhưng cũng có khách hàng của BHX thỉnh thoảng lại mua đồ ở chợ và ngược lại, người đi chợ nếu thấy BHX giảm giá mạnh (sale off), cũng mau mắn đến mua. Điều này cho thấy mỗi mô hình bán lẻ vẫn có những giá trị riêng và nếu làm tốt, phát huy chất lượng, bản sắc đều có thể phát triển.
Điều này cũng đồng nghĩa, nói đến nâng cấp chợ truyền thống, thì việc phát huy những lợi thế vốn có có thể xem là ưu tiên hàng đầu bên cạnh việc khắc phục những hạn chế. Kỹ sư nhiệt lạnh Nguyễn Khánh Hà, hiện đang sinh sống tại TP Hồ Chí Minh phân tích: Có dịp quan sát chợ truyền thống tại một số quốc gia trong khu vực và thế giới, tôi nhận thấy nhiều nét tương đồng với chợ truyền thống nước ta, đó là sự phong phú, đa dạng về hàng hóa, không khí buôn bán tấp nập, những nét văn hóa đặc trưng. Tuy mang màu sắc truyền thống, nhưng cách thức bảo quản hàng hóa (phần kho lạnh), vệ sinh môi trường kinh doanh của họ lại rất chuyên nghiệp. Đó là điều mà theo tôi một số khu vực buôn bán hàng tươi sống của chợ truyền thống hiện nay cần khắc phục. Giải quyết được điều này, chợ truyền thống sẽ có sức hút với cả giới trẻ, vốn quen với các mô hình bán lẻ hiện đại. Gia đình tôi nếu có thời gian đều đưa con đi chợ vì đây là không gian chứa đựng nhiều bài học cuộc sống đáng quý.