Mong nhiều kiến nghị với chính sách, chính quyền

Phóng viên (PV): Theo dõi những bài viết của Hoàng Chiên trên báo, thấy anh vẫn say sưa với mảng phóng sự, điều tra. Sức hút nào khiến anh tiếp tục dấn sâu vào thể loại báo chí này?

Nhà báo Hoàng Chiên: Sau gần 4 năm công tác tại Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt, mỗi năm tôi thực hiện khoảng chục loạt bài điều tra, phản ánh. Tôi chưa thể khẳng định đâu là sức hút thật sự đưa tôi đến mảng báo chí này. Đơn giản là tôi đã gắn bó với công việc này nhiều năm, và khi theo đuổi thể loại báo chí này tôi thấy nội dung mình muốn thực hiện được nghiên cứu, tìm hiểu sâu, có những phân tích, kiến nghị đối với chính sách, chính quyền địa phương, giúp thay đổi một cá nhân, bộ phận người dân trong xã hội.

PV: Mỗi thời, phóng viên làm phóng sự điều tra đều phải đối mặt với những khó khăn, cám dỗ. Trong những đề tài báo chí anh đã thực hiện điều tra, đâu là đề tài anh thấy khó khăn, đối mặt nguy hiểm, thậm chí tiến thoái lưỡng nan nhất?

Nhà báo Hoàng Chiên: Mỗi loạt bài đều có những khó khăn riêng, nhưng khi vượt qua được những khó khăn đó tôi lại cảm thấy rất thoải mái, và giúp tôi tự tin hơn mỗi khi gặp phải khó khăn trong quá trình thực hiện. Để vượt qua những khó khăn đó chúng tôi phải luôn tìm hiểu kiến thức, kinh nghiệm, tuân thủ quy trình tác nghiệp của cơ quan, hoạt động theo nhóm, luôn bí mật…

Trong những đề tài mà chúng tôi đã thực hiện, cá nhân tôi thấy khó khăn nhất, đối mặt với nguy hiểm, đó là loạt bài hồi tháng 4/2023, chúng tôi điều tra về tình trạng khai thác, chế biến đá trái phép trên Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang). Do điều tra kỹ nên khi gặp mỗi nhân vật ở các cương vị khác nhau chúng tôi vào vai cho phù hợp, từ người dân khai thác, chủ doanh nghiệp, người buôn bán, người sử dụng đá trái phép. Điều khiến tôi thấy khó khăn nhất là khi nhập vai là doanh nghiệp muốn xin phép khai thác đá trong vùng lõi Công viên địa chất toàn cầu, khi người môi giới yêu cầu chúng tôi phải chuẩn bị “những cánh thư nhỏ” để đến gặp “ông anh lớn”… Cũng quá trình thực hiện loạt bài này chúng tôi đã đối mặt rất nhiều áp lực khi gặp chủ doanh nghiệp xây dựng đã 20 năm bao thầu các dự án trên địa bàn, người này đặt cho chúng tôi rất nhiều câu hỏi mà chuyên môn, cũng như nghiệp vụ của ngành xây dựng khiến chúng tôi phải “nảy số” rất nhanh mới có cơ hội “tẩu thoát” mà đầy đủ thông tin mình cần.

PV: Những thiết bị hiện đại hiện nay có trợ giúp được nhiều cho công việc điều tra của nhà báo như anh? Nếu so sánh với thời làm báo của các thế hệ đi trước, nó có phải là lợi thế?

Nhà báo Hoàng Chiên: Cá nhân tôi thấy các thiết bị thông minh hiện đại hiện nay đã trợ giúp cho tôi rất nhiều trong công việc thu thập thông tin trong quá trình điều tra. Với các thiết bị hiện nay chúng tôi thường dùng như máy quay, thiết bị bay flycam, giám sát hành trình GPS… Nhưng chúng đều có tính hai mặt, không phải lúc nào chúng tôi cũng vận dụng các thiết bị hiện đại để làm điều tra.

Chỉ so sánh cách đây hơn 10 năm khi tôi rời ghế nhà trường đến nay đã thấy cách làm báo hoàn toàn khác. Cá nhân tôi nhận thấy thiết bị, máy móc hiện đại đã giúp tôi thực hiện được những tác phẩm tốt, chất lượng, đa phương tiện từ khâu phát hiện đề tài, lập kế hoạch, khai thác thông tin, xử lý hậu kỳ, đăng tải cho đến khi tạo lan tỏa, hiệu ứng và tác động đối với xã hội… đã hoàn toàn khác. Tôi thấy đó là một lợi thế.

PV: Những giải thưởng báo chí gần đây mà anh nhận được, có là nguồn động lực, tiếp thêm năng lượng để anh tiếp tục dấn bước vào điều tra những đề tài mới?

Nhà báo Hoàng Chiên: Khi các tác phẩm của chúng tôi được đăng tải, được lan tỏa, có tác động xã hội, đặc biệt là được vinh danh thì đó là nguồn lực rất lớn giúp chúng tôi có thêm nguồn năng lượng để tiếp tục dấn thân bước vào điều tra những đề tài mới. Để thực hiện được điều đó tôi luôn đặt ra những mục tiêu khắt khe cho bản thân mình.

PV: Xin cảm ơn anh!