2019 là năm đầu tiên Hà Nội chỉ sử dụng kết quả thi để xét tuyển vào lớp 10 công lập, không tính điểm rèn luyện và học tập của học sinh ở bậc THCS. Đây cũng là lần đầu tiên thí sinh Hà Nội phải thi bốn môn gồm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh và Lịch sử. Trong đó, môn Lịch sử được công bố vào tháng 3.
Toàn thành phố có 85.557 thí sinh dự thi vào lớp 10 THPT công lập (tính cả thí sinh được xét tuyển thẳng). Tổng chỉ tiêu vào các trường công lập và công lập tự chủ là 67.230, trường ngoài công lập là 21.820. Số còn lại phải học dân lập với mức học phí cao hơn hẳn, hoặc trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, học nghề.
Do số lượng thí sinh dự thi giảm khoảng 9.000 so năm ngoái, tỷ lệ chọi các trường cũng giảm. Trong đó, Trường THPT Chu Văn An có tỷ lệ chọi cao nhất, chỉ tuyển 225 học sinh nhưng có đến hơn 530 em đăng ký nguyện vọng 1 vào trường (1/2,4). Các trường theo sát về tỷ lệ chọi gồm THPT Sơn Tây (1/2,3), THPT Trung Văn (1/2,2), THPT Yên Hòa (1/2,2), THPT Nhân Chính (1/2,1).
Hơn 6 giờ sáng, mặc dù còn gần hai giờ nữa mới đến giờ thi, nhưng rất đông phụ huynh, học sinh đã có mặt tại khu vực trước cổng Trường THPT Việt Đức (Hoàn Kiếm, Hà Nội). Dù đã chuẩn bị kỹ càng mọi giấy tờ cần thiết như giấy báo dự thi, thẻ căn cước từ tối hôm trước nhưng việc đầu tiên mà phụ huynh nào khi đưa con đến điểm thi cũng là căn dặn, hỏi han và kiểm tra kỹ lại thêm một lần nữa.
Anh Nguyễn Trọng Thắng (phố Lý Thường Kiệt) cho biết, dù nhà gần địa điểm thi nhưng anh vẫn đưa con đến trường thi. Anh luôn động viên con cố gắng, bình tĩnh, tự tin khi bước vào kỳ thi; khi làm bài thi nhớ đọc đề kỹ, làm xong nhớ kiểm tra kỹ. Mặc dù kỳ thi này căng thẳng nhưng anh và gia đình không đặt nặng áp lực để con có tâm lý thoải mái. Năm nay, thí sinh thi bốn môn và chỉ lấy điểm thi để xét tuyển vào lớp 10 công lập, không tính điểm rèn luyện và học tập của học sinh ở bậc THCS như trước nên anh rất lo lắng. Con anh đăng ký Trường THPT Việt Đức và một trường nữa. Gia đình anh luôn hy vọng cháu sẽ đỗ nguyện vọng 1.
Theo ghi nhận của chúng tôi, trong sáng 2-6 vẫn còn có trường hợp thí sinh quên giấy tờ dự thi nên rất hoảng hốt. Rất may sau đó các phụ huynh khác, mỗi người một việc đã liên hệ với gia đình giúp em và đưa về lấy giấy tờ. Vì thời gian còn sớm nên ai cũng động viên em sẽ kịp quay trở lại trường đúng thời gian quy định.
Chị Nguyễn Thu Mai (phố Tô Hiệu) phụ huynh một học sinh Trường THCS Nghĩa Tân dự thi vào Trường THPT Cầu Giấy (quận Cầu Giấy) bày tỏ, lần đầu các thí sinh phải thi bốn môn, nên không những các con lo lắng mà cả phụ huynh cũng “đứng ngồi không yên”. Tuy nhiên, tôi không muốn tạo áp lực gì cho con cả. Tôi chuẩn bị kỹ càng từ tối hôm qua, xem kỹ lại hồ sơ và dặn con đi ngủ sớm. Sáng nay, từ 5 giờ 30 phút, tôi đã gọi con dậy chuẩn bị đồ dùng và xem lại bài một chút. Tôi cũng chỉ động viên cháu đọc kỹ đề, làm bài cẩn thận và bình tĩnh để đạt được điểm tốt nhất”, chị Mai nói.
Ngoài 8 giờ, khi cánh cổng trường thi khép lại, thí sinh bắt đầu tính thời gian làm bài thì phía ngoài, các phụ huynh vẫn không yên tâm trở về nhà mà nán lại thêm để chờ đợi. Nhiều người tìm cho mình những quán nước, quán cà-phê gần trường hoặc ngồi trên xe máy để chờ các sĩ tử.
Trái lại với tâm lý lo lắng của bố mẹ, kết thúc môn thi Ngữ văn sáng nay, rất nhiều thí sinh có tâm lý khá thoải mái. Thí sinh Nguyễn Hà Phương (tại điểm thi Trường THPT Việt Đức) chia sẻ: “Đề thi văn năm nay vừa sức, cơ bản con hoàn thành tương đối tốt. Đặc biệt với phần nghị luận xã hội, con rất thích nội dung này, vì được thể hiện quan điểm cá nhân trước một vấn đề rất thú vị là khám phá năng lực bản thân”. Còn thí sinh Nguyễn Văn Kiên tại điểm thi Trường THPT Cầu Giấy cho biết: “Đối với câu nghị luận văn học là bài Sang Thu em cảm thấy khá dễ và có thể đạt điểm cao. Em ước tính sẽ được khoảng 7 điểm”.
Theo đánh giá của các thầy, cô giáo, nhìn chung đề thi năm nay có điểm mới so đề thi năm ngoái ở chỗ cấu trúc và barem điểm được điều chỉnh từ 6/4 sang 7/3; ngữ liệu được mở rộng không chỉ trong các văn bản chính thức học sinh được học trong sách giáo khoa, tuy nhiên ngữ liệu vẫn nằm trong sách. Câu hỏi liên quan nghị luận xã hội cũng mang tính mở hơn, yêu cầu học sinh trình bày những suy nghĩ của cá nhân, có tính liên hệ thực tiễn.
Cô Đỗ Khánh Phương, giáo viên Ngữ văn tại Trung tâm Học Mãi cũng cho biết: “Đề thi năm nay có nhiều thay đổi so năm trước, tính phân loại của đề thi hợp lý hơn do việc thay đổi trong việc sử dụng ngữ liệu, cách thức ra đề thi. Ở phần 2: Đoạn văn gây bất ngờ vì không nằm trong văn bản đọc hiểu nhưng lại nằm trong phần luyện tập sách giáo khoa Ngữ văn 12, tập 2, trang 11 và là đoạn nghị luận xã hội. Điều này sẽ tránh được tình trạng học tủ của học sinh”.
