Cơ hội của các đô thị xanh

Xây dựng các đô thị xanh là một xu hướng đang thịnh hành trong bối cảnh đại dịch Covid-19 cho thấy những bất cập của hệ thống đô thị tập trung mật độ cao theo kiểu cũ. Ngày càng nhiều các thành phố phát triển theo hướng đô thị hoặc “vành đai đô thị xanh”, nhằm tận dụng lợi thế trong khủng hoảng. 

Mô hình đô thị xanh, hay “làng đô thị”, là một khái niệm mới được cho là có nguồn gốc từ các nghiên cứu quy hoạch ở Anh từ những năm 80 của thế kỷ 20. Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia cho rằng mô hình này thực chất là một cách cấu trúc lại ý tưởng trong việc quy hoạch đô thị nhằm mục đích tập trung bảo tồn cảnh quan và môi trường của các làng quê. 

Vừa qua, Hội đồng thành phố Derby (Anh) đã thông qua dự án khôi phục vành đai đô thị xanh nhằm tái tạo quần thể môi trường đặc trưng của địa phương và mở rộng diện tích vườn cây ăn quả cộng đồng, xen với các khu vực dân cư. Đây được xem là một trong những dự án chỉnh trang đô thị lớn nhất nước Anh hiện nay, dự kiến trên diện tích hơn 130 ha. Việc xây dựng đô thị xanh theo hướng này sẽ giúp tập trung nguồn lực cải tạo hệ thống hạ tầng và công nghệ ở vùng ven đô, đồng thời tác động tích cực tới các kế hoạch quy hoạch cho vùng nội đô. 

Trong bài viết có tên “Tương lai của các thành phố sẽ định hình thế giới hậu Covid-19”, các chuyên gia Ngân hàng Thế giới (WB) có nhắc đến: “Một trong những bài học lớn nhất rút ra từ cuộc khủng hoảng Covid-19 là các thành phố bền vững, có khả năng chống chịu tốt hơn đã có thể đối phó với đại dịch tốt hơn”. 

Hầu như các thành phố, đô thị lớn đều phải đứng ra “tuyến đầu” của cuộc khủng hoảng này do tỷ lệ lây nhiễm cao và kinh tế sụt giảm vì mật độ dân cư quá lớn... Để giải quyết rốt ráo những vấn đề này, theo chuyên gia Sameh Wahba, Giám đốc toàn cầu phụ trách quy hoạch đô thị và quản lý rủi ro của WB, đối với các thành phố, đây có thể là thời điểm quan trọng mà khủng hoảng có thể biến thành cơ hội phát triển.