Australia xem xét siết luật kiểm soát súng đạn

Vụ xả súng xảy ra tại bãi biển Bondi ở thành phố Sydney (Australia) ngày 14/12 vừa qua, khiến 16 người chết và 40 người bị thương, là vụ xả súng hàng loạt tồi tệ nhất trong gần 30 năm qua ở nước này.

Người dân tưởng niệm các nạn nhân vụ xả súng. Ảnh: RZN NEWS
Người dân tưởng niệm các nạn nhân vụ xả súng. Ảnh: RZN NEWS

Những tình tiết mới hé lộ chung quanh hai đối tượng tấn công đã khiến lực lượng chức năng Australia cân nhắc xem xét siết luật sở hữu súng đạn, vốn được cho đã rất nghiêm ngặt của nước này.

Theo ABC News, hai nghi phạm của vụ tấn công được xác định là Sajid Akram (50 tuổi) đã bị cảnh sát bắn hạ và con trai là Naveed Akram (24 tuổi) đang nằm viện trong tình trạng nguy kịch. Động cơ ban đầu được xác định là nhằm vào sự kiện của cộng đồng người Do Thái tổ chức trên bãi biển Bondi ở Sydney, trong ngày đầu tiên của Hanukkah - lễ hội mang ý nghĩa tôn vinh hòa bình và ánh sáng chiến thắng bóng tối.

Naveed đang đối mặt hàng chục tội danh giết người, cố ý giết người và các tội danh khác, gồm cả hành vi khủng bố. Ngày 16/12, Cục Di trú Philippines cũng xác nhận hai cha con Akram đã lưu trú gần một tháng tại nước này, ngay trước thời điểm xả súng không lâu. Theo hồ sơ của lực lượng chức năng, người cha đã nhập cảnh Philippines với tư cách là “công dân Ấn Độ”, còn Naveed Akram mang quốc tịch Australia. Cả hai từ Sydney nhập cảnh vào Philippines ngày 1/11, sau đó xuất cảnh vào ngày 28/11. Lật lại hồ sơ, cơ quan điều tra Australia phát hiện Sajid Akram từng bị điều tra vào năm 2019 do tình nghi liên quan tổ chức tự xưng “Nhà nước Hồi giáo” (IS).

Trên bờ biển Sydney, lực lượng chức năng tìm thấy hai lá cờ của tổ chức khủng bố IS trong xe của hung thủ. Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho biết, Sajid Akram và con trai Naveed Akram đã nhiễm tư tưởng cực đoan của IS dẫn đến thúc đẩy thực hiện vụ giết người hàng loạt này. Ông Albanese nói: “Tư tưởng đã tồn tại suốt nhiều năm liền dẫn đến sự thù hận, và trong trường hợp này đã dẫn đến vụ giết người hàng loạt không thể dung thứ”.

Trong số những người bị thương đang được điều trị trong bệnh viện, hiện có năm người trong tình trạng nguy kịch. Những nạn nhân có độ tuổi từ 10 tới 87, biến vụ việc trở thành vụ bạo lực súng đạn nghiêm trọng nhất trong gần 30 năm qua ở quốc gia châu Đại Dương. Nhiều người đã tới vườn hoa gần bãi biển nơi xảy ra thảm kịch để đặt hoa tưởng niệm những nạn nhân của vụ xả súng.

Ngay sau vụ việc, Thủ tướng Albanese đã triệu tập cuộc họp Hội đồng An ninh quốc gia Australia và nhấn mạnh: “Đây là một cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào người Do Thái trong ngày đầu tiên của lễ Hanukkah, vốn lẽ ra phải là một ngày của niềm vui, một lễ kỷ niệm đức tin”. Giới chức Australia đồng thời cảnh báo cần rà soát lại những khoảng trống an ninh khi nghi phạm từng lọt vào tầm ngắm của cơ quan tình báo Australia, nhưng vào thời điểm đó không được coi là nguy cơ đe dọa.

Chính quyền Australia cũng đặt vấn đề xem xét luật kiểm soát súng đạn của nước này liệu còn phù hợp tình hình hiện tại hay không. Theo cảnh sát, nghi phạm Sajid Akram sở hữu tới sáu khẩu súng đã đăng ký và có giấy phép sử dụng súng từ năm 2015. Hệ thống giám sát sở hữu súng hợp pháp của Australia từng được đánh giá cao vì là một trong những yếu tố góp phần giảm tỷ lệ giết người bằng súng xuống mức thấp nhất.

Tuy nhiên, trong khoảng 20 năm trở lại đây, số lượng súng được sở hữu hợp pháp đã tăng đều đặn, lên đến bốn triệu khẩu hiện nay. Theo nhận định của Viện Nghiên cứu Australia, con số này đã vượt quá số lượng trước khi Luật Quản lý súng được thông qua năm 1996. Các nhà lãnh đạo bang New South Wales đang soạn thảo luật mới để thắt chặt việc cấp phép, đề xuất giới hạn số lượng súng mà một cá nhân có thể sở hữu. Dự kiến luật mới của bang này sẽ được xem xét trước kỳ nghỉ năm mới. Tuy nhiên, nhiều ý kiến bày tỏ động thái này chưa đủ mạnh để có thể ngăn chặn những kẻ khủng bố cực đoan.

Cộng đồng quốc tế đã bày tỏ chia buồn sâu sắc với gia đình các nạn nhân, lên án vụ bạo lực nhằm vào dân thường, đồng thời kêu gọi đoàn kết và phản đối hận thù tôn giáo. Thảm kịch xảy ra ngay trước thềm lễ Giáng Sinh và năm mới, là dịp lễ lớn nhất trong năm tại nhiều quốc gia trên thế giới, do đó yêu cầu thắt chặt an ninh tại những nơi tập trung đông người đã lập tức được tăng cường.