Khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo
Tại hội thảo “Chuyển đổi năng lượng-Vai trò của hệ thống điện” nhằm đưa năng lượng tái tạo đến gần với người dân, giúp giảm áp lực cho ngành điện, nhiều kinh nghiệm và giải pháp để phát triển năng lượng điện tái tạo đã được các chuyên gia trong và ngoài nước bàn luận sôi nổi. Ông Ngô Sơn Hải, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) bày tỏ, EVN rất quan tâm đến các giải pháp vận hành an toàn nguồn năng lượng đầy hứa hẹn này: “EVN đánh giá cao những chia sẻ quý báu của Công ty Hitachi Energy và Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam về quá trình chuyển dịch năng lượng của các nước, những thách thức trong công tác vận hành lưới điện với nguồn năng lượng tái tạo chiếm tỷ trọng lớn và các phương pháp giải quyết bằng cách áp dụng các công nghệ tiên tiến”.
Sở hữu đặc điểm địa lý cũng như thiết kế hệ thống điện tương đồng với Việt Nam, Thụy Điển có các nhà máy thủy điện chủ yếu ở phía bắc trong khi các trung tâm phụ tải chính ở phía nam. Việc Thụy Điển chia sẻ các giải pháp cho thách thức mà Việt Nam đang gặp phải sẽ giúp Việt Nam phát triển mạng lưới điện tái tạo nhanh chóng hơn. Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam, bà Ann Mawa cho biết: “Là một đất nước có vùng địa lý trải dài, người Thụy Điển sử dụng rất nhiều năng lượng nhưng lượng khí thải lại thấp. Bí quyết của chúng tôi chính là năng lượng tái tạo, chủ yếu là thủy điện và điện hạt nhân, cùng với sự đóng góp ngày càng nhiều từ năng lượng gió”.
Tại hội nghị, các chuyên gia cho rằng, một trong các thách thức lớn nhất của ngành điện tái tạo Việt Nam là các đường dây truyền tải dài hiện chưa thể đáp ứng hết diện tích trải dài dẫn đến tắc nghẽn lưới điện và các khó khăn trong kỹ thuật. Theo đó, các chuyên gia cũng đã chia sẻ kinh nghiệm và các thí dụ thực tiễn về phương án giải quyết những thách thức đó bằng cách áp dụng các công nghệ kỹ thuật số và thiết bị tiên tiến nhất do Công ty Hitachi Energy cung cấp.
Để giá điện bình dân nhất
Theo các chuyên gia, để phát triển nguồn năng lượng điện tái tạo một cách bền vững, ổn định thì phải tìm ra nhiều công nghệ khác nhau. Ngoài ra, cần có những nguồn năng lượng có sẵn để bổ sung vào nguồn năng lượng thiếu hụt khi yếu tố thời tiết không đáp ứng được nhu cầu sử dụng. Bên cạnh đó, sự tích cực của các địa phương và sự phối hợp giữa các bộ, ngành giải quyết các vấn đề vướng mắc trong quá trình triển khai dự án nhằm tạo môi trường cạnh tranh tốt, thuận lợi cho các nhà đầu tư là rất cần thiết cho việc ổn định sản xuất và đưa giá điện tái tạo bình dân đến với người tiêu dùng.
Về giá điện, sau khi cùng nhau thảo luận tại hội nghị, các chuyên gia đồng ý không thể kỳ vọng giá điện tái tạo rẻ ngay từ đầu. Nó có thể cao trong giai đoạn đầu nhưng sẽ giảm theo thời gian khi chính phủ và các nhà đầu tư tư nhân có nhiều kinh nghiệm hơn. Lấy thí dụ, thống kê cho biết, chính phủ Đức đã thúc đẩy năng lượng tái tạo trong một thời gian dài bằng cách bảo đảm cho các nhà đầu tư rằng, họ có khả năng thu hồi vốn, từ đó giá điện tái tạo sẽ giảm dần, minh chứng bằng việc giá điện mặt trời ở Đức đã giảm khoảng 10 lần trong khoảng 10 năm qua.
Việt Nam có tiềm năng lớn trong cả bốn loại năng lượng tái tạo là thủy điện, điện gió, điện mặt trời và điện sinh khối. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần phải tìm cách để tự chủ lớn hơn bởi đây là một quá trình dài và thị trường Việt Nam là thị trường lớn, có khả năng đem lại lợi nhuận cho các doanh nghiệp trong việc sản xuất thiết bị để lắp đặt năng lượng tái tạo như điện mặt trời hay điện gió. Vì vậy, việc minh bạch để doanh nghiệp trong và ngoài nước hiểu được lợi ích khi đầu tư vào năng lượng tái tạo ở Việt Nam là việc cần làm để ổn định tương lai của ngành điện nói chung.
Các chuyên gia lưu ý, nước ta cần có hệ thống lưu trữ điện tốt hơn, bằng cách trang bị thêm những hệ thống lưu trữ năng lượng lớn bằng pin để có thể phát ngược lại khi không có mặt trời hay gió. Ngoài ra, cần có những đường truyền tải phù hợp để có thể truyền tải điện tái tạo tới nhiều khu vực khi có sự thiếu hụt, nhiều dự án đóng điện lên lưới cùng một lúc, gây vượt khả năng truyền tải của lưới điện.
