Theo AP, hôm 27/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đề cử ông Ajay Banga (63 tuổi), doanh nhân người Mỹ gốc Ấn Độ, là ứng cử viên chính thức cho vị trí Chủ tịch WB thay ông David Malpass. Trong thông báo đề cử, ông Biden đánh giá ông Banga, cựu lãnh đạo Tập đoàn Mastercard, là người thích hợp lãnh đạo WB với bề dày thành tích và kinh nghiệm hàng chục năm trong ngành tài chính quốc tế, hợp tác giữa các doanh nghiệp công-tư.
Ông Banga đã có 12 năm lãnh đạo Tập đoàn Mastercard, một công ty dịch vụ tài chính quy mô toàn cầu. Khi làm việc với các quốc gia đối tác và thành viên, ông đã hình thành mạng lưới và tạo mối quan hệ đáng kể trong số giới chức ở các quốc gia đó. Ứng cử viên Chủ tịch WB cho rằng, tổ chức tài chính này cần tiếp tục thúc đẩy các biện pháp giảm đói nghèo và bất bình đẳng, đồng thời giải quyết những thách thức do biến đổi khí hậu gây ra. Ông hy vọng có thể đến thăm nhiều quốc gia khác trên thế giới để hiểu hơn về các ưu tiên và mối quan tâm của họ, từ đó có thể bắt tay ngay vào việc khi nhậm chức ở WB.
Mỹ là cổ đông lớn nhất của WB và là nước đặt trụ sở của tổ chức tài chính quốc tế này. Tất cả 13 Chủ tịch của WB cho đến nay đều là công dân Mỹ, với ngoại lệ duy nhất là bà Kristalina Georgieva quốc tịch Bulgaria, giữ chức quyền Chủ tịch năm 2019. Theo truyền thống, Mỹ đề cử Chủ tịch của WB nên trong những năm qua, nhiều ý kiến kêu gọi đổi mới WB đã yêu cầu bầu Chủ tịch dựa trên năng lực cá nhân để các nước thành viên khác cũng có cơ hội tham gia, song rất khó hiện thực hóa. WB cũng đang đối mặt việc suy giảm uy tín cũng như chỉ trích rằng Washington đã thông qua tổ chức này để thúc đẩy lợi ích kinh tế, quyền lực và các ưu tiên phát triển của Mỹ trên toàn cầu.
Theo tờ The Wall Street Journal, sự phản đối việc Mỹ nắm quyền lực lớn ở WB hay châu Âu được “chọn” làm lãnh đạo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho thấy vai trò của hai thể chế tài chính quốc tế này đang bị “lung lay” nghiêm trọng. Do đó, một trong những thách thức lớn nhất của vị tân Chủ tịch WB chính là lấy lại vị thế lãnh đạo cho tổ chức này, đặc biệt là ở các quốc gia có thu nhập trung bình. Trong những năm qua, WB đã đóng vai trò không còn rõ rệt, suy giảm cả về quy mô và ảnh hưởng ở các nước có thu nhập trung bình do sự cạnh tranh đến từ các nguồn tài chính khác để tài trợ nhu cầu phát triển.
Ông Homi Kharas, chuyên gia cấp cao của Trung tâm Phát triển bền vững tại Viện Brookings (Mỹ) cho rằng, để lấy lại uy tín cho WB, nhà lãnh đạo hiện nay cần chứng minh không chỉ bằng kiến thức, kinh nghiệm hay phân tích, mà còn cả khả năng huy động vốn tài chính để có thể thực hiện các khoản đầu tư cần thiết và nâng cao năng lực cho vay. Đặc biệt là để thể hiện rõ hơn vai trò trong việc đầu tư phát triển bền vững như cam kết của tổ chức này, vốn là một lĩnh vực đòi hỏi nguồn lực khổng lồ cũng như cam kết chính trị mạnh mẽ của các đối tác.
Hội đồng điều hành WB công bố sẽ chấp nhận các đề cử cho đến ngày 29/3, sau đó chọn ra danh sách rút gọn gồm tối đa ba ứng cử viên và thực hiện các cuộc phỏng vấn cũng như quy trình mang tính hình thức khác. Tuy nhiên, gần như chắc chắn ứng cử viên Ajay Banga của Mỹ sẽ đảm nhận vị trí này và quyết định cuối cùng bầu Chủ tịch WB sẽ thực hiện trong tháng 5, trước khi ông David Malpass rời nhiệm sở ngày 30/6 tới.
