Tình thế gấp rút

Những hành động khẩn cấp đang chờ được thông qua nhằm ổn định tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở nhiều nước.
0:00 / 0:00
0:00
Ai Cập phải phá giá đồng bảng nội tệ hai lần trong năm nay.
Ai Cập phải phá giá đồng bảng nội tệ hai lần trong năm nay.

1. Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng hằng năm (NDAA) với mức ngân sách kỷ lục 858 tỷ USD đã được Hạ viện Mỹ thông qua. Tuy nhiên, dự luật ngân sách tổng thể cho chính phủ liên bang trong năm tài chính 2023 (kết thúc vào tháng 9/2023) với mức ngân sách khoảng 1.500 tỷ USD đang gây bất đồng giữa các nhà lập pháp của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa.

Mặc dù hy vọng sẽ thông qua được dự luật ngân sách tổng thể cho chính phủ liên bang trong phiên họp khẩn cấp vào 16/12 tới, nhưng các nhà lập pháp Mỹ đang lên kế hoạch để trì hoãn việc này cho đến ngày 23/12. Thượng nghị sĩ Richard Shelby, Phó Chủ tịch Ủy ban Phân bổ Ngân sách Thượng viện cho biết: Hiện tại, khoản chênh lệch 26 tỷ USD dành cho chi tiêu trong nước đang chia rẽ hai đảng. Trong khi đảng Dân chủ muốn cân bằng giữa chi tiêu trong nước và quốc phòng, thì đảng Cộng hòa đang tìm cách giảm con số này. Quốc hội Mỹ có khả năng sẽ thông qua gói chi tiêu tạm thời trong một tuần để giúp các nhà lập pháp có thêm thời gian để đạt được thỏa thuận.

2. Ai Cập tuyên bố sẽ thực hiện kế hoạch khẩn cấp, nhằm bảo đảm nhu cầu ngoại tệ cho đất nước và giúp nền kinh tế tiếp tục vận hành một cách linh hoạt. Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly cho biết kế hoạch sẽ được thực hiện liên tục cho đến cuối tài khóa kết thúc vào ngày 30/6/2023 về ngắn hạn, và trong 2-3 năm tiếp theo về trung hạn.

Thủ tướng Madbouly hy vọng trong vòng hai tháng tới, chính phủ có thể giải quyết được tất cả các vấn đề liên quan đến thư tín dụng (LC) trong hoạt động nhập khẩu hàng hóa. Hồi cuối tháng 10/2022, Ngân hàng Trung ương Ai Cập CBE thông báo sẽ bắt đầu quá trình loại bỏ dần quyết định hồi tháng 2/2022 về việc bắt buộc sử dụng LC để bảo đảm ngoại tệ cho hoạt động nhập khẩu, như một cách để kiểm soát ngoại hối. Kể từ đầu năm 2022 tới nay, CBE đã tăng tổng cộng 5 điểm phần trăm lãi suất cơ bản, để kiềm chế áp lực lạm phát. Nước này phải phá giá đồng bảng Ai Cập hai lần trong năm nay. Dự trữ ngoại tệ của Ai Cập đã giảm mạnh từ gần 41 tỷ USD trong tháng 2/2022 xuống còn 33,4 tỷ USD vào tháng 10 vừa qua.

3. Chính phủ Canada cho biết sẽ thay đổi chính sách công nghiệp nhằm bảo vệ hoạt động sản xuất pin xe điện của mình, trong bối cảnh Mỹ cung cấp hàng tỷ USD trợ cấp mới trong khuôn khổ Đạo luật Giảm lạm phát. Giới chuyên gia đánh giá đạo luật trên của Mỹ đang đặt ra mối đe dọa chưa từng có đối với lĩnh vực pin xe điện của Canada. Lần đầu tiên, Chính phủ Canada dự định trợ cấp chi phí sản xuất cho các "ông lớn" trong lĩnh vực sản xuất pin xe điện, với hy vọng họ duy trì sự hiện diện ở quốc gia Bắc Mỹ này.

Theo mô hình trợ cấp mới, Ottawa sẽ tài trợ chi phí hoạt động của các nhà sản xuất pin và linh kiện pin thông qua các khoản trợ cấp gắn với số lượng đơn vị được sản xuất. Dự kiến, chiến lược mới có thể được công bố trong ngân sách năm 2023. Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland sẽ phải phê duyệt gói chi tiêu này, nhưng bà đã từng nói rằng chính phủ sẽ không để các ngành công nghệ cao của Canada phải thất vọng.

Tình thế gấp rút ảnh 1
Canada dự định trợ cấp chi phí sản xuất cho các tập đoàn sản xuất pin xe điện.

4. Chính phủ của Thủ tướng Rishi Sunak đang đối mặt khó khăn chồng chất, trong việc giải quyết làn sóng đình công lớn nhất nhiều thập niên qua tại Anh. Theo hãng tin Reuters, khoảng 100.000 y tá sẽ tham gia kế hoạch đình công kéo dài từ ngày 15-20/12 tới nhằm yêu cầu tăng lương, sau khi chính phủ từ chối đáp ứng yêu cầu tăng lương cao hơn mức lạm phát 5%. Tổ chức công đoàn Royal College of Nursing (RCN) cũng sẽ tổ chức đình công trên cả nước lần đầu trong lịch sử 106 năm của mình.

Trước đó, hàng loạt cuộc đình công đã làm tê liệt mạng lưới đường sắt và dịch vụ bưu chính; các sân bay chuẩn bị đối diện tình trạng gián đoạn hoạt động trong khi các giáo viên chuẩn bị bỏ phiếu về việc tiến hành đình công, đe dọa gây thêm khó khăn cho nền kinh tế Anh nhiều khả năng đã rơi vào suy thoái. Dự báo đình công xảy ra hằng ngày trong tháng 12.

Nhằm giải quyết tình trạng này, Chính phủ Anh tổ chức hàng loạt cuộc họp đầy đủ đầu tiên của Ủy ban khẩn cấp Văn phòng Chính phủ Anh với các quan chức cấp cao của Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế và Chăm sóc xã hội, Bộ Nội vụ và Bộ Quốc phòng. Chính phủ Anh hy vọng rằng dự báo lạm phát bắt đầu giảm từ giữa năm 2023 sẽ khiến tình hình được cải thiện.