Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, số hạn mức tín dụng tăng thêm chỉ đáp ứng được phần nhỏ nhu cầu vốn lớn của khách hàng, trong khi khoảng 3-4 tháng trở lại đây đa số khách hàng đều không thể tiếp cận được vốn nên nhiều doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất...
Dè dặt bơm room
Mặc dù không công bố con số chính xác nới room cho từng ngân hàng nhưng theo tìm hiểu của phóng viên, kiên định với mục tiêu trần tăng trưởng tín dụng cả năm của hệ thống quanh mức 14%, nhà điều hành lần này thận trọng cấp thêm từ 0,7%-4% room tín dụng so với mức cũ cho khoảng 15 ngân hàng.
Theo tìm hiểu, trong đợt cấp thêm room tín dụng đợt tháng 9 năm nay, Sacombank là ngân hàng được nới room tín dụng cao nhất là thêm 4% nâng tổng hạn mức tăng trưởng tín dụng cả năm lên 11%. Ước tính ngân hàng có dư địa tăng trưởng thêm hơn 16.000 tỷ đồng. Agribank được tăng tín dụng thêm 3,5%, tương ứng dư địa tăng tín dụng thêm khoảng 50.000 tỷ đồng.
Vietcombank và Techcombank cùng được nới room thêm 2,7%, tương đương được tăng trưởng tín dụng thêm khoảng 32.000 tỷ đồng và 10.500 tỷ đồng.
Ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân, room tín dụng được cấp phổ biến quanh mức 3%. Tuy nhiên, do quy mô tín dụng nhỏ, kể cả các ngân hàng tư nhân lớn, thì hạn mức tín dụng tăng thêm chỉ trên 10.000 tỷ đồng, còn ở ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ, hạn mức tín dụng chỉ tăng thêm 1.000-2.000 tỷ đồng.
Bộ phận phân tích chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định, hạn mức tín dụng mới trong năm 2022 cho thấy sự phân hóa giữa nhóm ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước (không có nhiều thay đổi so với năm 2021) và nhóm ngân hàng thương mại cổ phần (thấp hơn nhiều so với năm 2021).
Điều này cho thấy mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước là hướng dòng vốn vào các lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt tín dụng lĩnh vực rủi ro cũng như điều tiết dòng tiền để kiểm soát được mục tiêu lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, khi trên thực tế, tỷ trọng cho vay các lĩnh vực rủi ro như cho vay kinh doanh bất động sản hay đầu tư trái phiếu doanh nghiệp từ các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước thấp hơn nhiều so với các ngân hàng thương mại cổ phần.
Đây là lần đầu tiên Ngân hàng Nhà nước đồng loạt nới hạn mức tín dụng cho một số tổ chức tín dụng trong năm nay. Các năm trước, nhà điều hành thường có 1-2 đợt nới room trong năm, sau khi đã giao mức trần cho từng đơn vị vào đầu năm.
Theo ước tính của SSI Research, trong đợt điều chỉnh lần này, mức tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống ước tính sẽ tăng thêm khoảng 2%, thấp hơn so với các kỳ vọng của thành viên trên thị trường. Do đó, dư địa để Ngân hàng Nhà nước sẽ có thêm một đợt điều chỉnh vào cuối năm nay vẫn còn.
Đồng quan điểm, các chuyên gia của Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, hạn mức tín dụng tăng thêm nhưng khá thấp so với kỳ vọng. VCBS duy trì dự báo về hạn mức tăng trưởng tín dụng năm 2022 khoảng 14% và được phân bổ theo nhiều đợt với khả năng 2%-3%/đợt.
Mặc dù hạn mức tín dụng được nới lần này thấp hơn so với kỳ vọng nhưng theo các chuyên gia, điều này có thể giúp tháo gỡ những điểm khó khăn nhất và thúc đẩy nền kinh tế duy trì xu hướng đi lên mà không gây thêm áp lực lên lạm phát do tăng trưởng quá nóng.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc phụ trách ban điều hành của Vietcombank cho hay ngân hàng sẽ tiếp tục kiểm soát, tăng trưởng tín dụng vào những lĩnh vực, ngành nghề thiết yếu của nền kinh tế, lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ, kiểm soát tốt thanh khoản, rủi ro tín dụng bảo đảm nợ xấu được kiểm soát ở mức độ thấp. Bên cạnh đó “duy trì mặt bằng lãi suất huy động vốn, lãi suất cho vay bảo đảm ở mức hợp lý, hỗ trợ cho quá trình phục hồi và phát triển kinh tế cũng như phục hồi và phát triển của các doanh nghiệp”, ông Tùng nói.
Lãnh đạo ngân hàng cho biết room tín dụng được cấp thêm sẽ hướng vào các lĩnh vực ưu tiên theo định hướng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Còn với bất động sản, việc cho vay sẽ tiếp tục hạn chế hoặc nếu có chỉ là thực hiện những hợp đồng đã cam kết cấp tín dụng từ trước.
Vẫn thiếu vốn, lãi suất tăng
Nhân viên tín dụng một ngân hàng cổ phần tại Hà Nội cho biết ngay sau khi có thông tin Ngân hàng Nhà nước nới room tín dụng, những khách hàng đã được duyệt hồ sơ vay vốn từ trước nhưng chưa được giải ngân đã liên tục gọi điện thoại để đốc thúc cả ngày lẫn đêm. Trong khi thực tế đến nay hội sở vẫn chưa có thông báo phân bổ về chi nhánh do vậy chưa thể giải ngân dù hồ sơ xếp hàng chờ.
Cùng cảnh ngộ, chị Thu Huyền (quận Long Biên, Hà Nội) cho biết hồ sơ vay vốn xây nhà của chị tại một ngân hàng cổ phần vẫn chưa được giải ngân.”Ngân hàng nói khoản vay của tôi lớn (gần 10 tỷ đồng) nên chậm giải ngân và sẽ chia thành nhiều đợt. Vì đã trót làm hồ sơ nên đành phải chờ. Tôi có liên hệ một vài nơi khác nhưng ngân hàng nào cũng thông báo room cho vay nhỏ giọt. Bạn tôi cũng vay mua nhà nhưng chưa được giải ngân, dù đã mua bảo hiểm nhân thọ và chấp nhận lãi suất vay cao hơn,” chị Huyền kể.
Còn nhân viên tín dụng của một ngân hàng có vốn nhà nước cho hay sau khi được cấp thêm room, chi nhánh nơi cô công tác vẫn không tiếp nhận hồ sơ vay mới, chỉ giải quyết cho các hợp đồng đã ký nhưng chưa được giải ngân.
Ở nhóm ngân hàng không được nới trần tín dụng lần này, dư địa cho vay càng khó hơn. Giám đốc chi nhánh Hà Nội của một ngân hàng tư nhân quy mô nhỏ cho biết ngân hàng ông không thuộc tốp 15 được nới room. Tình thế này khiến chi nhánh phải điều chỉnh danh mục cho vay hiện tại, tăng cường thu hồi nợ quá hạn và giảm dư nợ với một số khách doanh nghiệp lớn lãi suất thấp để chuyển sang cho vay cá nhân có mức lãi suất cao hơn.
Ngoài câu chuyện room tín dụng hạn chế, không ít khách hàng cá nhân và doanh nghiệp phản ánh lãi suất cho vay đang tăng trở lại.
Ông Chu Hoàng Tùng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Đầu tư Xây dựng và Thương mại Ngãi Cầu, cho biết doanh nghiệp đã nhận thông báo tăng lãi suất từ đầu tháng 8 ở cả hai ngân hàng mà doanh nghiệp đang vay vốn với mức tăng khoảng 1,7%/năm từ 4,5% và 4,8% lên 6,2%. Lãi suất tăng có nghĩa là chi phí sản xuất tăng.
Còn giám đốc một doanh nghiệp tại Hà Nội chia sẻ cuối năm ngoái công ty ông có khoản vay tại một ngân hàng cổ phần, với lãi suất 7,5%/năm cho kỳ hạn 6 tháng. Đến hết kỳ hạn, khi ông hỏi vay tiếp thì nhân viên ngân hàng thông báo lãi suất cho vay đã tăng lên 9%/năm, nhưng ngay cả khi đồng ý với mức lãi suất này thì công ty cũng khó vay được...
Về phía nhà điều hành, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú khẳng định cơ quan này sẽ tiếp tục điều hành nghiệp vụ thị trường mở chủ động, linh hoạt. Từ đó bảo đảm thanh khoản cho các tổ chức tín dụng, góp phần ổn định thị trường tiền tệ. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành nhằm tạo điều kiện để tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp. Qua đó có điều kiện giảm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất, kinh doanh.
