Sớm sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân

Trên thực tế, mức giảm trừ gia cảnh trong thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hiện nay không còn phù hợp với giá cả thực tế và chi phí cho nhu cầu cuộc sống. Bên cạnh đó, cách tính mức giảm trừ gia cảnh vẫn còn nhiều bất cập.
Kê khai thuế thu nhập cá nhân tại Cục Thuế Hà Nội. Ảnh: NAM ANH
Kê khai thuế thu nhập cá nhân tại Cục Thuế Hà Nội. Ảnh: NAM ANH

Hiện nay cách tính giảm trừ gia cảnh căn cứ vào biến động chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Nhiều ý kiến cho rằng, cần phải bổ sung thêm xu hướng phát triển nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Chưa phản ánh đúng với thực tế cuộc sống

Với tổng thu nhập của hai vợ chồng một tháng là 40 triệu đồng, chị Hoàng Hương sống tại Hà Nội cho biết, ngoài tiền ăn, tiền điện nước, tiền học cho hai con… gia đình còn phải trả một khoản thuê nhà 10 triệu đồng/tháng nên hai vợ chồng phải dè sẻn từng đồng. Trong khi đó, năm vừa rồi, gia đình chị Hương vẫn phải nộp hơn 11 triệu đồng tiền thuế TNCN.

“Đóng thuế thu nhập cá nhân là trách nhiệm của người dân, tuy nhiên sau dịch Covid-19, giá cả hàng hóa tiêu dùng đều đã tăng cao, thu nhập không đủ chi tiêu. Vì vậy, thuế thu nhập cá nhân đang trở thành gánh nặng của gia đình tôi”, chị Hương lo lắng không biết phải xoay xở ra sao trong thời gian tới.

Tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn đại biểu QH tỉnh Bắc Kạn) cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh trong tính thuế TNCN hiện nay chưa phản ánh đúng với thực tế cuộc sống. Cụ thể, mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Mức này duy trì từ tháng 7/2020 đến nay.

Dẫn số liệu, bà Thủy cho biết, so với giá hàng hóa năm 2020, giá dịch vụ giáo dục tăng 17%, giá lương thực tăng 27%, đặc biệt giá xăng tăng tới 105%... Nếu như gia đình có con nhỏ, phải thuê người trông, riêng tiền lương trả cho người trông trẻ hiện nay không dưới 5 triệu đồng/tháng; nếu gia đình có con đi học, chi phí học hành hiện nay chiếm phần lớn cơ cấu chi tiêu của các gia đình… Vì vậy, nếu phải chờ thêm hai năm nữa mới được thông qua quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ khiến nhiều người dân trong cảnh "thắt lưng buộc bụng" nhưng vẫn thuộc diện phải nộp thuế TNCN. Điều này không còn phù hợp với thực tế hiện nay, nhất là ở những thành phố lớn, đang gây thiệt thòi cho người dân nộp thuế.

Bà Thủy cũng chỉ ra sự bất hợp lý trong rổ hàng hóa tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tiêu chí dùng để tính mức giảm trừ gia cảnh thuế TNCN. Cụ thể, theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, khi CPI biến động trên 20%, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Bởi trên thực tế, Luật Thuế thu nhập cá nhân và các quy định hiện hành lấy tiêu chí biến động CPI trên 20%, tức là phải dựa trên rổ hàng hóa gồm 752 mặt hàng là bất hợp lý. Thực tế, các mặt hàng thiết yếu ảnh hưởng trực tiếp đến chi tiêu của người dân chỉ có khoảng hơn 20 mặt hàng, trong khi phải chờ tính mức trung bình của 752 mặt hàng sẽ rất lâu, thậm chí 6 đến 7 năm. Như vậy sẽ không phản ánh kịp thời những biến động trong chi tiêu của người dân và các hộ gia đình.

Hơn nữa, lương tăng nhưng mức giảm trừ gia cảnh không được điều chỉnh kịp thời. Dự kiến, từ ngày 1/7 tới đây sẽ thực hiện chính sách cải cách tiền lương. Điều này gây âu lo cho người lao động, bởi lương tăng, thu nhập tính thuế sẽ tăng. Việc không điều chỉnh kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến ý nghĩa của chính sách cải cách tiền lương. Vì vậy, bà Thủy kiến nghị, Chính phủ sớm trình sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân vào cuối tháng 10 và trình Quốc hội thông qua vào tháng 5/2025, đúng như chỉ đạo của Chính phủ với phương châm "5 quyết tâm, 5 đẩy mạnh và 5 bảo đảm".

Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân vào tháng 10

Làm rõ ý kiến của đại biểu Quốc hội (ĐBQH) về giảm trừ gia cảnh, thuế TNCN, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thuế này có hiệu lực từ năm 2009, khi đó, giảm trừ gia cảnh khoảng 4 triệu đồng/tháng, giảm trừ gia cảnh của người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng. Khi sửa đổi luật này năm 2013, giảm trừ gia cảnh là 9 triệu đồng/tháng, mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng, khi CPI biến động trên 20% thì trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) để điều chỉnh. Đến năm 2020, Quốc hội đã có Nghị quyết điều chỉnh việc giảm trừ gia cảnh này. Hiện nay, với những người có người phụ thuộc, thu nhập từ 17 triệu đồng trở lên mới phải nộp thuế thu nhập. Người có hai người phụ thuộc thì có thu nhập hơn 22 triệu đồng/tháng mới phải nộp thuế thu nhập.

Lý giải vì sao đến nay chưa điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh tính thuế TNCN, Bộ trưởng Tài chính cho biết, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân hiện nay là 4,96 triệu đồng. Như vậy, giảm trừ để nộp thuế là 11 triệu đồng, cao hơn mức thu nhập bình quân 2,2 lần, trong khi ở các nước trên thế giới là dưới 1 lần. Bên cạnh đó, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, CPI năm 2020 là 3,23%; năm 2021 là 1,84%; năm 2022 là 3,15% và năm 2023 là 3,25% - chưa đạt trên 20% để thực hiện điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Điều này có nghĩa, Bộ Tài chính hiện đang thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Tuy vậy, theo Bộ trưởng Tài chính, tiếp thu ý kiến của các ĐBQH, hiện nay UBTVQH đã bổ sung chương trình xây dựng luật, pháp lệnh để sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân vào kỳ họp tháng 10 tới đây, thông qua vào kỳ họp tháng 5/2026.

“Nếu UBTVQH quyết định làm ngay trong năm nay để thông qua vào tháng 5/2026, thì Bộ Tài chính sẽ chấp hành, xin ý kiến đại biểu Quốc hội, nhân dân để đưa ra các quy định phù hợp", Bộ trưởng nêu rõ.

Góp ý về mức sửa đổi, các chuyên gia cho rằng, cần nâng mức tính thuế cho người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng như hiện nay lên mức cao hơn, thậm chí 18 - 20 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc (hiện là 4,4 triệu đồng/tháng) cũng cần được nâng lên 50 - 70%, tức khoảng 6 - 7,5 triệu đồng/tháng.

Ngoài ra, bản chất của thuế là doanh thu trừ chi phí và có thu nhập mới phải nộp thuế. Do vậy, trong lần sửa đổi này, cần bổ sung quy định các khoản chi phí có hóa đơn, chứng từ, như chi phí tiền học cho con, tiền lãi vay mua ngôi nhà đầu tiên, tiền chữa bệnh hiểm nghèo bảo hiểm không chi trả, tiền điện, tiền nước… phải được khấu trừ khi tính thuế TNCN. Đặc biệt, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh chỉ thực hiện khi lạm phát thay đổi 20% là quá cứng nhắc. Không nên điều hành thuế theo lạm phát vì theo mỗi năm, mức sống của người dân tăng lên. Người làm chính sách thuế cần phải thay đổi tư duy, xây dựng chính sách thuế hợp lý để khuyến khích người lao động sáng tạo.

Có thể bạn quan tâm

Khi niềm tin thị trường được củng cố, các doanh nghiệp bất động sản có thể huy động vốn với chi phí hợp lý hơn. Ảnh: NAM ANH

Bước ngoặt của trái phiếu doanh nghiệp

Nhiều quy định mới cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang được đưa ra xin ý kiến, hướng tới thay thế các quy định cũ để hoàn thiện khung pháp lý và củng cố niềm tin dài hạn cho thị trường.

Đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn.

Băn khoăn với “quota” nhập khẩu vàng

Giữa bối cảnh thị trường vàng liên tục biến động và chênh lệch giá trong nước, quốc tế đang cao kỷ lục, đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn. Giải pháp này liệu có đủ sức giải quyết tận gốc sự méo mó kéo dài của thị trường vàng hay chỉ mang tính “giảm đau” ngắn hạn.

Đối mặt “xanh vỏ đỏ lòng”

Khi thị trường chứng khoán (TTCK) có hiện tượng “xanh vỏ, đỏ lòng”, nghĩa là VN-Index tăng, nhưng nhiều cổ phiếu (CP) lại giảm, áp lực của các quỹ đầu tư lại được đem ra mổ xẻ.

“Giảm áp” margin

Trước đây, tiền cho vay ký quỹ (margin) thường được nghĩ đến như dòng vốn ngắn hạn trên thị trường chứng khoán (TTCK). Hiện nay, nhiều nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu (CP) dài hạn cũng sử dụng margin. Nhưng sự bao phủ mạnh mẽ của margin liệu có song hành với những rủi ro tiềm ẩn?

Doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ phối hợp với Thuế Hải Phòng trực tiếp xuống chợ hỗ trợ tiểu thương. Ảnh KỲ DUYÊN

Tuân thủ tốt không lo bị kiểm tra thuế

Băn khoăn lớn nhất của các hộ kinh doanh trong cuộc chuyển đổi bỏ thuế khoán là vấn đề xử lý hàng tồn kho, nguy cơ bị truy thu thuế và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật khi thay đổi phương pháp tính thuế.

Điểm rơi của dòng tiền

Dòng tiền trên thị trường theo thời gian sẽ có sự chuyển đổi trạng thái rất linh hoạt, thậm chí có cả “độ nén” trong việc tích lũy để chờ cơ hội và sẽ bùng nổ rất nhanh nếu có các thông tin thuận lợi xuất hiện.

Ngân hàng Agribank quản lý chặt chẽ rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cho các dự án năng lượng tái tạo như điện gió. Ảnh: NAM ANH

Thể chế hóa tương lai năng lượng xanh

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu bước chuyển mạnh trong thể chế hóa chuyển đổi năng lượng xanh. Đây không chỉ là định hướng phát triển ngành năng lượng, mà còn là cam kết của Việt Nam với mục tiêu Net Zero 2050.

Sự xuất hiện của nhiều doanh nghiệp mới niêm yết sẽ cải thiện thanh khoản và thu hút thêm nhà đầu tư. Ảnh: NGUYỆT ANH

Nhiều điểm đáng chú ý từ chỉ số P/E

Theo dữ liệu từ Fiintrade (nền tảng phân tích dữ liệu chứng khoán), định giá P/E của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện ở mức 14,9 lần, tăng hơn 11% chỉ trong nửa năm qua. Con số tưởng chừng tích cực này lại ẩn chứa nhiều tín hiệu đáng suy ngẫm về sức khỏe thật sự của thị trường.

Hướng dẫn doanh nghiệp kê khai tại Thuế thành phố Hà Nội. Ảnh: NAM ANH

Gỡ nút thắt dòng tiền từ chính sách thuế

Luật Thuế giá trị gia tăng mới được kỳ vọng góp phần minh bạch hóa chính sách và nâng cao hiệu quả quản lý thuế, song quá trình thực thi đang bộc lộ nhiều vướng mắc khiến doanh nghiệp gặp khó về dòng tiền.

Sau IPO, vốn điều lệ của VPBankS sẽ đạt mốc 20 nghìn tỷ đồng tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Ảnh: NAM ANH

Mở đường cho dòng vốn chảy mạnh

Khi thể chế được “cởi trói”, thị trường vốn Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới. Nghị định 245/2025 với nhiều cải cách trong quy trình chào bán và niêm yết cổ phiếu mở đường cho dòng vốn trở thành động lực mới của tăng trưởng kinh tế.

Chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng sẽ có sự gia tăng mạnh mẽ. Ảnh: NAM ANH

Chứng khoán mở rộng biên kỳ vọng

Để được nâng hạng chính thức từ ngày 21/9/2026, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ trải qua kỳ rà soát, đánh giá vào tháng 3/2026. Trong khi chờ đợi, các cơ quan quản lý cần khắc phục triệt để những vấn đề đã được nhận diện, tiến tới cải thiện sâu thị trường.

Giao dịch tại sàn giao dịch tài sản mã hóa VIX (VIXEX). Ảnh: VIX

Tạo lập thị trường tài sản mã hóa minh bạch

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa là bước đi quan trọng để thúc đẩy thị trường tài sản số phát triển, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng hai con số của nền kinh tế Việt Nam.

Khách hàng vay trên các sàn P2P Lending tối đa là 400 triệu đồng. Ảnh: NAM ANH

Cho vay ngang hàng - cần niềm tin hơn tốc độ

Dư địa của hoạt động này còn rất lớn tại Việt Nam, quy mô có thể đạt tới hàng chục tỷ USD. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vẫn thiếu các cơ chế bảo vệ cả người vay, lẫn cho vay, tỷ lệ rủi ro của kênh tài chính mới mẻ vẫn ở mức cao.

Chứng khoán Việt Nam đã bắt kịp nhiều quốc gia trong khu vực về mức độ vốn hóa thị trường và thanh khoản. Ảnh: NAM ANH

Mở rộng kênh dẫn vốn cho nền kinh tế

Hành lang pháp lý đang được hoàn thiện với nhiều chính sách mang tính chất đột phá, nhằm thu hút nguồn lực tài chính cho tăng trưởng kinh tế trung và dài hạn. Đồng thời, các sản phẩm đầu tư mới cũng đang được bổ sung, nâng cao tính hấp dẫn của thị trường tài chính Việt Nam.

Cho vay mua bất động sản chiếm tỷ lệ cao trong hoạt động tín dụng. Ảnh: NGUYỆT ANH

Ngăn chặn rủi ro lệ thuộc tín dụng

Trước thực tế dòng vốn tín dụng đang chảy vào bất động sản với tốc độ ngày càng mạnh, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã chủ động điều chỉnh chính sách nhằm định hướng và kiểm soát dòng vốn này theo hướng an toàn, bền vững hơn.

Nhu cầu về chỗ ở của người dân không ngừng mở rộng, nhất là ở phân khúc nhà ở vừa túi tiền. Ảnh: NAM ANH

"Giấc mơ an cư" cuối năm

Thị trường bất động sản Việt Nam đang tích lũy những yếu tố tích cực. Sự tăng trưởng nóng dựa trên đầu cơ giảm dần, cơ hội năm nay được kiến tạo từ nhu cầu ở thật...

Phát hành trái phiếu đang trở thành kênh hút vốn của các ngân hàng. Ảnh: NGUYỆT ANH

Ngân hàng chạy đua với thanh khoản

Trong bối cảnh tiền gửi tăng trưởng chậm hơn tín dụng, phát hành trái phiếu đang trở thành kênh hút vốn của các ngân hàng. Nhờ đó, họ vừa có thêm nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu cho vay ngày càng lớn, vừa duy trì được chuẩn mực khắt khe về an toàn vốn.

Tin nâng hạng

Những thông tin liên quan đến việc nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đang xuất hiện với tần suất khá dày trong những ngày qua và tất nhiên luôn được xem là tin tốt. Mặc dù vậy, nhà đầu tư (NĐT) cũng nên có kỹ năng phân tích, xử lý tin tốt để có thể giao dịch tối ưu.

Thời gian qua, giá vàng trong nước liên tục leo thang. Ảnh: MINH CHÂU

Nỗ lực để vàng không “ngủ yên trong két”

Giới chuyên gia nhận định, việc thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia ở thời điểm này không chỉ đáp ứng nhu cầu đầu tư ngày càng đa dạng, mà còn là giải pháp quan trọng làm giảm độ "nóng" không cần thiết của thị trường vàng vật chất.

Nền tảng thị trường trái phiếu đang được củng cố, mở đường cho tăng trưởng trở lại.

Biến trái phiếu thành “hàng hiệu”

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) Việt Nam đang phục hồi tích cực sau giai đoạn biến động kéo dài, song vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Các chuyên gia cho rằng, để lấy lại niềm tin nội địa và thu hút thêm dòng vốn đầu tư nước ngoài, cần một “cuộc đại tu” về chất lượng.

Thuê nhà xưởng đang được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Ảnh: NGUYỆT ANH

“Cởi trói” cho dòng vốn trung và dài hạn

Cho thuê tài chính đã hiện diện tại Việt Nam hơn 20 năm nhưng quy mô vẫn rất nhỏ, mới chiếm 0,28% tổng dư nợ tín dụng. Việc xây dựng luật riêng được kỳ vọng sẽ “cởi trói”, đưa kênh vốn này trở thành trụ cột mới trong cung ứng vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp.

Viettel đã có mặt tại gần 10 quốc gia, mang về hàng tỷ USD doanh thu quốc tế mỗi năm. Ảnh: VIETTEL

Doanh nghiệp Việt tăng tốc trên bản đồ đầu tư toàn cầu

Từ Viettel, FPT đến Vinamilk và TH True Milk, doanh nghiệp Việt đang ghi dấu ấn trên bản đồ đầu tư quốc tế. Làn sóng đầu tư ra nước ngoài không chỉ mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn đưa thương hiệu Việt vươn ra biển lớn.

Giao dịch tại MB bank. Ảnh: NAM ANH

Trao “đòn bẩy” vốn cho nhiệm vụ tái cơ cấu ngân hàng

Chính sách giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho bốn ngân hàng đang thực hiện chuyển giao bắt buộc của Ngân hàng Nhà nước được giới chuyên gia đánh giá là “cú huých” thanh khoản mang tính chiến lược. Không chỉ giúp giải phóng hàng chục nghìn tỷ đồng vốn khả dụng, nó còn mở rộng dư địa tín dụng, tạo tác động lan tỏa tới nền kinh tế.