NSND trẻ nhất làng chèo

Sau khi tạo dấu ấn với vai trò đạo diễn tại Liên hoan Chèo toàn quốc 2022, cô đào nổi tiếng Trần Hoài Thu (sinh năm 1984) của Nhà hát Chèo Hà Nội tiếp tục trở thành cái tên được tìm kiếm nhiều những ngày cuối năm 2023 khi thông tin chị trở thành NSND trẻ nhất làng chèo được công bố.
0:00 / 0:00
0:00
Vở chèo “Linh Từ quốc mẫu” do NSND Hoài Thu đạo diễn.
Vở chèo “Linh Từ quốc mẫu” do NSND Hoài Thu đạo diễn.

Cô gái biển Thái Bình mê chèo

Hoài Thu sinh ra trong một gia đình đông con ở quê nghèo Tiền Hải. Từ nhỏ, Thu đã rất thích những giai điệu quê hương. Quê nghèo, thứ âm thanh duy nhất được nghe là từ chương trình phát thanh của địa phương. Cô bé ước được một lần hòa giọng cùng các bạn.

15 tuổi, vừa học hết cấp hai, biết Nhà hát Chèo Thái Bình tuyển diễn viên nên Thu đăng ký thi. Anh cả chở em út lên nhà hát. Duyên nghiệp với chèo bắt đầu từ đây. Gần hai năm sau, tại Hội diễn Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc năm 2001 tổ chức ở Quảng Ninh, vở “Quan Âm Thị Kính” của chèo Thái Bình đã thành công vang dội. Hoài Thu trong vai Thị Mầu cùng lúc được trao nhiều giải thưởng như: Huy chương vàng diễn viên xuất sắc, Diễn viên đạt thành tích xuất sắc và Tài năng trẻ của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. Sau vở diễn, cái tên Hoài Thu nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng. Hoài Thu cũng là người trẻ nhất được Nhà báo Thanh Hạnh mời xuất hiện trong chương trình “Dành cho người hâm mộ” của VTV3.

Hoài Thu bảo rằng, Nhà hát Chèo Thái Bình là nơi đưa chị lên sân khấu chuyên nghiệp, các nghệ sĩ gạo cội, các thầy cô ở đây đã truyền cho chị tình yêu nghề, yêu nghệ thuật truyền thống quê hương nên chị không bao giờ có ý định rời nhà hát. Nhưng, “Mình không tính trước được gì cả”, Hoài Thu cười chia sẻ: Năm 2005, cô lập gia đình và chuyển lên Hà Nội công tác ở Nhà hát Tuổi trẻ. Cất lại những giai điệu luyến láy để chăm sóc cho tổ ấm. Thế nhưng, có lẽ tổ nghiệp chèo giữ Thu quá chặt nên dù đi đâu, làm gì, chuyển sang lĩnh vực nào thì cuối cùng chị cũng không ra khỏi vùng đất ấy.

Năm 2013, NSND Trịnh Thúy Mùi chuẩn bị dựng vở “Vương nữ Mê Linh” cho Cuộc thi Nghệ thuật chèo toàn quốc. Dù biết Hoài Thu đang nghỉ sinh nhưng NSND Trịnh Thúy Mùi vẫn tìm cách thuyết phục Thu diễn vai Trưng Trắc. “Nghỉ hát gần 10 năm, tôi sợ hàm cứng không thể hát được, lại phụ công chị ấy. Nhưng chị Mùi động viên rất nhiều, thế là đánh liều nhận lời”, Hoài Thu nhớ lại. Sau một tuần tập luyện không ngừng nghỉ cùng các anh chị em nghệ sĩ, Hoài Thu cùng Nhà hát Chèo Hà Nội mang “Vương nữ Mê Linh” tới Hội thi Chèo toàn quốc ở Hải Phòng và thành công cho cả vở diễn và cá nhân các nghệ sĩ tham gia.

“Về với chèo như tìm lại được chính mình”, Hoài Thu tâm sự: “Bước lên sân khấu vẫn được tổ nghề yêu thương. Đối với một nghệ sĩ trẻ, đó thật sự là món quà lớn. Vì vậy tôi quyết định nhận lời chị Mùi, về công tác tại Nhà hát Chèo Hà Nội”.

Từ đây, Hoài Thu tham gia nhiều vở diễn như “Cánh chim trắng trong đêm”, “Kiều Loan”... Sau “Vương nữ Mê Linh”, Hoài Thu và Quốc Phòng trở thành cặp bạn diễn ăn ý đẹp cả thanh lẫn sắc của chèo Hà Nội. Với nhiều thành quả trên sân khấu, Hoài Thu là nghệ sĩ trẻ nhất được xét tặng danh hiệu NSƯT năm 2015.

Đến NSND trẻ nhất làng chèo

Mới đây, NSƯT Hoài Thu là một trong 42 nghệ sĩ có tên trong danh sách được phong tặng danh hiệu NSND và là nghệ sĩ chèo trẻ nhất được phong tặng. Bước ra từ sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội, NSND Hoài Thu vui mừng chia sẻ: “Danh hiệu NSƯT, NSND rất danh giá đối với các nghệ sĩ, đó là sự tôn vinh của Nhà nước đối với những cống hiến của các nghệ sĩ đối với lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, đồng thời cũng là niềm tự hào của từng nghệ sĩ. Vì vậy, bất kỳ nghệ sĩ nào làm trong lĩnh vực này cũng đều mong muốn đạt được và tôi cũng không ngoại lệ. Do đó, danh hiệu là sự khích lệ to lớn trên chặng đường hoạt động của tôi sau này, nhất là trong vai trò đạo diễn”.

Nhắc đến vai trò đạo diễn của NSND Hoài Thu, nhiều khán giả và đồng nghiệp vẫn nhớ vở diễn “Linh Từ quốc mẫu” do chị dàn dựng tại Liên hoan Chèo toàn quốc 2022. Dù lần đầu thử sức ở vai trò mới nhưng “Linh Từ quốc mẫu” đã được trao giải vở diễn xuất sắc nhất và cá nhân NSND Hoài Thu đạt Huy chương vàng dành cho đạo diễn, một khởi đầu thành công ngoài mong đợi của chị.

Đồng hành với NSND Hoài Thu từ những vở diễn đầu tiên trong vai trò đạo diễn, nhà viết kịch Bùi Vũ Minh chia sẻ: “Tôi với gia đình Thu là bạn lâu năm. Chứng kiến Thu trên sân khấu nhiều mà ngồi xem bạn thị phạm cho các diễn viên trẻ cũng nhiều, tôi biết lửa nghề trong Thu rất lớn. Tôi cảm thấy rất vui vì những tâm huyết của mình trong các vở diễn đã được Thu truyền tải rất tốt. Thật tuyệt vời khi nghe tin Hoài Thu được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSND lần này bởi cô ấy hoàn toàn xứng đáng”.

Bên trong Nhà hát Lớn Hà Nội vẫn còn tiếng nhạc, tiếng đàn, tiếng chúc mừng của các đơn vị dành cho các nghệ sĩ nhận danh hiệu cao quý lần này. Thấp thoáng phía xa, những học trò của NSND đang ùa về phía cô giáo để tặng hoa chúc mừng.

NSND Hoài Thu: “Khi các phương tiện truyền thông khác lên ngôi, sân khấu không còn vị thế độc tôn, đời sống nghệ sĩ vất vả nhưng mỗi khi hướng dẫn các em, nhìn các em say sưa hát, tôi cảm thấy hạnh phúc bởi tình yêu chèo vẫn nồng ấm trong trái tim của các nghệ sĩ trẻ”.