Thế giới tuần qua

Những tiếng chuông báo động

Các vạch cảnh báo trong nhiều lĩnh vực trên thế giới tuần qua đã vượt ngưỡng thông thường lên mức "báo động đỏ" bởi tính chất nguy hiểm của chúng. Trong thực tế, sự lan tỏa mạnh mẽ của những nguy cơ này có thể đe dọa nhiều khu vực cũng như nhiều phương diện của thế giới.

Những tiếng chuông báo động

1. Các nhà khoa học Anh vừa cảnh báo nguy cơ vi-rút E-bô-la (Ebola), với tốc độ tiến nhanh như vũ bão, có thể "nhập cảnh" Pháp và Anh. Theo đó, nếu các hãng hàng không hoạt động hết công suất thì nguy cơ vi-rút E-bô-la lan sang Pháp vào cuối tháng 10 này có thể lên đến 75% và ở Anh là 50%. Tuy nhiên, nếu các hãng giảm 80% số chuyến bay đến các vùng có dịch bệnh thì nguy cơ chỉ là 25% đối với Pháp và 15% đối với Anh. Các nhà khoa học cho rằng, sẽ có thêm nhiều người mang vi-rút E-bô-la vào châu Âu mà không biết mình bị lây nhiễm. Nghiên cứu cũng cho biết, nguy cơ vi-rút E-bô-la "nhập cảnh" Bỉ là 40%, trong khi Tây Ban Nha và Thụy Sĩ cùng có tỷ lệ 14%.

Kể từ khi bùng phát ở Tây Phi tháng 3 vừa qua, dịch E-bô-la đã cướp đi 3.400 sinh mạng trong số 7.200 người lây nhiễm. Trong các nước châu Âu, Pháp và Anh là những nước dễ bị tiến công nhất, do có nhiều người trở về từ "ổ dịch" như Ghi-nê (Guinea), Xi-ê-ra Lê-ôn (Sierra Leone) và Li-bê-ri-a (Liberia).

2. Không chỉ ngành y tế, an ninh thế giới cũng bị đặt trong tình trạng nguy hiểm cao khi các mạng lưới khủng bố đang ngày càng mở rộng hệ thống "chân rết" của mình. Các cơ quan chức năng Ô-xtrây-li-a (Australia) vừa thông báo đã chặn giữ 11 đối tượng tình nghi khủng bố tại sân bay Men-bơn (Melbourne) và Xít-ni (Sydney) trong chưa đầy một tháng qua. Hãng thông tấn AP cho biết một số đối tượng mang theo hình ảnh chặt đầu người trên các thiết bị điện tử và một đối tượng bị từ chối nhập cảnh vào Ô-xtrây-li-a. "Xứ sở chuột túi" đang mở rộng cuộc chiến chống khủng bố với việc thông qua dự thảo Luật An ninh quốc gia sửa đổi và nâng báo động khủng bố từ mức trung bình lên mức cao, do lo ngại về khả năng các đối tượng người Ô-xtrây-li-a tham chiến hoặc hỗ trợ cho lực lượng phiến quân nhóm "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng gây ra đe dọa về an ninh sau khi trở về nước.

Sự mở rộng của Nhà nước Hồi giáo đã thật sự trở thành "nỗi lo không của riêng ai". Theo thống kê của giới chức Lầu năm góc, kể từ khi phát động chiến dịch không kích IS tại I-rắc (Iraq) và mở rộng sang lãnh thổ Xy-ri (Syria), các máy bay chiến đấu của Mỹ đã tiến hành tổng cộng 1.768 vụ không kích vào các mục tiêu của IS. Ước tính Mỹ đã phải chi khoảng 1,1 tỷ USD cho các chiến dịch quân sự chống IS từ tháng 6 vừa qua với chi phí trung bình 7 - 10 triệu USD/ngày.

3. Không đe dọa sinh mệnh con người như khủng bố, song hoạt động tội phạm mạng cũng đang ngày càng phát lộ sự nguy hiểm đối với các nền kinh tế, trong đó có "đầu tàu" kinh tế thế giới là Mỹ. Giám đốc FBI G.Cô-mi (J.Comey) cho biết, tin tặc đã bẻ khóa hệ thống mạng của các công ty Mỹ để dễ dàng đánh cắp bí mật thương mại và ước tính mỗi năm, tin tặc gây thiệt hại hàng tỷ USD cho các doanh nghiệp của Mỹ, trong đó tin tặc Trung Quốc đi đầu trong cuộc chiến tranh mạng này. Theo FBI, các hệ thống máy tính của hầu hết công ty lớn của Mỹ từng là mục tiêu tiến công của các tin tặc, thậm chí nhiều doanh nghiệp không biết mình là "nạn nhân" của các vụ đánh cắp thông tin mật.

Gần đây nhất, "đại gia" ngân hàng JP Morgan của Mỹ thông báo các tin tặc đã xâm nhập hệ thống máy tính ngân hàng này, đánh cắp thông tin cá nhân của hơn 83 triệu khách hàng, trong đó có 7 triệu doanh nghiệp quy mô nhỏ. Cùng với JP Morgan, nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ như Target, công ty mua hàng trực tuyến eBay đều từng bị tin tặc "hỏi thăm" và đánh cắp nhiều thông tin quan trọng.

4. Trong khi đó, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cảnh báo nền kinh tế thế giới tăng trưởng đáng thất vọng, và sáu năm sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008, bức tranh kinh tế thế giới vẫn còn nhiều mảng tối. Theo Tổng Giám đốc IMF C.La-gác-đơ (C.Lagarde), có nhiều điểm "mập mờ" xung quanh chính sách tiền tệ của các nước phát triển, trong đó có việc Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (FED) từng bước thu hẹp gói cứu trợ thứ ba (QE-3). IMF cho rằng những chính sách không thống nhất và thiếu minh bạch thông tin sẽ gây ra hiệu ứng dây chuyền cho các nước trên thế giới, vốn đang hưởng lợi ích từ các chính sách tiền tệ nói trên.

IMF kêu gọi chính phủ các nước có những cải cách thiết yếu nhằm nâng cao năng suất, khả năng cạnh tranh và thúc đẩy thị trường lao động; đồng thời thực thi các biện pháp cứng rắn hơn và tăng cường nỗ lực đa phương tiếp sức cho kinh tế thế giới. Dự báo kinh tế thế giới chỉ tăng trưởng khiêm tốn trong năm 2015 với sự phát triển không đồng đều giữa các nước, trong đó các nước thuộc Khu vực đồng ơ-rô (Eurozone) tăng trưởng yếu nhất.