Vẫn như “bắt cóc bỏ đĩa”
Tuyến đường Mạc Thái Tổ từng là một trong những công trình sạch đẹp được thi công nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày giải phóng Thủ đô. Vậy nhưng lâu nay, người dân tại đây khổ sở vì mùi khó chịu từ ô nhiễm mương thoát nước nằm giữa hai làn đường. Nhờ sự nỗ lực của chính quyền địa phương cũng như đơn vị thoát nước, hiện lòng mương đã bớt ô nhiễm hơn, không còn cảnh rác nổi kín và bốc mùi như trước. Tuy nhiên, người dân vẫn phải chịu cảnh ô nhiễm khi vỉa hè đã trở thành bãi rác tập kết phế thải xây dựng tự phát.
Chị Nguyễn Thị Lan (41 tuổi), một người thu gom phế liệu thường xuyên ở khu vực Mạc Thái Tổ cho hay: “Theo kinh nghiệm, nhìn từng lớp rác xếp chồng là biết bãi rác đã tồn tại rất lâu. Phế thải xây dựng này là đến từ những nơi khác và do người làm nghề chở chạc lén đổ trộm. Tiền công đổ chạc không được bao nhiêu nên họ mang ra đây đổ cho nhanh. Hoạt động chở chạc đổ trộm này chủ yếu diễn ra vào khoảng thời gian tầm từ sau 23 giờ. Chúng tôi thi thoảng qua đây để lượm sắt vụn nên biết. Cũng có lúc họ bị bảo vệ, người dân và thậm chí chính quyền bắt quả tang và phạt nhưng cuối cùng đâu vẫn hoàn đấy”.
Cùng quan điểm này, người dân trong khu A6C và A6B thuộc tòa nhà Nam Trung Yên (Cầu Giấy), đối diện đoạn phố rác cũng bày tỏ sự bức xúc. “Khu nhà chung cư của chúng tôi rất sạch sẽ, kể cả những hàng ăn cũng luôn có ý thức dọn dẹp. Đến lá cây chúng tôi cũng quét dọn thường xuyên. Còn bên kia đường, hoàn toàn là rác ở nơi khác chở xe đến đổ trộm ban đêm. Chúng tôi cũng đã theo dõi, phản đối và yêu cầu những đối tượng đổ trộm ngừng việc xả rác. Nhưng thái độ của những người này rất thách thức, không có bất kỳ sự e dè nào. Chúng tôi cũng đã có phản ánh với phía chính quyền có biện pháp xử lý, nhưng đến nay vẫn chưa có gì thay đổi mà thậm chí còn nhiều rác hơn”, bà Vương Thị Hinh (73 tuổi) chia sẻ.
Mong chờ hành động thiết thực
Có một điểm đáng chú ý, đó là đoạn đường Nguyễn Quốc Trị gần đó đã sạch sẽ, hiện tại không còn phế thải xây dựng và rác sinh hoạt. Đây là kết quả của việc người dân ở tòa nhà chung cư Nam Trung Yên tự chủ động dọn dẹp và giám sát. Cô Nguyễn Thị Phúc (52 tuổi), Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ tòa A6C, đồng thời là một trong những người đi đầu kêu gọi người dân tham gia dọn dẹp, nhớ lại: “Khi chúng tôi về khu nhà này sống cách đây vài năm, vỉa hè đoạn đường Nguyễn Quốc Trị giao Mạc Thái Tổ là nơi rất nhiều rác sinh hoạt lẫn rác xây dựng, thậm chí còn là nơi đi vệ sinh của nhiều lái xe đi qua. Các thành viên chi hội phụ nữ như tôi và người dân trong tòa nhà không thể chấp nhận sự ô nhiễm ở ngay trước cửa nhà mình. Bởi vậy, chúng tôi đã dành nhiều ngày tổng vệ sinh, thậm chí bỏ tiền túi để thuê ba, bốn chuyến xe tải chở đến nơi đổ rác quy định”.
Ngoài việc thường xuyên dọn dẹp, người dân khu chung cư Nam Trung Yên cũng giám sát chặt chẽ việc đổ rác trộm. Tuy nhiên, không tương đồng với sự chủ động bảo vệ môi trường của người dân, không hề có đơn vị vệ sinh công cộng nào tiến hành gom rác khu vực này trong thời gian dài. Trong khi đó, người dân tại đây cho biết, đại diện phường Mễ Trì cũng chưa hề có ý kiến, biện pháp cụ thể nào để xử lý khu vực này, hay động thái hỗ trợ tối thiểu người dân khi dọn dẹp. “Mặc dù tự chúng tôi có sự giám sát gắt gao hơn nhưng thật sự là không xuể nếu ý thức kém. Có lần chúng tôi bắt được quả tang người đổ trộm rác chẳng đâu xa mà chính từ khu thi công gần Keangnam. Tuy nhiên, người dân chúng tôi không có cách nào xử phạt hay cảnh cáo mang tính răn đe hiệu quả. Cảm giác như khu vực này là công cộng, khiến nhiều người có tâm lý “cha chung không ai khóc”, trừ chính những người dân trực tiếp sống gần đó. Nếu ý thức của phần đông người dân về công trình công cộng không được cải thiện, thiếu sự hỗ trợ từ phía chính quyền và hoạt động dọn dẹp thường xuyên từ các công ty môi trường thì không chỉ ở phố Mạc Thái Tổ, mà nhiều trường hợp tương tự sẽ còn nảy sinh ở các nơi khác nữa”, cô Phúc bày tỏ.
