Ông nội của chồng giờ đây cũng là ông nội tôi, mái tóc ông bạc phơ và nụ cười hiền từ. Tôi thấy ông như thân quen từ lâu lắm! Quên sao ngày xuân sang, ông tỉ mỉ gói những bó nem rơm. Một món ăn thân quen của gia đình, bảng lảng hương vị đượm thơm rất nhớ.
Ông chậm rãi xếp những bó rơm khô, ông kể về bà khoảng ngày này năm trước. Để chuẩn bị món nem, từ dạo cắt lúa mùa, bà đã phơi thật khéo những bó rơm trên khoảng đất sau nhà. Ông quấn nem nhất định phải là bó rơm rồng thơm ngát hương đồng nội, bó rơm đủ nắng, mượt mà, vàng óng ả như ướp cả cánh đồng bà vừa cấy hạt thóc mẩy bội thu. Từ ngày bà đi xa ba mùa xuân năm trước, mẹ thay bà phơi những bó rơm khô. Ông nhớ bà nhìn ra khoảng sân nhà, chẳng phải lúc nào trời cũng vàng nắng ấm.
Ông cất nỗi nhớ vào tiếng ho ban sáng và mái tóc ông thêm bạc trắng đôi phần. Mẹ đi chợ, dành phần ông miếng thịt mông sấn còn tươi, ông thái lát mảnh nhỏ như sợi phở. Thịt mông để làm nem nhất định không được rửa qua nước, nhất định miếng thịt phải thật tươi. Mẹ luộc giúp ông phần bì lợn thật nhừ, để nguội rồi tiếp tục thái mỏng. Mẹ bảo tôi rang ít hạt muối trắng, đảo đều trên chảo lửa liu riu. Cả nhà cùng nhau vài câu chuyện bên gian bếp đều đều, ngọn khói bay lên từ gian bếp mầu ngói rêu phong cũ.
Chồng giúp tôi giã những hạt muối vừa rang. Tôi nghe lời ông chạy sang nhà bà Loan xin vài cành lá ổi. Nem rơm cần có lá ổi quấn chung vào, vừa đượm mùi rơm rồng, vừa có mùi thơm cây lá, như thế nem mới quện, mới ngon. Ông trộn tám phần thịt mông pha thêm hai phần bì lợn vừa thái mỏng, trộn sao cho thật đều, thật tơi. Tay ông làm, miệng ông vừa nói, vừa cười. Ông trải rơm rồng trên mâm xòe đều như hình chiếc quạt, lá ổi điểm chấm đặt vào. Những lát thịt vừa trộn đủ gia vị ông xếp lên, ông lại đặt vài lá ổi xếp quanh thêm lần nữa. Ông cuộn thật chặt cả bó rơm, buộc chắc và quấn thành hình tròn như người trong nam gói bánh tét.
Bên gian bếp nhỏ, nồi cơm đang ùng ục sôi, mẹ rút ít củi ra để lửa cháy vừa vừa chín ủ. Ông nhanh tay xếp thật gọn những bó nem rơm vừa quấn. Tôi hơ tay trên ngọn lửa ấm, rang giúp ông những hạt gạo đảo đều trên chảo. Đợi đến khi mầu gạo ngả sém vàng, thơm giòn tan, tôi cho vào cối giã thật mịn để làm thính trộn vào bó nem rơm ông quấn. Nem ngon cũng một phần lớn nhờ thính và cũng không thể thiếu hương vị đượm đà này.
Ông trộn đều nem với thính gạo rang mịn, đặt trên chiếc đĩa trắng tròn xoe. Bố quấn nem vào chiếc lá sung đưa ông ăn thử miếng đầu tiên. Hai người cùng nhâm nhi chén rượu. Món nem ông quấn thật bùi trong thớ lá, đượm hương rơm rồng, thơm se nồng từ lá ổi. Một vị nem rất riêng không giống với thứ nem tôi từng ăn ở bất cứ nơi đâu. Cả nhà vui bên câu chuyện mùa xuân.
Năm nay, khu vườn ông trồng hoa đào lại nở. Gốc sung già vẫn sum suê cây lá, có rất nhiều lá bánh tẻ quấn nem ăn thật ngon. Nhưng… ông nội đã không còn, ông theo bà về mùa xuân xa xôi lắm! Gian bếp cũ vẫn phất phơ chùm bồ hóng, mẹ thay ông thái nhỏ những lát nem.
