“Gia đình nên chuẩn bị hậu sự”
Trong không gian yên bình của căn nhà nhỏ, trước những quả đồi trùng điệp và tiếng suối róc rách, hàng chục bạn nhỏ ở xóm Sỳ đang say sưa lật giở từng trang sách trong niềm vui háo hức. Người thủ thư Quách Văn Sơn ngồi trên xe lăn thì nhiệt tình hướng dẫn các bạn nhỏ thủ tục mượn sách, chọn sách... trong niềm vui vô bờ bến.
Ít người biết rằng, trước đó anh Sơn đã từng trải qua bi kịch cuộc đời. Anh sinh năm 1988, người dân tộc Mường, vốn sinh ra lành lặn. Vào năm 23 tuổi, trong một lần đi xe máy lên dốc đồi, đầu xe bị bổng, xe đổ sập vào người anh. Chấn thương nặng, anh được đưa lên Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu và điều trị.
Nhớ lại những ngày nằm viện, anh Sơn không khỏi xúc động, rơm rớm nước mắt, kể: Lúc đó, bác sĩ tiên lượng tôi chỉ còn 4% cơ hội sống và khuyên gia đình nên về chuẩn bị hậu sự. Nhưng điều thần kỳ đã đến khi tôi vượt qua được ranh giới giữa sinh và tử.
Tuy nhiên, mừng chưa lâu thì tin dữ lại ập đến. Mẹ anh vốn bị ung thư, thấy anh bị tai nạn, bà thêm suy sụp và mất đúng lúc anh đang nằm cấp cứu. Sau đó biết tin, anh như đổ gục hoàn toàn, thấy mình là đứa con bất hiếu không thể ở bên mẹ lúc lâm chung. Nhưng lúc đó, nghĩ đến đứa con trai mới 7 tháng tuổi, anh gắng gượng sống để con không phải mồ côi cha. Một thời gian sau, bố anh vì đau lòng quá nên cũng ra đi mãi mãi…
Điều trị 20 ngày tại Bệnh viện Bạch Mai, anh Sơn ra viện với chiếc xe lăn và di chứng tứ chi bị liệt. Thời gian đầu, anh rất buồn bã, u sầu, thấy bản thân vô dụng và từng nghĩ đến chuyện giải thoát. Anh còn chủ động ly hôn vì không muốn làm gánh nặng cho vợ. Hiện, anh đang sống cùng với người cô ruột. “Mấy năm sau tai nạn, tôi như sống thực vật, chân tay không thể cử động được. Sau đó, tôi được cô giúp tập vận động và dần lấy lại sức ở hai cánh tay, tuy nhiên các ngón tay không duỗi ra được. Nhưng như thế cũng đã là may mắn lắm rồi”, anh Sơn tâm sự.
“Nhận sách về, đã có lúc tôi khóc vì hạnh phúc”
Giam mình trong bốn bức tường lạnh lẽo, anh Sơn chỉ biết làm bạn với vài cuốn sách có sẵn trong nhà. Dần dần, anh khám phá ra thế giới thú vị trong sách và những kiến thức rất bổ ích mà trước đây anh chưa hề được tiếp cận. Anh ngỏ lời xin bạn bè sách và những cuốn sách có được, anh lập thành một tủ sách nho nhỏ cho riêng mình.
Sau đó, qua mạng xã hội, anh Sơn biết đến anh Đỗ Hà Cừ (Thái Bình) cũng là một người khuyết tật nặng. Anh Cừ đã sáng lập Không gian đọc Hy Vọng (2015) và thu hút hàng trăm lượt bạn đọc mỗi tháng. Cùng tình yêu với sách và mong muốn lan tỏa văn hóa đọc, anh Cừ đã động viên anh Sơn mở một không gian đọc. “Ban đầu, tôi nghĩ rất khó để mở không gian đọc vì chỗ tôi ở là vùng đồi núi, thưa thớt dân cư mà chủ yếu là người dân tộc thiểu số. Quê tôi nghèo, bố mẹ lo cho con cái bộ sách giáo khoa đi học là cả một vấn đề, nói gì đến mua sách khác để đọc nên trước đây họ rất ít khi đọc sách. Tuy nhiên, sau nhiều ngày trăn trở, tôi quyết định sẽ cố gắng để mở không gian đọc, càng khó càng phải làm để thấy mình sống có ích, có ý nghĩa cho xã hội”, anh Sơn tâm sự.
Vậy là, anh Sơn bắt đầu đi xin sách khắp nơi trên mạng xã hội. Các ngón tay anh co quắp, anh phải gõ bàn phím bằng đốt tay, mất nhiều thời gian nhưng anh vẫn miệt mài gửi hàng trăm thư điện tử. Và, thành quả đã đến sau nhiều ngày đêm căng mình viết thư xin sách. “Lúc đầu, tôi chỉ dám xin một tủ sách cho trẻ em trong xóm đọc nhưng trong vòng một tháng có tới hàng trăm cuốn sách được gửi về, kể cả tiền tài trợ. Tôi xúc động vô cùng, đã có lúc nhận sách mà tôi đã khóc vì hạnh phúc, bởi tôi biết rằng có rất nhiều người chung tay ủng hộ tôi”, anh Sơn chia sẻ.
Đứa con tinh thần ra đời
Sách đã về. Anh Sơn cùng các bạn tình nguyện viên sắm sửa bàn ghế, sắp xếp sách vào kệ và chuẩn bị cho ngày khai trương không gian đọc. Và vào đúng ngày nghỉ lễ 30/4/2022, Không gian đọc - Nơi dừng chân của bạn ra đời trước sự có mặt của đông đảo bạn bè, học sinh, người yêu sách tại địa phương.
Nhắc lại những ngày đầu xây dựng ý tưởng mở không gian đọc, anh Sơn không quên cảm ơn sự động viên và ủng hộ của các nhà hảo tâm như: chị Trương Ngọc Lan ủng hộ 5 triệu đồng; anh Lê Văn Tiệp ủng hộ 2 triệu đồng, chị Hạ An, Thúy Ngần mỗi người 1 triệu đồng và đặc biệt là Không gian đọc Hy Vọng đã chuyển bốn thùng sách với khoảng 300 đầu sách để kịp lễ khai trương.
Không gian đọc - Nơi dừng chân của bạn có đầy đủ các thể loại sách, từ truyện thiếu nhi đến sách kỹ năng sống, sách ngôn ngữ, sách giáo khoa, sách kỹ thuật nông nghiệp... với gần 1.000 đầu sách. Mỗi ngày không gian đọc thu hút gần 20 chục lượt bạn đọc. Ngoài ra, bạn nào ở xa (bán kính hơn 3km), anh Sơn lại gửi sách cho bạn đọc.
Anh Sơn bảo, tôi có hai đứa con, một đứa bằng xương bằng thịt và một đứa con tinh thần. Con bằng xương thịt hiện cháu sống với mẹ ở Thanh Hóa, hè cháu được nghỉ học mới về chơi được. Còn đứa con tinh thần chính là không gian đọc này thì luôn ở bên cạnh tôi. Tôi sẽ cố gắng phụng sự bạn đọc tốt nhất, góp một phần nhỏ bé nâng cao kiến thức và văn hóa đọc tại quê tôi.
Bà Bùi Thị Xìm, một giáo viên nghỉ hưu tại địa phương thường tới Không gian đọc - Nơi dừng chân của bạn đọc sách. Bà chia sẻ: Mỗi lần đến đây, tôi đều được Sơn tiếp đón niềm nở, ghi sổ mượn sách rõ ràng, trời nóng thì có quạt, rồi được phục vụ nước uống đầy đủ. Muốn đọc thể loại sách gì mà ở đây chưa có thì lại bảo Sơn, em lại lên mạng xin khắp nơi về. Tôi cảm nhận được tình yêu với sách và tinh thần sống lạc quan của Sơn, dẫu số phận có nhiều bất công với em. Tôi hy vọng, sẽ có nhiều nhà hảo tâm biết đến Sơn và gửi sách tặng Sơn để làm phong phú hơn tủ sách nhân văn và ý nghĩa này.
Anh Sơn tâm sự: Càng vui hơn nữa khi nhìn những gương mặt háo hức, rạng rỡ của người dân quê tôi, từ các em bé đến những cô, chú lớn tuổi đều muốn cầm một quyển sách trên tay để đọc và nâng niu. Qua đó, tôi càng trân quý hơn từng cuốn sách và thấy việc làm của mình thật có ý nghĩa.
