Dấu ấn điều hành
Có thể thấy, trong sáu tháng đầu năm, nền kinh tế Việt Nam phải chịu sức ép lớn từ nhiều yếu tố trong và ngoài nước. Các xung đột địa chính trị ở một vài khu vực trên thế giới, căng thẳng Biển Đỏ, khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất…, tạo nên những rủi ro về giá dầu, vàng, tỷ giá, vận chuyển, xuất nhập khẩu hàng hóa.
Ở trong nước, kinh tế vĩ mô chịu áp lực lớn từ đà tăng của lạm phát dù vẫn trong tầm kiểm soát. Cùng đó, sức hấp thụ dòng vốn lãi suất thấp chưa được như kỳ vọng, trong khi dòng tiền tiết kiệm của người dân lại có xu hướng đổ vào vàng, ngoại tệ khiến việc huy động vốn cho sản xuất, kinh doanh bị suy giảm, ảnh hưởng tới việc thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế.
Xuyên suốt trong quá trình phục hồi của kinh tế thể hiện dấu ấn đậm nét của những nỗ lực không ngừng trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và các địa phương.
Chính phủ đã quán triệt phương châm chỉ đạo, điều hành với “5 quyết tâm”, “5 bảo đảm”, “5 đẩy mạnh” kiên quyết không lùi bước trước khó khăn; giữ vững bản lĩnh, kiên định, nhất quán thực hiện mục tiêu ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và an sinh xã hội; tích cực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh; phấn đấu hoàn thành và vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra năm 2024.
Dấu ấn rõ nét nhất có thể kể đến việc nỗ lực trong triển khai các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm trên 3 lĩnh vực là đường bộ, đường sắt và hàng không. Theo Bộ Giao thông vận tải, tại phiên họp lần thứ 11 của Ban Chỉ đạo Nhà nước về các dự án công trình Quốc gia, trọng điểm ngành giao thông ngày 8/5/2024, Thủ tướng Chính phủ đã giao 47 nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương; thì chỉ trong vòng 1 tháng đến ngày 12/6, các đơn vị đang triển khai 36 nhiệm vụ, đã hoàn thành 11 nhiệm vụ.
Những chỉ tiêu này có tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn vì hạ tầng giao thông nói chung, các công trình đường cao tốc, sân bay, bến cảng nói riêng sẽ tạo không gian phát triển mới, khu đô thị, dịch vụ, công nghiệp mới, giá trị đất đai tăng lên, giảm chi phí logistics, nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, doanh nghiệp và hàng hóa.
Một trong những nỗ lực đáng ghi nhận là việc thi công dự án đường dây tải điện 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối. Với ý nghĩa và tầm quan trọng của dự án này Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu khẩn trương xây dựng đường dây này để đưa vào vận hành trong tháng 6/2024 đối với đoạn đi qua địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Áp lực lớn là thế nhưng là kỳ tích trong lịch sử ngành điện khi đầu tư xây dựng một đường dây 500 kV với thời gian ngắn như vậy.
Để hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp phục hồi và phát triển, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo, sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách theo thẩm quyền và quyết liệt triển khai nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, khơi thông các “điểm nghẽn” thể chế cho doanh nghiệp. Trong số đó, đáng chú ý là một số giải pháp như: tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững; khơi thông thị trường trái phiếu; nới lỏng một số điều kiện về cho vay, đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng; ban hành các gói chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất...
Những điều này góp phần tiếp thêm sức mạnh và niềm tin cho khối doanh nghiệp vượt khó khăn, duy trì và vươn lên trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Con số cả nước có gần 119,6 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong 6 tháng đầu năm, tăng 5,3% so với cùng kỳ năm 2023 cũng là một minh chứng thiết thực.
Kết quả 6 tháng đầu năm khá tích cực. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) 6 tháng tăng 6,42% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn tốc độ tăng 6,58% của 6 tháng đầu năm 2022 trong giai đoạn 2020-2024. Lạm phát tiếp tục được kiểm soát; Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 4,08% (vẫn trong ngưỡng Quốc hội giao 4-4,5%). Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 190,08 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 11,63 tỷ USD. Đáng chú ý, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt gần 15,2 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2023…
Đánh giá về tình hình kinh tế 6 tháng, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cho rằng, nền kinh tế đã thể hiện rõ xu hướng phục hồi quý sau tốt hơn quý trước; các ngành, lĩnh vực đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo đà tăng trưởng cho các quý tiếp theo. Kết quả này đã phản ánh kết quả Chính phủ và các bộ ngành, địa phương đã thực hiện đồng bộ, hiệu quả nhiều giải pháp với quyết tâm tạo động lực đột phá để phát triển kinh tế-xã hội theo mục tiêu đề ra.
Tạo đà cho mục tiêu tăng trưởng
Kỳ vọng với những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm, cùng với việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp điều hành kinh tế vĩ mô trong những tháng cuối năm 2024, kinh tế Việt Nam sẽ đảm bảo “cán đích” các mục tiêu phát triển kinh tế đã đề ra.
Một thông tin tích cực mới đến vào cuối tháng 6, ngày làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV với 404/469 đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15. Những nội dung này thu hút sự quan tâm của cử tri và người dân cả nước bởi sự cần thiết và cấp thiết thực hiện. Đặc biệt, ba luật liên quan tới bất động sản có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, sớm hơn 5 tháng so với quy định trước đó. Điều này được kỳ vọng có tác động lan tỏa, khơi thông nguồn lực đất đai, kịp thời giải quyết, xử lý dứt điểm các tồn đọng về đất, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển, thu hút đầu tư, đóng góp lớn cho việc hoàn thành mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội đã đề ra. Việc triển khai hiệu quả các chính sách này kỳ vọng sẽ là bước đột phá về thể chế, khơi thông các điểm nghẽn về nguồn lực cho nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng năm 2024 và các năm tiếp theo.
Trong khi đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tiếp tục tham mưu Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, sửa đổi Luật Đầu tư công; rà soát tổng thể vướng mắc trong các quy định pháp luật, nhất là về phân cấp, phân quyền để trình Quốc hội xem xét, tháo gỡ. Đồng thời tổng kết việc thực hiện các cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù cho một số địa phương và các dự án giao thông đường bộ, để trình cấp có thẩm quyền mở rộng áp dụng đối với các chính sách có hiệu quả; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai tại một số địa phương.
Việc triển khai hiệu quả các chính sách này kỳ vọng sẽ là bước đột phá về thể chế, khơi thông các điểm nghẽn về nguồn lực cho nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng năm 2024 và các năm tiếp theo.
Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cũng bày tỏ về khả năng Việt Nam sẽ đạt mục tiêu tăng trưởng GDP cả năm từ 6-6,5% nếu tiếp tục kiểm soát tốt lạm phát; thúc đẩy mạnh mẽ mô hình chuỗi liên kết phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với công nghiệp và xuất khẩu; đồng thời, tiếp tục rà soát, thực hiện quyết liệt các giải pháp, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động, sản xuất, kinh doanh đặc biệt là các mặt hàng công nghiệp chủ lực như: dệt may, da giày, điện tử...
Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều khó khăn, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu chậm lại, nhiều doanh nghiệp đối mặt với tình trạng thiếu đơn hàng, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần ưu tiên kích cầu tiêu dùng trong nước. Bên cạnh đó, đầu tư công vẫn là động lực quan trọng để kích thích tăng trưởng về phía tổng cầu, đồng thời gia tăng được nội lực của nền kinh tế.
