ÍT nhất, vào ngày 8/7, trong một cuộc họp báo, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia thuộc Nhà trắng - ông John Kirby - cũng đã hé lộ: Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Bill Burns cùng đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Brett McGurk đã có cuộc gặp với những người đồng cấp của Ai Cập, Israel và Jordan tại Cairo (thủ đô Ai Cập). Theo đó, cho dù chưa thể thu hẹp những khoảng cách về lập trường giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas, các cuộc thảo luận vẫn thể hiện được sự duy trì những nỗ lực đối thoại, đến hết mức có thể.
Chín tháng đã trôi qua, kể từ khi ngọn lửa xung đột vũ trang bùng lên trên Dải Gaza. Và trong gần hai tháng qua, những đoàn xe chở nhu yếu phẩm như lương thực, nước sạch, thuốc chữa bệnh vẫn cứ nối đuôi nhau kẹt lại bên ngoài biên giới Ai Cập, để đợi được cấp phép thực hiện các sứ mệnh nhân đạo. Những giấy phép này chỉ được cấp một cách nhỏ giọt, tùy thuộc vào tình hình giao tranh, trong khi mỗi ngày, những cơn đói khát và tình trạng thiếu thốn vẫn tiếp tục cướp đi thêm nhiều sinh mạng, cũng như làm phát sinh thêm các vấn đề an ninh, trong tình trạng hỗn loạn chung.
Trớ trêu thay, rất nhiều đoàn xe chở hàng cứu trợ thậm chí đã phải quay về, bởi sau hàng chục ngày chờ đợi dưới cái nắng thiêu đốt của mùa hè Trung Đông, những thùng thực phẩm đã bị hỏng, và bắt buộc phải vứt bỏ.
Dù sao, trong những ngày qua, có vẻ như cả quân đội Israel và lực lượng Phong trào Hamas cũng đã bắt đầu thể hiện một số chuyển động đáng chú ý mà cộng đồng quốc tế chờ đợi, sau một thời gian rất dài giữ vững những quan điểm cứng rắn đến nghiệt ngã.
Phía Hamas đã giảm bớt các điều kiện, thí dụ từ bỏ yêu cầu Israel phải cam kết bằng văn bản về lệnh ngừng bắn vĩnh viễn khi giai đoạn đầu của thỏa thuận tạm thời (đang được phác thảo) kết thúc. Thay vào đó, họ đòi hỏi sự bảo đảm bằng văn bản từ các kênh trung gian hòa giải (Mỹ, Qatar và Ai Cập), rằng các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn vĩnh viễn sẽ bắt đầu ngay sau sáu tuần. Ngược lại, phía Israel cũng “đồng ý có điều kiện” với đề xuất mới của Hamas, đồng thời nhấn mạnh điều kiện tiên quyết: Hamas phải đáp ứng các yêu cầu về thời gian biểu, cũng như các chi tiết về việc thả con tin.
Những nhượng bộ có vẻ vẫn còn quá ít ỏi, từ cả hai phía. Song, trước đây, thậm chí đến cả sự điều chỉnh “eo hẹp” ấy cũng chưa từng hiện hữu.
Tuy nhiên, cũng cần phải nhấn mạnh, trên thực tế, trái bóng vẫn đang nằm trên phần sân của Israel. Song song với cuộc thảo luận có sự tham dự của ba nước trung gian tại Cairo, ngày 8/7, quân đội Israel mở rộng lệnh sơ tán ở thành phố Gaza- đô thị lớn nhất trên Dải Gaza, tạo nên một đợt di tản kinh hoàng mới, dưới mưa bom bão đạn, trong tiếng gầm rít lạnh người của các chiến đấu cơ cũng như những đoàn xe thiết giáp.
Đây chính xác là điều mà ông Ismail Haniyeh, lãnh đạo Hamas, chỉ ra: Việc Israel tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công mới có nguy cơ làm đổ vỡ các cuộc đàm phán đang ở giai đoạn mang tính quyết định. Vấn đề là, ai cũng hiểu, Israel chắc chắn sẽ hành động như vậy, nhằm chiếm giữ nhiều ưu thế nhất có thể, trước mọi diễn biến của bất cứ cuộc thương thảo nào. Bởi lẽ, giữa lập trường của hai phía vẫn là một mâu thuẫn quan điểm chưa cách nào san lấp: Israel quyết tâm loại bỏ Hamas, và từ chối rút quân hoàn toàn khỏi Gaza. Ngược lại, Hamas kiên định bảo vệ quyền quản lý Gaza, đồng thời phản đối việc triển khai các lực lượng quốc tế theo yêu cầu của Israel.
Vào thời điểm này, chưa bên nào sẵn sàng nhân nhượng thêm một chút nữa. Cho dù, họ đều biết rõ: Chấp nhận thỏa hiệp chính là mấu chốt của mọi cuộc đàm phán, và là cách nhanh nhất để ngăn cản tang thương…
