Theo Reuters, ngày 23/12, Czech tổ chức lễ quốc tang tưởng niệm các nạn nhân thiệt mạng trong vụ thảm sát tại Đại học Charles. Đây là vụ xả súng đẫm máu nhất trong lịch sử hiện đại của quốc gia trung Âu này. Trước đó vào chiều 21/12, một sinh viên đã nổ súng tại Khoa Triết học của Đại học Charles, khiến 14 người thiệt mạng và 25 người khác bị thương, trong đó có 10 người bị thương nặng.
Cảnh sát trưởng Prague, ông Martin Vondrasek xác nhận thi thể hung thủ đã được tìm thấy tại hiện trường. Ông cho biết thêm, cảnh sát đã phát hiện một kho vũ khí và đạn dược bên trong tòa nhà Khoa Triết học. Truyền thông địa phương đưa tin, thủ phạm tên là David Kozak, sinh năm 1999, từng là sinh viên tại Đại học Charles. Kozak sống cùng cha trong một ngôi nhà lớn tại làng Hostoun, nhiều khả năng y đã sát hại cha mình trước khi thực hiện vụ xả súng ở Prague.
Theo cảnh sát, Kozak không có tiền án tiền sự và là một chủ sở hữu súng hợp pháp. Tuy nhiên, sau vụ nổ súng đẫm máu, truyền thông Czech phát hiện nhiều bài đăng thể hiện ý nghĩ bạo lực của đối tượng này trên mạng xã hội Telegram. Kozak đã nhiều lần lên mạng xã hội thể hiện sự quan tâm đến các vụ thảm sát và giết người hàng loạt. Y cũng từng viết về kế hoạch thực hiện một vụ xả súng trường học. “Tôi muốn xả súng trong trường học và có thể sẽ tự sát”, kênh CNN trích đoạn đăng tải của hung thủ David Kozak trên mạng.
Lực lượng an ninh đã loại trừ khả năng đây là một hành động bạo lực có tổ chức. Bộ trưởng Nội vụ Czech Vit Rakusan xác nhận vụ xả súng không liên quan khủng bố quốc tế. Tuy nhiên, sự việc một ngôi trường cổ kính ngay trung tâm thành phố Prague êm đềm lại bị thảm sát bởi chính sinh viên của trường, không khỏi khiến người dân bàng hoàng. “Đó là một tội ác khủng khiếp, điều mà Czech chưa bao giờ trải qua”, ông Rakusan chia sẻ. Czech được xem là một đất nước hiếm khi xảy ra bạo lực súng đạn.
Theo Báo cáo của Tổ chức Phòng chống thương tích do súng đạn quốc tế Gunpolicy, số liệu gần nhất về bạo lực súng đạn ở Czech cho thấy có tổng cộng 195 trường hợp tử vong do súng đạn vào năm 2019. Năm 2018, con số này là 170, năm trước đó có 174 người chết. Để so sánh, số liệu của giới chức Mỹ đã báo cáo hơn 15.000 ca tử vong do súng đạn vào năm 2019, không bao gồm các vụ tự tử.
Mặc dù các vụ xả súng tuy hiếm gặp ở Czech nhưng đã từng xảy ra. Vào tháng 12/2019, một tay súng 42 tuổi đã sát hại sáu người tại phòng chờ của bệnh viện ở thành phố Ostrava, miền đông nước này trước khi bỏ trốn và tự sát. Trước đó, năm 2015, một người đàn ông đã bắn chết tám người rồi cũng tự sát tại một nhà hàng ở thị trấn Uhersky Brod. Sau vụ xả súng hàng loạt năm 2015, cảnh sát phát hiện tay súng đã có dấu hiệu của các vấn đề về tâm lý. Cũng trong năm này, quy định pháp luật về sở hữu súng đạn ở Czech được cải cách, cho phép cảnh sát có thể yêu cầu hoặc cưỡng chế tịch thu vũ khí của đối tượng tình nghi nếu thấy có vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Hiện nay, luật về sở hữu súng đạn ở Czech yêu cầu công dân phải vượt qua bài kiểm tra nhiều phần, kiểm tra lý lịch và chứng nhận sức khỏe để được sở hữu súng. Song một số ý kiến cho rằng luật này nhìn chung lỏng lẻo so các quốc gia châu Âu khác. Dữ liệu của cảnh sát năm 2022 cho biết, có hơn một triệu vũ khí đã được đăng ký tại đây và đến nay chưa có báo cáo tổng rà soát lượng vũ khí này được sử dụng ra sao.
Trước vụ việc đáng tiếc vừa xảy ra, giới chức Czech một lần nữa đứng trước yêu cầu xem xét lại quy định trong bối cảnh tình hình an ninh có nhiều thay đổi, đặc biệt là vấn đề tâm lý tội phạm.
