Nguyên nhân là do cách đây vài ngày, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã ban hành thông tư mới yêu cầu việc tuyển sinh vào lớp 6 sẽ chỉ còn một hình thức duy nhất là xét tuyển. Vậy là, lớp cháu tôi, rồi bao nhiêu học sinh giỏi, học sinh xuất sắc của khối 5 đang trên đà ôn luyện để dành chân vào các trường THCS chất lượng cao (CLC) bỗng phải “phanh gấp”.
Lý do Bộ đưa ra là phải giảm tải cho học sinh; trùng với quy định cấm dạy thêm và học thêm ở bậc tiểu học vừa ban hành. Nhưng nhiều phụ huynh không thể an tâm. Luật Thủ đô có hiệu lực từ năm 2025 đã ghi nhận các mô hình đào tạo CLC ở bậc phổ thông. Tại đây, phụ huynh sẽ đóng mức học phí cao hơn các trường công lập khác vì học sinh được học thêm kiến thức nâng cao. Vì chất lượng đào tạo có khác nên sẽ “kén” học sinh, chỉ những bạn có năng lực học tập giỏi, xuất sắc mới theo được.
Cách đây 10 năm, Bộ GD&ĐT từng ra thông tư, yêu cầu chỉ xét tuyển vào lớp 6. Hệ quả là “cơn mưa” thành tích thể thao đối với các “ứng viên” xét tuyển. Tiếp đến, là tình trạng “quá nhiều” học bạ điểm 10. Chưa kể thành tích các cuộc thi có tính quốc tế cũng như nấm sau mưa… Tất cả đều phục vụ cho “chiến dịch” cộng điểm xét tuyển. Thấm nhất là các cô dạy THCS CLC, sau khi đón học sinh, với các hồ sơ “đẹp”, nhưng vào học lại không làm được bài nâng cao. Các cháu có huy chương về thể thao nhưng khi học văn hóa lại kém. Còn các thành tích có tính quốc tế như Toán Kangaroo, Timo…, Toán-Khoa học bằng tiếng Anh (Asmo) hay Tiếng Anh Ioe, Toefl đều không nằm trong khung đánh giá năng lực với học sinh phổ thông của Việt Nam.
Sau 3 năm chỉ xét tuyển, các trường THCS CLC lại được phép thi tuyển nhằm chọn lọc học sinh vào 6. Kỳ thi tuyển năm 2024 cho thấy sự khốc liệt của kỳ thi này cũng như nhu cầu được học trường THCS CLC của học sinh là rất lớn. Tuy nhiên, đến năm 2025, Bộ lại yêu cầu chỉ xét tuyển vào 6.
Việc cấm dạy thêm-học thêm ở bậc tiểu học là chủ trương đúng. Vì lứa tuổi này cần phải phát triển thể chất và trau dồi nhiều kỹ năng. Tuy nhiên, nhu cầu được học tại các trường tốt cũng là nguyện vọng chính đáng của các bậc phụ huynh. Khi các trường còn thiếu thì việc xét tuyển và thi tuyển cũng đều gây áp lực lên các thí sinh nhỏ tuổi cả. Vì vậy, nguyện vọng của các bậc phụ huynh là cần mở thêm nhiều trường công lập CLC hơn nữa. Ngoài ra, nếu thay đổi về chủ trương cần tạo điều kiện cho cơ sở chuẩn bị kỹ lưỡng và thông báo từ đầu năm học để các trường, phụ huynh và học sinh có phương án điều chỉnh phù hợp.