Sôi sục những guồng quay
Sáng 18/8, ông Nguyễn Minh Nhựt, Chủ tịch UBND quận Bình Tân chia sẻ với Nhân Dân cuối tuần: “Là quận có số ca nhiễm và vùng đỏ nhiều nhất thành phố, lại có đến hơn 230 nghìn lao động trong các nhà trọ nên việc triển khai các gói hỗ trợ bảo đảm an sinh là rất quan trọng, ổn định đời sống nhân dân, giúp mọi người yên tâm đồng lòng cùng chính quyền phòng, chống dịch bệnh”.
Một triệu “túi an sinh” đã và đang được các cơ quan chức năng TP Hồ Chí Minh hỗ trợ khẩn cấp cho người dân, mỗi túi bảo đảm dinh dưỡng - dưới hai hình thức nhu yếu phẩm và suất ăn đã chế biến - cho ba đến bảy ngày, sau đó tiếp tục điều chỉnh. Những nguồn sinh lực vô giá này đến tay các cộng đồng cần chúng nhất, gồm: Các công nhân bị mất việc, người lao động mất thu nhập do tình hình giãn cách cần hỗ trợ để tiếp tục tuân thủ các quy định cùng chung tay đẩy lùi dịch bệnh; hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, hộ nghèo trong hơn 4.000 khu phong tỏa tại TP Hồ Chí Minh hiện nay, và kể cả các nhân viên y tế tuyến đầu nếu các bệnh viện và tổ chức y tế có nhu cầu…
Gia đình anh Lê Văn Trung ở Hiệp Bình Chánh (TP Thủ Đức) là một trong hàng nghìn hộ dân đã được lĩnh nhận túi an sinh. “Không riêng gì tôi, nhiều lao động tự do khác cũng vậy. Biết là dắt díu kéo nhau về quê sẽ nguy hiểm, nhưng cầm cự không nổi thì chẳng còn cách nào khác. Đúng lúc cùng quẫn thì được giải thích, thông báo về gói an sinh, mọi người yên tâm quay lại nhà trọ”, gương mặt khắc khổ của anh Trung như được giãn ra.
Tại Hà Nội, hàng chục tổ thiện nguyện của hơn 50 nghìn thành viên nhóm Hà Nội - Giúp nhau mùa dịch cũng “lăn xả” vào các guồng quay cứu đói, hỗ trợ. Chỉ cần một lời “kêu cứu” được đăng lên, ở bất cứ khu vực nào trên toàn địa bàn Thủ đô, cũng sẽ lập tức được đáp lại bằng những câu hỏi ngắn gọn: “Bạn cần gì? Bạn ở đâu?” và lời nhắn nhủ “Đợi chúng tôi đến!”, trước khi những chuyến xe “cứu viện” lên đường, thậm chí là ngay trong đêm.
Dựa trên phân tích tình hình thực tế của Hà Nội hiện tại, nghiên cứu mặt tốt, mặt hạn chế trong công tác thiện nguyện tại TP Hồ Chí Minh vừa qua, cũng như đúc rút kinh nghiệm hoạt động mà nhiều thành viên ban quản trị đã tham gia năm ngoái, nhóm Hà Nội - Giúp nhau mùa dịch đã thiết kế được mô hình liên kết chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Chữ thập đỏ, Hội Phụ nữ... các cấp để rà soát, lập danh sách những cá nhân cần được giúp đỡ nhất ở từng địa bàn, sau đó công bố để các thành viên nhóm kiểm tra, giám sát, điều chỉnh, bổ sung.
Từ đó, công khai lựa chọn nhà cung cấp hàng thiết yếu phục vụ hoạt động trên nguyên tắc “chất lượng tốt nhất, giá cả thấp nhất”, hỗ trợ đóng gói, vận chuyển quà tặng tới địa điểm tập kết do các phường, quận lựa chọn. Cuối cùng, với sự hỗ trợ của lực lượng công an và lực lượng phòng, chống dịch địa phương, các phần quà được chính quyền, các đoàn thể địa phương và đại diện nhóm trao tận tay những hoàn cảnh khó khăn và kết quả được báo cáo công khai, minh bạch trước các thành viên nhóm.
Mô hình năm bước này vừa hạn chế tối đa chuyện bỏ sót các hoàn cảnh khó khăn, vừa tránh cho tình nguyện viên phải di chuyển khắp nơi trong thành phố một cách đầy rủi ro, cũng loại trừ được không ít các trường hợp lừa đảo, nhân cơ hội trục lợi bất chính.
Cả nước đồng lòng
Dù đóng vai trò vô cùng tích cực trong việc giảm bớt khó khăn cho hàng triệu mảnh đời, tạo tiền đề và cơ sở quan trọng để xác lập chiến lược “lấy sức dân chăm lo cho dân”, bảo vệ và củng cố hệ thống an sinh xã hội, nhưng thực tế cũng cho thấy: Các phong trào thiện nguyện tự phát, muốn đạt hiệu quả cao nhất và tránh được những hệ lụy không như ý, vẫn phải kết nối chặt chẽ và được điều chỉnh, hỗ trợ sát sao từ Nhà nước.
Đơn cử, TP Hồ Chí Minh thành lập Trung tâm An sinh. Trung tâm An sinh thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận và quản lý các nguồn tài trợ hàng hóa của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; đồng thời kiểm tra, giám sát việc điều phối, phân phối nguồn hàng tài trợ đến các đối tượng. Cùng đó, TP Hồ Chí Minh cũng đã thành lập Trung tâm tiếp nhận và cấp phát, hỗ trợ nhu yếu phẩm cho người dân ở cấp quận/huyện và cấp phường/xã/thị trấn.
Ngay sau khi thành lập, Trung tâm An sinh đã kết nối với Thành đoàn TP Hồ Chí Minh, Chương trình Vòng tay Việt, Chương trình Sài Gòn thương nhau… để tăng nguồn lực vật chất hỗ trợ người dân. Tối 17/8 tại quận Bình Tân và quận 12, Chương trình “tấm lòng mùa dịch, san sẻ yêu thương” được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hồ Chí Minh và Trung tâm An sinh phối hợp tổ chức, huy động được 160 tỷ đồng hỗ trợ người lao động tự do.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức: “Thành phố đang tập trung nhiều nguồn lực để chăm lo an sinh xã hội cho người dân trong mùa dịch, cũng đã triển khai xong gói an sinh xã hội khoảng 900 tỷ đồng. Mỗi hộ được hỗ trợ 1,5 triệu đồng, trong đó ngân sách thành phố hỗ trợ một triệu đồng và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hồ Chí Minh vận động hỗ trợ 500.000 đồng (trong đó 200.000 đồng tiền mặt và một phần quà trị giá 300.000 đồng)”.
UBND thành phố Hồ Chí Minh cũng tiếp tục có văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xem xét hỗ trợ ngân sách cho TP Hồ Chí Minh thêm 27.968 tỷ đồng và 142.200 tấn gạo để hỗ trợ tiền ăn, tiền thuê phòng trọ và lương thực cho người lao động nghèo trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16 của Chính phủ.
Không ít phận đời đã được sưởi ấm trong nghịch cảnh. Nhưng, Giám đốc Trung tâm Tình nguyện Quốc gia Đỗ Thị Kim Hoa vẫn trăn trở: “Các hoạt động thiện nguyện đã được tạo điều kiện rất nhiều, thế nhưng tôi vẫn mong có thể cấp cho các bạn ấy giấy đi đường. Như vậy vừa giúp tình nguyện viên lưu thông thuận lợi, vừa tránh được các nhóm đối tượng ra đường không đúng mục đích, ảnh hưởng đến hình ảnh các nhóm tình nguyện”.
“An sinh xã hội” trở thành từ khóa trong giai đoạn dịch bệnh. Cả hệ thống chính trị đã vào cuộc cùng với sự chung sức từ cộng đồng để giảm tối đa những con người bị rớt khỏi tấm lưới an sinh. Dĩ nhiên, còn nhiều khâu trong chuỗi mắt xích chưa ổn, nhưng chính thực tế lại tạo nên môi trường bù đắp cho khoảng trống chính sách. Đạo nghĩa của người Việt là mạch nguồn từ bao đời, chưa bao giờ dừng lại!
Để kết nối, hỗ trợ người lao động nhập cư đang gặp khó khăn, Trung tâm Công tác Xã hội thanh thiếu niên (Trung ương Hội Thanh niên Việt Nam) vừa triển khai mô hình “ATM việc làm cộng đồng” và “ATM nhà trọ cộng đồng” tại TP Hồ Chí Minh. Tại đây, gói “Chăm sóc sức khỏe tại nhà cho người F0” cũng đã được triển khai.
