Thiếu dữ liệu và tiêu chuẩn, không thể phát triển khoa học và công nghệ bền vững

Năm 2025, công tác tổng kết các khối Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng; Năng lượng nguyên tử... diễn ra trong bối cảnh ngành khoa học và công nghệ đẩy mạnh chuyển đổi số. Đây là giai đoạn then chốt yêu cầu sự đồng bộ về tiêu chuẩn hiện đại, quản lý dựa trên dữ liệu và bảo đảm tuyệt đối an toàn bức xạ, hạt nhân.

Toàn cảnh Hội nghị.
Toàn cảnh Hội nghị.

Từ thực tiễn triển khai nhiệm vụ, một vấn đề lớn được đặt ra là: nếu thiếu dữ liệu đầy đủ, tiêu chuẩn đi trước và nền tảng an toàn hạt nhân vững chắc, khoa học và công nghệ sẽ khó trở thành động lực phát triển bền vững. Đây không chỉ là câu chuyện kỹ thuật, mà là bài toán nền tảng của quản lý nhà nước và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng, việc hoàn thiện khung pháp lý thời gian qua tạo cơ sở quan trọng cho quản lý và hội nhập. Tuy nhiên, yêu cầu mới đặt ra là tiêu chuẩn không chỉ để kiểm soát, mà phải đủ nhanh, đủ hiện đại để dẫn dắt phát triển, hỗ trợ doanh nghiệp ngay từ đầu và hình thành hạ tầng chất lượng quốc gia dựa trên dữ liệu.

Ở lĩnh vực thông tin và thống kê khoa học và công nghệ, dữ liệu ngày càng được nhìn nhận như một nguồn lực chiến lược. Nếu dữ liệu còn phân tán, chậm cập nhật, chưa được chuẩn hóa và chuyển hóa thành thông tin phục vụ điều hành, việc xây dựng chính sách sẽ thiếu cơ sở khoa học. Thách thức không nằm ở thiếu số liệu, mà ở khả năng kết nối, phân tích và khai thác dữ liệu theo thời gian thực.

Với năng lượng nguyên tử và an toàn bức xạ, vấn đề an toàn được đặt ở vị trí trung tâm. An toàn hạt nhân không chỉ là điều kiện tiên quyết cho phát triển công nghệ, mà còn là nền tảng của niềm tin xã hội. Việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và nâng cao năng lực quản lý là yêu cầu bắt buộc để sẵn sàng cho các định hướng phát triển mới.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, nhấn mạnh: quản lý khoa học và công nghệ phải chuyển mạnh sang dựa trên dữ liệu; tiêu chuẩn phải hiện đại, đi trước và dẫn dắt phát triển; an toàn hạt nhân phải được bảo đảm ở mức cao nhất. Theo Bộ trưởng, đây chính là những nền móng cốt lõi để khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển bền vững trong giai đoạn tới.

Có thể bạn quan tâm

Người dân tìm hiểu dự án “Phần mềm Basal Pay” tại Tuần lễ Tài chính và Công nghệ Đà Nẵng 2025.

Tạo nền móng cho quốc gia số

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Văn kiện quan trọng này chính là “kim chỉ nam”, là “lời hiệu triệu mạnh mẽ” trong toàn Đảng, toàn dân để đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Các nền tảng số dùng chung trong danh mục được xây dựng tập trung và dùng chung do các cơ quan tại Trung ương chủ trì triển khai.

Từ tổng kết triển khai đến yêu cầu xây dựng nền tảng số dùng chung

Tổng kết chương trình chuyển đổi số thời gian qua cho thấy, tình trạng đầu tư phân tán, thiếu liên thông đang là lực cản lớn đối với phát triển kinh tế số. Việc xác lập danh mục nền tảng số dùng chung ưu tiên được xem là bước đi mang tính kiến tạo hạ tầng, phát triển kinh tế số ngành theo hướng đồng bộ, hiệu quả và bền vững.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu kết luận tại Hội nghị.

Đổi mới tư duy, lấy kết quả làm thước đo trong quản lý khoa học và công nghệ

Tổng kết công tác năm 2025 của Khối Khoa học, Chiến lược, Hợp tác quốc tế và Pháp chế diễn ra trong bối cảnh ngành khoa học và công nghệ bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu cao hơn về chất lượng, hiệu quả và tác động xã hội, đổi mới tư duy, dựa trên kết quả và giá trị tạo ra cho xã hội được đặt ra rõ nét.

Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam xây dựng, công bố, áp dụng ít nhất 100 TCVN mới phục vụ các nhóm công nghệ chiến lược.

Hội nhập tiêu chuẩn, đo lường: Nền tảng kỹ thuật cho năng lực cạnh tranh quốc gia

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng chịu tác động mạnh từ các rào cản kỹ thuật, tiêu chuẩn và đo lường đang trở thành “ngôn ngữ chung” của hội nhập. Việc nâng tầm hạ tầng chất lượng quốc gia theo chuẩn mực quốc tế là điều kiện then chốt để hàng hóa Việt Nam tham gia sâu, bền vững vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Sau 5 năm triển khai Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021-2030, phong trào năng suất chất lượng đã lan tỏa rộng trong cộng đồng doanh nghiệp.

Năng suất, chất lượng trước yêu cầu trở thành động lực tăng trưởng mới

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động và chuyển đổi số diễn ra sâu rộng, việc nâng cao năng suất, chất lượng đang được đặt ra như một yêu cầu chiến lược đối với tăng trưởng kinh tế. Thực tiễn triển khai Chương trình quốc gia về năng suất, chất lượng cho thấy, giai đoạn tới cần cách tiếp cận quyết liệt và linh hoạt hơn.

Để thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, các chuyên gia cho rằng việc thu hút, trọng dụng trí thức trẻ cần được xác định là nhiệm vụ chiến lược lâu dài.

Trí thức trẻ trước yêu cầu mới của phát triển khoa học và công nghệ

Trong bối cảnh đẩy mạnh đổi mới khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, đội ngũ trí thức trẻ được xác định là lực lượng nòng cốt cho phát triển bền vững. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc thu hút, tập hợp và phát huy hiệu quả nguồn lực trí thức trẻ vẫn còn nhiều hạn chế, đặt ra yêu cầu đổi mới tư duy và cơ chế chính sách.

Việc chuẩn hóa thủ tục nhằm tránh gián đoạn quyền sở hữu và bảo đảm sản phẩm địa phương tiếp tục được sử dụng nhãn hiệu hợp pháp trong hoạt động sản xuất-kinh doanh.

Hoàn thiện quản lý sở hữu trí tuệ cho sản phẩm địa phương

Trong quá trình hội nhập sâu rộng, nhãn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý trở thành công cụ quan trọng để nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của sản phẩm địa phương. Việc sắp xếp lại đơn vị hành chính đặt ra yêu cầu trong quản lý, khai thác tài sản sở hữu trí tuệ, đòi hỏi các giải pháp kịp thời, đồng bộ và đúng quy định pháp luật.

Quang cảnh hội nghị.

Chuẩn hóa truy xuất nguồn gốc cho hàng hóa Việt Nam

Trong bối cảnh các thị trường lớn siết chặt yêu cầu về minh bạch, bền vững và dữ liệu sản phẩm, việc xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc quốc gia theo chuẩn thống nhất, liên thông đa ngành và kết nối quốc tế không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế hàng hóa Việt Nam.

Đại diện MobiFone nhận giải thưởng

Dịch vụ mobiOn của MobiFone được trao tặng Giải thưởng “Công nghệ cho cuộc sống thông minh”

Ngày 23/12, tại Hà Nội, dịch vụ mobiOn của Trung tâm Dịch vụ số MobiFone đã xuất sắc vượt qua nhiều đề cử để được vinh danh tại Giải thưởng “Công nghệ cho cuộc sống thông minh 2025”, hạng mục “Giải trí thông minh” do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức.

Ông Trần Quốc Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên phát biểu khai mạc Hội thảo.

Khoa học cơ bản trước yêu cầu tạo nền tri thức cho các đột phá dài hạn

Trong bối cảnh khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định là đột phá chiến lược, khoa học cơ bản tiếp tục khẳng định vai trò nền tảng tri thức. Những kết quả của Chương trình 562 giai đoạn 2017-2025 cho thấy hiệu quả của đầu tư có trọng điểm, đồng thời đặt ra yêu cầu hoàn thiện chính sách thời gian tới.

Lãnh đạo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ chúc mừng Ban Chấp hành Công đoàn Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030.

[Ảnh] Đại hội Công đoàn Khoa học và Công nghệ Việt Nam lần thứ I

Sáng 24/12, Đại hội Công đoàn Khoa học và Công nghệ Việt Nam lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 với phương châm: "Đoàn kết-dân chủ-kỷ cương-đổi mới-phát triển" đã được tổ chức thành công tốt đẹp. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu một giai đoạn phát triển mới của Công đoàn Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Nuôi lợn theo hướng an toàn sinh học tại huyện Xuân Lộc, Đồng Nai. (Ảnh: BÁO NHÂN DÂN)

Giảm phát thải trong chăn nuôi

Ngành chăn nuôi góp phần bảo đảm an ninh thực phẩm, tạo sinh kế cho hàng triệu hộ dân, nhưng lại là một trong những nguồn phát thải khí nhà kính đáng kể của ngành nông nghiệp.