Ngày 23/12, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) tổ chức Hội nghị tổng kết năm 2025, triển khai kế hoạch năm 2026.
Tỷ lệ công bố quốc tế đối với mỗi Tiến sĩ đạt trung bình là 1,9 công trình
Phát biểu tại hội nghị, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, nhấn mạnh: Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm cuối của giai đoạn kế hoạch 5 năm 2021-2025, năm đầu tiên triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, và cũng là năm bản lề để chuẩn bị tâm thế bước vào giai đoạn 2026-2030.
Trong năm qua, Viện đã hoàn thành nhiều công việc lớn như sắp xếp bộ máy, tổ chức thành công đại hội Đảng bộ Viện lần thứ 9, hoàn thành các nhiệm vụ Bộ Chính trị, Chính phủ giao và đặc biệt là hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu đã đề ra của giai đoạn 2021-2025.
Tháng 3/2025, hòa chung vào công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của đất nước, Viện đã hoàn thành chỉ đạo của Chính phủ về việc giảm đầu mối trực thuộc. Đến nay, Viện có 24 đơn vị trực thuộc gồm 13 đơn vị nghiên cứu, 6 đơn vị sự nghiệp và 5 đơn vị tham mưu.
Theo Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, mặc dù còn nhiều khó khăn về nhân lực và tài chính, nhưng Viện Hàn lâm vẫn tiếp tục duy trì thành tích cao về số lượng và chất lượng các công trình công bố trong năm 2025.
Trong 11 tháng qua, các nhà khoa học của Viện đã có hơn 2.300 công trình công bố trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước, cao hơn kết quả cả năm 2024. Trong đó, 73% tổng số công trình là các công trình công bố quốc tế.
Chất lượng công trình công bố tiếp tục duy trì ở mức cao với 79,5% số lượng công trình công bố quốc tế thuộc nhóm tạp chí quốc tế có chất lượng cao. Tỷ lệ công bố quốc tế đối với mỗi Tiến sĩ đạt trung bình là 1,9 công trình, tỷ lệ này là rất cao và tương đương các tổ chức nghiên cứu hàng đầu quốc tế. Đây thực sự là một sự nỗ lực rất lớn của các nhà khoa học của Viện.
Đặc biệt, trong năm 2025, các nhà khoa học của Viện đã được cấp 105 bằng độc quyền sở hữu trí tuệ, tăng 169% so năm 2024, nâng tổng số bằng độc quyền sở hữu trí tuệ của Viện lên tổng số 400 bằng. Trên cơ sở đó, nhiều công nghệ tiên tiến, nhiều sản phẩm đã được phát triển, thương mại hóa và ứng dụng hiệu quả tại các địa phương góp phần trực tiếp vào phát triển kinh tế-xã hội.
Đối với công tác điều tra cơ bản, Viện tiếp tục duy trì hoạt động ổn định hệ thống đài trạm quan trắc và triển khai các nhiệm vụ điều tra cơ bản, nhằm cung cấp các dữ liệu, số liệu tin cậy phục vụ công tác quy hoạch phát triển vùng, địa phương và các ngành kinh tế. Hệ thống báo tin động đất và cảnh báo sóng thần đã kịp thời cung cấp thông tin về các cuộc động đất trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, đồng thời hỗ trợ ổn định đời sống nhân dân sau các cuộc động đất.
Công tác đào tạo của Viện tiếp tục được triển khai nền nếp và giữ vững vai trò là nơi đào tạo nguồn nhân lực khoa học và công nghệ chất lượng cao của cả nước. Các đơn vị đào tạo của Viện đã tuyển sinh mới được 1.419 học viên, sinh viên cho năm học mới và có 663 học viên, sinh viên tốt nghiệp bậc đại học, thạc sĩ và có 63 nghiên cứu sinh đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, đáp ứng tiêu chí mỗi nghiên cứu sinh có từ 2 công trình công bố quốc tế trở lên.
Năm 2025, Viện Hàn lâm tiếp tục triển khai hiệu quả các hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế. Nhiều đoàn khách cấp cao quốc tế đã đến trao đổi và ký kết, thúc đẩy hợp tác khoa học với Viện. Năm 2025 cũng đánh dấu một năm thành công về hội nhập quốc tế khi một số nhà khoa học của Viện được các tổ chức khoa học và công nghệ lớn của quốc tế vinh danh.
Cùng với đó, Viện cũng tích cực thúc đẩy các hoạt động hợp tác cụ thể hơn như: triển khai các hoạt động khảo sát nghiên cứu biển, các nhiệm vụ nghiên cứu song phương lớn, các nhiệm vụ chuyển giao công nghệ, cũng như tham gia tích cực các hoạt động và đề cao vai trò là tổ chức khoa học và công nghệ của Chính phủ Việt Nam trong các tổ chức quốc tế.
Viện Hàn lâm đã đổi mới công tác tư vấn cho Đảng và Chính phủ trong năm 2025, nhiều báo cáo tư vấn, tham mưu của Viện đã được sử dụng và đánh giá cao trong các lĩnh vực về khoa học và công nghệ.
Bên cạnh đó, Viện cũng tích cực tham gia trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặc biệt là các nội dung về phát triển nghiên cứu, công nghệ cơ bản, công nghệ chiến lược.
Thi đua đổi mới, sáng tạo, tăng tốc, bứt phá
Năm 2026 là năm đầu thực hiện kế hoạch 5 năm 2026-2030, là năm toàn Đảng bộ triển khai Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Chính phủ và Nghị Quyết Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm lần thứ IX, nhiệm kỳ 2026-2030.
Đây cũng là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc triển khai các mục tiêu phát triển khoa học và công nghệ theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Phát huy những kết quả đã đạt được trong năm 2025, đồng thời hưởng ứng các phong trào thi đua giai đoạn 2026-2030 do Thủ tướng Chính phủ phát động, thay mặt Hội đồng Thi đua-Khen thưởng Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm, đã phát động phong trào thi đua năm 2026 trong toàn Viện với chủ đề “Thi đua đổi mới, sáng tạo, tăng tốc, bứt phá, phát triển Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trong kỷ nguyên mới”.
Theo đó, toàn thể cán bộ, viên chức và các nhà khoa học của Viện Hàn lâm phát huy trí tuệ, trách nhiệm ra sức thi đua nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học cơ bản, khoa học ứng dụng và phát triển công nghệ; đẩy mạnh các nghiên cứu có giá trị khoa học cao gắn với các vấn đề lớn, cấp thiết của đất nước. Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu; góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Tiếp tục thực hiện hiệu quả việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học có trình độ cao, có đạo đức nghề nghiệp, bản lĩnh chính trị vững vàng; chú trọng bồi dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ trẻ, các nhà khoa học đầu ngành.
Đồng thời, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa trong nội bộ”, gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt các dự án lớn, các nhiệm vụ do Thủ tướng Chính phủ giao: Dự án Vệ tinh quan sát Trái đất, Dự án Trường đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Dự án Xây dựng giai đoạn 1 Hệ thống Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Triển khai thực hiện Chương trình Vật lý, Chương trình Toán học, Chương trình công nghệ 4.0, Chương trình chuyển đổi số, Chương trình Tăng trưởng xanh,... Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ; chủ động hội nhập sâu rộng, nâng cao vị thế, uy tín khoa học của Việt Nam trên trường quốc tế.
Cũng tại hội nghị, lãnh đạo Viện Hàn lâm đã công bố Quyết định khen thưởng năm 2025 và trao Bằng khen cho đại diện các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc năm 2025.