Kinh tế Việt Nam phục hồi và tăng trưởng ấn tượng

Trong năm 2022, Việt Nam có sự phục hồi và tăng trưởng ấn tượng, đi ngược lại xu hướng đình trệ diễn ra tại nhiều nước trên thế giới. Tỷ lệ lạm phát dự kiến cho cả năm nay cũng thấp hơn con số mục tiêu 4% của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, do những bất ổn vĩ mô trên toàn cầu cùng một số bất cập hiện nay trong thị trường bất động sản, trái phiếu… Ngân hàng Phát triển châu Á đã có một số điều chỉnh giảm nhẹ với tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2023.
Lượng khách du lịch quốc tế tăng dần từ đầu năm 2022. Ảnh: NGUYỆT ANH
Lượng khách du lịch quốc tế tăng dần từ đầu năm 2022. Ảnh: NGUYỆT ANH

Trong thông tin cập nhật hằng quý vừa ban hành vào tháng 12/2022, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã công bố Bản bổ sung Triển vọng phát triển châu Á 2022 với các dự báo tăng trưởng được điều chỉnh cho Việt Nam. Đối với năm 2022, ADB đã điều chỉnh dự đoán triển vọng tăng trưởng của Việt Nam lên 7,5% khi năm nay sắp kết thúc. Tuy nhiên, đối với năm 2023, ADB đã cắt giảm dự báo tăng trưởng xuống còn 6,3%. Con số này giảm so với ước tính tháng 9, khi ADB cho rằng, Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng gần 6,7% trong năm tới. Điều này vẫn khiến Việt Nam trở thành nền kinh tế phát triển nhanh nhất Đông Nam Á vào năm 2023.

Dự báo GDP cho cả năm 2022 của Việt Nam được ADB điều chỉnh tăng do một số yếu tố liên quan chi tiêu tiêu dùng, du lịch đang dần phục hồi và xuất khẩu tăng trưởng mạnh. Theo báo cáo của ADB, cải thiện khả năng di chuyển là “chìa khóa” cho sự phục hồi kinh tế của Việt Nam. Khi những hạn chế cuối cùng về Covid-19 ở Việt Nam được dỡ bỏ vào đầu năm, người dân đã khôi phục thói quen mua sắm. Năm 2022 ghi nhận mức chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ, với doanh số bán lẻ tăng 17% so với cùng kỳ năm 2021 trong tháng 10.

Tăng trưởng tiêu dùng trong nước được thúc đẩy không chỉ nhờ chi tiêu của người dân. Sau khi các hạn chế biên giới được nới lỏng, số lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam tăng đều đặn kể từ đầu năm. Từ chỗ hầu như không có khách quốc tế vào năm 2021, Việt Nam đã đạt 2,4 triệu lượt khách vào tháng 10/2022.

Về tăng trưởng xuất khẩu, trong chín tháng đầu năm 2022 xuất khẩu cao hơn 17,3% so với một năm trước đó, với tổng trị giá 282,52 tỷ USD. Nhưng một phần quan trọng trong số này do hiệu ứng cơ sở khi các doanh nghiệp phải giải quyết các công việc tồn đọng do thời điểm giãn cách xã hội vì Covid-19 vào cuối năm 2021.

Cũng đã có một lượng lớn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được bơm vào nền kinh tế Việt Nam trong năm nay. Tính đến tháng 11/2022, hơn 25 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài đã được ghi nhận, đưa Việt Nam tiến tới một năm kỷ lục về FDI. Tuy nhiên, báo cáo của ADB lưu ý rằng, trong tương lai “niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng bởi lạm phát cao và lãi suất tăng”.

Cùng với việc nâng dự báo cho năm 2022, ADB cũng giảm triển vọng tăng trưởng GDP của Việt Nam cho năm 2023 với những nhận định về các yếu tố tác động:

Thứ nhất là “thanh khoản còn lại eo hẹp để phục hồi kinh tế sau khi thắt chặt tiền tệ gần đây”. Việt Nam đã kiên trì không tăng lãi suất trong khoảng thời gian nền kinh tế chưa gặp phải nhiều vướng mắc trong tám tháng đầu năm 2022. Phải đến tháng 9, Ngân hàng Nhà nước mới thực hiện bước tăng lãi suất đầu tiên. Lần tăng lãi suất thứ hai đã được thực hiện ngay trong tháng 10.

Cần lưu ý rằng, dữ liệu trong báo cáo của ADB dựa trên thông tin công khai cho đến ngày 30/11. Nhưng ngày 5/12, Ngân hàng Nhà nước tuyên bố sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ. Cụ thể, là sẽ nới rộng giới hạn về số tiền mà các ngân hàng có thể cho vay từ 1,5 đến 2%. Trên thực tế, điều này sẽ tạo điều kiện cho thêm 10 tỷ USD được đưa vào nền kinh tế.

Thứ hai là “Phát hành nợ doanh nghiệp giảm từ tháng 1 đến tháng 10”. Trong năm qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đã trải qua nhiều thách thức. Một số công ty bất động sản sử dụng đòn bẩy quá mức đã làm giảm niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu. Để khôi phục niềm tin và xây dựng một thị trường minh bạch, ổn định hơn, Nghị định 65 đã được ban hành nhằm thắt chặt các quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Nhưng các nhà phát hành trái phiếu cần phải có thêm thời gian để thích nghi những quy định mới.

Trong quý I/2022, lượng trái phiếu trị giá 5,7 tỷ USD đã được chào bán ra công chúng. Trong quý III, con số đó giảm xuống còn 2,8 tỷ USD. Lượng trái phiếu bán ra giảm mạnh nhất được ghi nhận từ thời điểm Nghị định 65 có hiệu lực vào tháng 9 đến cuối tháng 11, với doanh số bán trái phiếu chỉ đạt 295 triệu USD. Trước tình trạng doanh số bán trái phiếu giảm mạnh, Bộ Tài chính đã đề xuất tạm dừng một năm thực hiện Nghị định 65.

Thứ ba là “Giải ngân vốn đầu tư công chậm lại”. Tính đến hết tháng 11/2022, giải ngân vốn đầu tư công của Việt Nam đạt 14 tỷ USD, chỉ đạt 58,33% kế hoạch giải ngân. Sự chậm trễ trong giải ngân thường là do vấn đề thu hồi đất cho các dự án, bố trí tái định cư và bồi thường cho chủ đất... Năm nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng viện dẫn chi phí nguyên vật liệu tăng cao đang đẩy giá thành dự án lên cao.

Cuối cùng là “Các dấu hiệu cho thấy nhu cầu toàn cầu đối với hàng xuất khẩu đang suy yếu”. Trong quý cuối cùng của năm, các đơn đặt hàng đối với hàng hóa sản xuất đã giảm Chỉ số Nhà quản trị mua hàng xuống dưới mốc quan trọng là 50. Vào tháng 11, chỉ số này đạt 47,4, giảm từ mức 50,6 của tháng 10, cho thấy lĩnh vực sản xuất của Việt Nam có thể đang bị thu hẹp. Điều này phần lớn là do các yếu tố kinh tế bên ngoài. Lạm phát tại các thị trường trọng điểm, bao gồm Mỹ và EU, đang cản trở chi tiêu của người tiêu dùng, từ đó dẫn đến giảm đơn đặt hàng từ Việt Nam.

Xét trên tất cả các khía cạnh thì báo cáo của ADB có cái nhìn tương đối tích cực với triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, nó làm nổi bật một số thách thức chính mà đất nước sẽ phải đối mặt và tập trung nguồn lực để giải quyết trong năm 2023.

Có thể bạn quan tâm

Khi niềm tin thị trường được củng cố, các doanh nghiệp bất động sản có thể huy động vốn với chi phí hợp lý hơn. Ảnh: NAM ANH

Bước ngoặt của trái phiếu doanh nghiệp

Nhiều quy định mới cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang được đưa ra xin ý kiến, hướng tới thay thế các quy định cũ để hoàn thiện khung pháp lý và củng cố niềm tin dài hạn cho thị trường.

Đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn.

Băn khoăn với “quota” nhập khẩu vàng

Giữa bối cảnh thị trường vàng liên tục biến động và chênh lệch giá trong nước, quốc tế đang cao kỷ lục, đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn. Giải pháp này liệu có đủ sức giải quyết tận gốc sự méo mó kéo dài của thị trường vàng hay chỉ mang tính “giảm đau” ngắn hạn.

Đối mặt “xanh vỏ đỏ lòng”

Khi thị trường chứng khoán (TTCK) có hiện tượng “xanh vỏ, đỏ lòng”, nghĩa là VN-Index tăng, nhưng nhiều cổ phiếu (CP) lại giảm, áp lực của các quỹ đầu tư lại được đem ra mổ xẻ.

“Giảm áp” margin

Trước đây, tiền cho vay ký quỹ (margin) thường được nghĩ đến như dòng vốn ngắn hạn trên thị trường chứng khoán (TTCK). Hiện nay, nhiều nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu (CP) dài hạn cũng sử dụng margin. Nhưng sự bao phủ mạnh mẽ của margin liệu có song hành với những rủi ro tiềm ẩn?

Doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ phối hợp với Thuế Hải Phòng trực tiếp xuống chợ hỗ trợ tiểu thương. Ảnh KỲ DUYÊN

Tuân thủ tốt không lo bị kiểm tra thuế

Băn khoăn lớn nhất của các hộ kinh doanh trong cuộc chuyển đổi bỏ thuế khoán là vấn đề xử lý hàng tồn kho, nguy cơ bị truy thu thuế và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật khi thay đổi phương pháp tính thuế.

Điểm rơi của dòng tiền

Dòng tiền trên thị trường theo thời gian sẽ có sự chuyển đổi trạng thái rất linh hoạt, thậm chí có cả “độ nén” trong việc tích lũy để chờ cơ hội và sẽ bùng nổ rất nhanh nếu có các thông tin thuận lợi xuất hiện.

Ngân hàng Agribank quản lý chặt chẽ rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cho các dự án năng lượng tái tạo như điện gió. Ảnh: NAM ANH

Thể chế hóa tương lai năng lượng xanh

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu bước chuyển mạnh trong thể chế hóa chuyển đổi năng lượng xanh. Đây không chỉ là định hướng phát triển ngành năng lượng, mà còn là cam kết của Việt Nam với mục tiêu Net Zero 2050.

Sự xuất hiện của nhiều doanh nghiệp mới niêm yết sẽ cải thiện thanh khoản và thu hút thêm nhà đầu tư. Ảnh: NGUYỆT ANH

Nhiều điểm đáng chú ý từ chỉ số P/E

Theo dữ liệu từ Fiintrade (nền tảng phân tích dữ liệu chứng khoán), định giá P/E của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện ở mức 14,9 lần, tăng hơn 11% chỉ trong nửa năm qua. Con số tưởng chừng tích cực này lại ẩn chứa nhiều tín hiệu đáng suy ngẫm về sức khỏe thật sự của thị trường.

Hướng dẫn doanh nghiệp kê khai tại Thuế thành phố Hà Nội. Ảnh: NAM ANH

Gỡ nút thắt dòng tiền từ chính sách thuế

Luật Thuế giá trị gia tăng mới được kỳ vọng góp phần minh bạch hóa chính sách và nâng cao hiệu quả quản lý thuế, song quá trình thực thi đang bộc lộ nhiều vướng mắc khiến doanh nghiệp gặp khó về dòng tiền.

Sau IPO, vốn điều lệ của VPBankS sẽ đạt mốc 20 nghìn tỷ đồng tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Ảnh: NAM ANH

Mở đường cho dòng vốn chảy mạnh

Khi thể chế được “cởi trói”, thị trường vốn Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mới. Nghị định 245/2025 với nhiều cải cách trong quy trình chào bán và niêm yết cổ phiếu mở đường cho dòng vốn trở thành động lực mới của tăng trưởng kinh tế.

Chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng sẽ có sự gia tăng mạnh mẽ. Ảnh: NAM ANH

Chứng khoán mở rộng biên kỳ vọng

Để được nâng hạng chính thức từ ngày 21/9/2026, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ trải qua kỳ rà soát, đánh giá vào tháng 3/2026. Trong khi chờ đợi, các cơ quan quản lý cần khắc phục triệt để những vấn đề đã được nhận diện, tiến tới cải thiện sâu thị trường.

Giao dịch tại sàn giao dịch tài sản mã hóa VIX (VIXEX). Ảnh: VIX

Tạo lập thị trường tài sản mã hóa minh bạch

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về thí điểm thị trường tài sản mã hóa là bước đi quan trọng để thúc đẩy thị trường tài sản số phát triển, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng hai con số của nền kinh tế Việt Nam.

Khách hàng vay trên các sàn P2P Lending tối đa là 400 triệu đồng. Ảnh: NAM ANH

Cho vay ngang hàng - cần niềm tin hơn tốc độ

Dư địa của hoạt động này còn rất lớn tại Việt Nam, quy mô có thể đạt tới hàng chục tỷ USD. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vẫn thiếu các cơ chế bảo vệ cả người vay, lẫn cho vay, tỷ lệ rủi ro của kênh tài chính mới mẻ vẫn ở mức cao.

Chứng khoán Việt Nam đã bắt kịp nhiều quốc gia trong khu vực về mức độ vốn hóa thị trường và thanh khoản. Ảnh: NAM ANH

Mở rộng kênh dẫn vốn cho nền kinh tế

Hành lang pháp lý đang được hoàn thiện với nhiều chính sách mang tính chất đột phá, nhằm thu hút nguồn lực tài chính cho tăng trưởng kinh tế trung và dài hạn. Đồng thời, các sản phẩm đầu tư mới cũng đang được bổ sung, nâng cao tính hấp dẫn của thị trường tài chính Việt Nam.

Cho vay mua bất động sản chiếm tỷ lệ cao trong hoạt động tín dụng. Ảnh: NGUYỆT ANH

Ngăn chặn rủi ro lệ thuộc tín dụng

Trước thực tế dòng vốn tín dụng đang chảy vào bất động sản với tốc độ ngày càng mạnh, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã chủ động điều chỉnh chính sách nhằm định hướng và kiểm soát dòng vốn này theo hướng an toàn, bền vững hơn.

Nhu cầu về chỗ ở của người dân không ngừng mở rộng, nhất là ở phân khúc nhà ở vừa túi tiền. Ảnh: NAM ANH

"Giấc mơ an cư" cuối năm

Thị trường bất động sản Việt Nam đang tích lũy những yếu tố tích cực. Sự tăng trưởng nóng dựa trên đầu cơ giảm dần, cơ hội năm nay được kiến tạo từ nhu cầu ở thật...

Phát hành trái phiếu đang trở thành kênh hút vốn của các ngân hàng. Ảnh: NGUYỆT ANH

Ngân hàng chạy đua với thanh khoản

Trong bối cảnh tiền gửi tăng trưởng chậm hơn tín dụng, phát hành trái phiếu đang trở thành kênh hút vốn của các ngân hàng. Nhờ đó, họ vừa có thêm nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu cho vay ngày càng lớn, vừa duy trì được chuẩn mực khắt khe về an toàn vốn.

Tin nâng hạng

Những thông tin liên quan đến việc nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đang xuất hiện với tần suất khá dày trong những ngày qua và tất nhiên luôn được xem là tin tốt. Mặc dù vậy, nhà đầu tư (NĐT) cũng nên có kỹ năng phân tích, xử lý tin tốt để có thể giao dịch tối ưu.

Thời gian qua, giá vàng trong nước liên tục leo thang. Ảnh: MINH CHÂU

Nỗ lực để vàng không “ngủ yên trong két”

Giới chuyên gia nhận định, việc thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia ở thời điểm này không chỉ đáp ứng nhu cầu đầu tư ngày càng đa dạng, mà còn là giải pháp quan trọng làm giảm độ "nóng" không cần thiết của thị trường vàng vật chất.

Nền tảng thị trường trái phiếu đang được củng cố, mở đường cho tăng trưởng trở lại.

Biến trái phiếu thành “hàng hiệu”

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) Việt Nam đang phục hồi tích cực sau giai đoạn biến động kéo dài, song vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Các chuyên gia cho rằng, để lấy lại niềm tin nội địa và thu hút thêm dòng vốn đầu tư nước ngoài, cần một “cuộc đại tu” về chất lượng.

Thuê nhà xưởng đang được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Ảnh: NGUYỆT ANH

“Cởi trói” cho dòng vốn trung và dài hạn

Cho thuê tài chính đã hiện diện tại Việt Nam hơn 20 năm nhưng quy mô vẫn rất nhỏ, mới chiếm 0,28% tổng dư nợ tín dụng. Việc xây dựng luật riêng được kỳ vọng sẽ “cởi trói”, đưa kênh vốn này trở thành trụ cột mới trong cung ứng vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp.

Viettel đã có mặt tại gần 10 quốc gia, mang về hàng tỷ USD doanh thu quốc tế mỗi năm. Ảnh: VIETTEL

Doanh nghiệp Việt tăng tốc trên bản đồ đầu tư toàn cầu

Từ Viettel, FPT đến Vinamilk và TH True Milk, doanh nghiệp Việt đang ghi dấu ấn trên bản đồ đầu tư quốc tế. Làn sóng đầu tư ra nước ngoài không chỉ mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn đưa thương hiệu Việt vươn ra biển lớn.

Giao dịch tại MB bank. Ảnh: NAM ANH

Trao “đòn bẩy” vốn cho nhiệm vụ tái cơ cấu ngân hàng

Chính sách giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho bốn ngân hàng đang thực hiện chuyển giao bắt buộc của Ngân hàng Nhà nước được giới chuyên gia đánh giá là “cú huých” thanh khoản mang tính chiến lược. Không chỉ giúp giải phóng hàng chục nghìn tỷ đồng vốn khả dụng, nó còn mở rộng dư địa tín dụng, tạo tác động lan tỏa tới nền kinh tế.