Các đầu tàu kinh tế đang hụt hơi

Triển vọng kinh tế toàn cầu đang trở nên ảm đạm hơn những ngày gần đây khi các nền kinh tế đầu tàu của châu lục và thế giới như Đức, Trung Quốc, Mỹ đều đang hụt hơi, lâm vào suy thoái hoặc suy giảm tăng trưởng. Các yếu tố thuận lợi về thời tiết, việc Trung Quốc mở cửa trở lại... không đủ để đưa các nền kinh tế đầu tàu thoát khỏi vùng nguy hiểm.
Đưa hàng lên các tàu chở hàng tại một bến container ở cảng Hamburg, Đức, ngày 18/7/2022. (Ảnh: Reuters)
Đưa hàng lên các tàu chở hàng tại một bến container ở cảng Hamburg, Đức, ngày 18/7/2022. (Ảnh: Reuters)

Nền kinh tế đầu tàu của châu Âu là Đức đã lâm vào suy thoái và triển vọng trong những tháng tới cũng khá ảm đạm. Văn phòng thống kê Liên bang (Destatis) vừa công bố số liệu cho biết GDP của nền kinh tế số một châu Âu đã giảm 0,3% trong quý I/2023.

Cùng với mức giảm 0,5% trong quý IV/2022, kinh tế Đức đã ghi nhận hai quý tăng trưởng âm liên tiếp và chính thức rơi vào suy thoái kỹ thuật.

Nền kinh tế đầu tàu của châu Âu là Đức đã lâm vào suy thoái và triển vọng trong những tháng tới cũng khá ảm đạm. Văn phòng thống kê Liên bang (Destatis) vừa công bố số liệu cho biết GDP của nền kinh tế số một châu Âu đã giảm 0,3% trong quý I/2023.

Kinh tế Đức suy yếu là do tác động từ lạm phát khiến các hộ gia đình chi tiêu ít hơn cho thực phẩm, đồ uống, quần áo, giày dép và đồ nội thất so với quý trước. Lượng ô-tô mới bán ra cũng giảm, một phần có thể là do chính phủ ngừng các gói trợ cấp từ cuối năm 2022. Cùng với nhu cầu hàng hóa yếu, chi tiêu của chính phủ cũng giảm trong ba tháng đầu năm.

Theo Viện nghiên cứu kinh tế Ifo, chỉ số môi trường kinh doanh đã giảm nhiều hơn dự kiến vào tháng 5, đánh dấu lần giảm đầu tiên sau sáu tháng tăng liên tiếp.

Nhà kinh tế Carsten Brzeski của ING đánh giá rằng, những yếu tố thuận lợi như thời tiết mùa đông ấm áp, hoạt động công nghiệp phục hồi sau khi thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại và nới lỏng chuỗi cung ứng... không đủ để đưa nền kinh tế đầu tàu này thoát khỏi vùng nguy hiểm.

Theo các chuyên gia kinh tế, nếu suy thoái tiếp tục kéo dài, Đức sẽ rơi vào một cuộc khủng hoảng kinh tế thật sự. Khi đó, tỷ lệ thất nghiệp và vỡ nợ sẽ gia tăng, hàng hóa ứ đọng, sản xuất đình đốn, thị trường chứng khoán và các ngân hàng sụp đổ… Tất cả sẽ tạo nên một kịch bản ác mộng cho nền kinh tế đầu tàu châu Âu.

Trong khi đó, nền kinh tế số một thế giới là Mỹ cũng đang bên bờ vực suy thoái. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) cuối tuần qua dự báo, kinh tế Mỹ sẽ suy thoái nhẹ trong năm nay.

Các chuyên gia của FED dự báo tăng trưởng GDP thực tế của Mỹ sẽ giảm tốc trong hai quý tới, sau đó GDP sẽ bắt đầu giảm nhẹ vào quý IV/2023 và quý I/2024.

Trong tài liệu chuẩn bị cho cuộc họp về chính sách lãi suất diễn ra vào đầu tháng 6, FED cho rằng các điều kiện tài chính bị thắt chặt sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái nhẹ bắt đầu vào cuối năm nay, sau đó nền kinh tế Mỹ có thể sẽ phục hồi với tốc độ vừa phải.

Các chuyên gia của FED dự báo tăng trưởng GDP thực tế của Mỹ sẽ giảm tốc trong hai quý tới, sau đó GDP sẽ bắt đầu giảm nhẹ vào quý IV/2023 và quý I/2024.

Những thách thức chủ yếu mà nền kinh tế lớn nhất thế giới đang phải đối mặt bao gồm tỷ lệ lạm phát cao, nguy cơ bất ổn tài chính, kinh tế toàn cầu tăng trưởng yếu và môi trường bên ngoài không thuận lợi…

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm 26/5 nhận định rằng, tốc độ tăng trưởng chậm lại có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ tăng nhẹ vào năm sau.

Trong khi đó, hiện nay các thành viên Ủy ban Thị trường Mở liên bang (FOMC) - cơ quan hoạch định chính sách của FED - vẫn bất đồng về những việc cần làm tiếp theo để đối phó những thách thức kinh tế. Một số ý kiến cho rằng cần phải tiếp tục củng cố các chính sách tại các cuộc họp sắp tới nhằm đẩy nhanh tiến trình kéo lạm phát trở về mức 2%.

Tuy nhiên, một số khác lại cho rằng nếu nền kinh tế tiếp tục phát triển theo xu hướng hiện tại thì việc củng cố các chính sách có thể không cần thiết.

Tại châu Á, nền kinh tế đầu tàu là Trung Quốc cũng đang tăng trưởng chậm lại và đối mặt không ít khó khăn, dù Trung Quốc vẫn được xem là động lực tăng trưởng quan trọng của châu lục và toàn cầu.

Phát biểu tại một hội nghị ở Bắc Kinh, Phó Giám đốc Văn phòng IMF phụ trách khu vực châu Á và Thái Bình Dương, ông Thomas Helbling cho rằng tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể chịu tác động lớn nếu sự đứt gãy địa chính trị gia tăng. Nền kinh tế Trung Quốc vì thế có thể tăng trưởng chậm lại trong trung hạn.

Nhập khẩu của Trung Quốc giảm mạnh trong tháng 4, trong khi xuất khẩu tăng chậm lại, cho thấy nhu cầu trong và ngoài nước vẫn ì ạch.

Số liệu Hải quan Trung Quốc công bố đầu tháng 5 cho thấy nhập khẩu của nước này trong tháng 4 giảm 7,9% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm nhiều so với mức giảm 1,4% tháng trước đó. Xuất khẩu chỉ tăng 8,5%, cũng giảm so với mức tăng gần 15% trong tháng 3. Việc dòng chảy thương mại giảm mạnh làm dấy lên lo ngại về nhu cầu bên ngoài và rủi ro với kinh tế Trung Quốc.

Đặc biệt trong bối cảnh đà phục hồi tại nước này vẫn mong manh khi cả xuất khẩu và nhập khẩu đều từng chịu ảnh hưởng từ các biện pháp chống dịch và môi trường bên ngoài không thuận lợi.

Giới phân tích cho rằng, “niềm tin tăng trưởng” của kinh tế thế giới năm nay chủ yếu được đặt vào khu vực châu Á và Thái Bình Dương. Đây vẫn được xem là khu vực năng động nhất trong các khu vực lớn trên thế giới vào năm 2023. Tăng trưởng kinh tế của khu vực này chủ yếu được thúc đẩy nhờ triển vọng lạc quan của kinh tế Trung Quốc và Ấn Độ. Giống như phần còn lại của thế giới, nhu cầu nội địa dự kiến sẽ vẫn là động lực tăng trưởng lớn nhất trên khắp châu Á trong năm nay.

Dù tăng trưởng kinh tế Trung Quốc có dấu hiệu chậm lại, nhưng việc Bắc Kinh mở cửa trở lại sẽ vẫn được xem là “phao cứu sinh” cho nhiều nền kinh tế châu Á và thế giới, bởi đây là yếu tố chính thúc đẩy tiêu dùng và nhu cầu của ngành dịch vụ.

Việc “mây đen phủ bóng” các nền kinh tế đầu tàu của châu lục và thế giới cho thấy bức tranh chung của thế giới vẫn nhiều gam mầu tối và các thách thức trong năm nay hết sức lớn.

Một báo cáo mới công bố của Liên hợp quốc đã dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu đạt 2,3% vào năm 2023 nhưng cảnh báo rằng đối với nhiều nước đang phát triển, triển vọng đã xấu đi trong bối cảnh các điều kiện tín dụng bị thắt chặt và chi phí tài chính bên ngoài gia tăng.

Kinh tế thế giới đối mặt nhiều khó khăn, bất ổn và trong bối cảnh đó lãnh đạo các nước lớn, các định chế tài chính cần tích cực hợp tác hơn nữa tìm “tiếng nói chung” để kiềm chế lạm phát, ổn định chuỗi cung ứng, kích cầu sản xuất, tiêu dùng, thực hiện các sáng kiến hợp tác mới trên quy mô khu vực và toàn cầu.

Có thể bạn quan tâm

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.

Quang cảnh tại các gian hàng trưng bày tại Tuần lễ Năng lượng Nga. (Ảnh: THÙY VÂN)

Huyết mạch của nền kinh tế

Cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) và phương tiện giao thông “xanh”, nhu cầu về điện trên toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng. Việc cung ứng đủ nguồn điện đã trở thành nhiệm vụ then chốt để các nước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng.