Bởi các thứ quỹ mạo danh lương tâm vốn ra đời từ khi ở Việt Nam xuất hiện cái gọi là “phong trào dân chủ”, đồng thời xuất hiện một số người lợi dụng tự do, dân chủ để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật (như vi phạm Điều 117 “Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam”, Điều 167 “Tội xâm phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin…” Bộ luật Hình sự) nên đã bị Tòa án nhân dân tuyên phạt án tù. Chính vì thế không thể phủ nhận một sự thật là sự ra đời của các thứ quỹ này trực tiếp liên quan người vi phạm pháp luật.
Thực tế cho thấy một số quỹ mạo danh lương tâm tồn tại như “trạm trung chuyển” vừa nhận tiền bạc (chủ yếu từ nước ngoài), vừa hỗ trợ, tiếp sức, tiếp tay cho người vi phạm pháp luật. Đồng thời, việc lập các quỹ mạo danh lương tâm còn là cơ hội trục lợi, kiếm chác của hầu hết “nhà dân chủ”, nên thi thoảng thấy họ lên mạng xã hội chí chóe cãi nhau, tố cáo nhau biển lận, chi tiêu mập mờ, không minh bạch, kéo bè kéo cánh chia chác tiền bạc của đồng bọn từ nước ngoài gửi về… Mới có chuyện bi hài là một số “nhà dân chủ” không có công ăn việc làm, một mặt nỉ non than khóc “bị đàn áp” để đồng bọn thương cảm, một mặt lại lên mạng khoe có căn hộ cao cấp, sở hữu nhiều bất động sản, khoe sắm nhà lầu, xe hơi, tiệc tùng sang trọng, du lịch nước ngoài! Đó chính là lý do để từ lâu rồi, dư luận đã đặt cho cái thứ quỹ mạo danh lương tâm như vậy rất nhiều tên gọi, như “quỹ vô lương tâm”, “quỹ đầu cơ lương tâm”…!
Về cả lý luận và thực tiễn, lương tâm luôn trực tiếp liên quan đạo đức của con người. Từ sự phổ biến trong cuộc sống mà lương tâm được khái quát với tính cách một phạm trù Đạo đức học, nhưng lương tâm không tồn tại một cách trừu tượng, mà tồn tại rất cụ thể, vì luôn được biểu hiện, luôn được đánh giá qua việc con người thực hành các giá trị chân - thiện - mỹ như thế nào. Hiển nhiên lương tâm không bao giờ cổ vũ hành vi gây mất ổn định xã hội hoặc ảnh hưởng tiêu cực tới hình ảnh, uy tín dân tộc, càng không dung nạp, dung thứ những hành vi vi phạm pháp luật, hoặc tiếp tay hành vi vi phạm pháp luật. Mạo danh lương tâm để thực hiện các hành vi như vậy, về bản chất chính là vô lương tâm.
Những ngày này, làn sóng đại dịch Covid-19 thứ tư đang hoành hành dữ dội tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong bối cảnh sức khỏe, tính mạng người dân bị đe dọa, các hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước bị đảo lộn,… cả hệ thống chính trị và mọi người dân Việt Nam đang nỗ lực, đồng lòng, chung sức vượt lên khó khăn, quyết tâm chiến thắng dịch bệnh. Từ khắp mọi miền đất nước, mọi người cùng hướng về nhau, vừa động viên chấp hành mọi quy định của chính quyền và cơ quan chức năng, vừa đóng góp, giúp đỡ với mọi khả năng có thể để vượt qua thách thức to lớn này. Rất nhiều gương sáng từ hoạt động phòng, chống dịch của các tổ chức, cá nhân đã xuất hiện và nhanh chóng lan tỏa thành phong trào sôi động trong cả nước. Và những ai đang mạo danh lương tâm hãy nhìn vào đó để xem xét lại mình rồi làm việc tử tế, bởi đó mới là lương tâm, ý thức trách nhiệm của con người với con người, với quê hương, đất nước mình.