Bước chuyển trong nỗ lực giảm nghèo thể hiện rõ nét từ sự thay đổi về tư duy, trao cơ hội và tăng năng lực sản xuất, tạo sinh kế để người dân tự chủ vươn lên, từng bước mở ra những mô hình kinh tế phát triển lâu dài, đặc biệt là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể và người dân nỗ lực chung tay xây dựng mô hình sinh kế bền vững, tập trung chăn nuôi, trồng trọt. Hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ cây giống, con giống, vật tư thiết yếu, tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn phòng trừ sâu bệnh, chăm sóc vật nuôi an toàn.
Gia đình ông Vũ Văn Định ở xã Đắk Mil từng là hộ cận nghèo, cuộc sống chật vật, trồng xoài năm được mùa thì mất giá. Được hỗ trợ một cặp bò giống, ông Định phấn khởi, hăng hái cải tạo vườn, trồng thêm cỏ, dựng chuồng trại và dày công chăm sóc. Đàn bò sinh trưởng ổn định, đời sống ngày càng khấm khá tiếp thêm động lực thoát nghèo. Nhiều năm liền thuộc diện hộ nghèo, cuộc sống bấp bênh, khi được hỗ trợ bò giống và vay vốn, chị H’Yòng ở xã Tà Đùng chăm chỉ chăn nuôi, đàn bò hiện lên đến sáu con. Cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cụ thể cách chăm nuôi, phòng bệnh, tận dụng phân chuồng ủ thành phân hữu cơ cho rẫy cà-phê. Thu nhập tăng hơn, chị có điều kiện chăm lo cho các con học hành. Phó Chủ tịch UBND xã Tà Đùng Lê Văn Đại chia sẻ, chính sách triển khai đúng đối tượng, kết hợp hỗ trợ sinh kế với tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề cùng với đẩy mạnh tuyên truyền, nhiều hộ nghèo tích cực phát triển sinh kế, chủ động vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ của Nhà nước.
Trên nguyên tắc “Nhà nước kiến tạo - cộng đồng đồng hành - doanh nghiệp dẫn dắt - người dân tự chủ sinh kế”, việc áp dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất nông nghiệp được đẩy mạnh giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, tạo nhiều việc làm, hạn chế nguy cơ tái nghèo như trồng dâu nuôi tằm, chăn nuôi heo giống, trồng rau hoa trong nhà kính, hay canh tác cà-phê theo hướng nông nghiệp thông minh.
Nhờ triển khai đồng bộ từ chính sách, nguồn lực đến tổ chức thực hiện ở cơ sở, chung tay giảm nghèo của toàn xã hội, mục tiêu về giảm tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều của tỉnh Lâm Đồng hằng năm đều đạt kế hoạch đề ra. Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn nhiều khó khăn.
Thực tiễn cho thấy, cần tích hợp Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững với xây dựng nông thôn mới thành một Chương trình bảo đảm toàn diện và bền vững, tránh trùng lặp nội dung, đối tượng hỗ trợ, ban hành các quy định phù hợp mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng với đó, huy động, phân bổ và sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn lực; triển khai các chính sách đầu tư có trọng tâm, kết hợp hỗ trợ sinh kế, nâng cao năng lực, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ thiết yếu và phát triển hệ thống an sinh xã hội linh hoạt.
Hướng tới mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030 từ 1-1,5%/năm; Lâm Đồng chú trọng mở rộng mô hình sản xuất nông nghiệp xanh, an toàn; thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị; phát triển nguồn nhân lực thông qua đào tạo nghề và chuyển giao kỹ thuật; hỗ trợ khởi nghiệp nông thôn…