Xe đến đăng kiểm tăng
Ghi nhận tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 5002S (thuộc Sở Giao thông vận tải (GTVT) Thành phố Hồ Chí Minh, đường Tống Văn Trân, Phường 5, Quận 11) ngày 27/10, đến khoảng 9 giờ 30 phút sáng, lượng xe đã tập trung một hàng dài khoảng
100 m, chờ vào đăng kiểm. Tuy chưa phải là cao điểm so trước đây nhưng nhiều chủ xe tỏ ra lo ngại dịp cuối năm, nhu cầu kiểm định tăng cao sẽ rất dễ lặp lại câu chuyện ùn ứ.
“Thời gian chờ đợi và đăng kiểm xong xe của tôi, cũng mất khoảng 40 phút, trong đó, phần lớn là thời gian chờ đến lượt. Đến lúc cao điểm thì sẽ rất mệt mỏi”, anh Nguyễn Thái Tuệ, ngụ Quận 11 chia sẻ. Anh Lê Văn Mây (ngụ Quận 10) đến đăng kiểm xe ô-tô cá nhân nhận xét, khả năng thời gian tới là, lượng xe đến đăng kiểm sẽ đông lên và xảy ra ùn ứ.
Theo đại diện Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 5002S, hiện nay, trung bình 150-160 xe/ngày đến đăng kiểm, nhân sự tại trung tâm đang đáp ứng đủ. Tuy nhiên, nếu khoảng 250 xe/ngày thì sẽ quá tải… Còn tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 5005V (thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, Quốc lộ 1A, phường An Phú Đông, Quận 12), hiện mỗi ngày tiếp nhận khoảng 120-130 lượt xe. Theo đại diện trung tâm, hiện trung tâm chỉ có hai dây chuyền hoạt động (trước là bốn dây chuyền), trong khi nhân sự đăng kiểm nói chung đang rất thiếu do nhiều nguyên nhân, trong đó có lý do vi phạm pháp luật thời gian qua.
Mặt khác, hiện Thành phố Hồ Chí Minh có 17/19 trung tâm đăng kiểm hoạt động. Ngay tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 5005V, bắt đầu có hiện tượng ùn ứ. Theo Sở GTVT Thành phố Hồ Chí Minh, thời gian gần đây, nhu cầu kiểm định xe ô-tô của người dân thành phố tăng trở lại. Một số thời điểm trong ngày đã xuất hiện tình trạng phương tiện xếp hàng dài chờ đến lượt tại một số trung tâm đăng kiểm. Dự báo, nhu cầu kiểm định xe tăng cao trở lại vào cuối năm 2023 và những tháng đầu năm 2024. Đã có những kiến nghị Cục Đăng kiểm nhanh chóng đào tạo nhân sự để tăng cường cho các trung tâm đăng kiểm. Cục Đăng kiểm Việt Nam đã khuyến cáo, người dân cần chủ động đặt lịch đăng kiểm sớm để tránh ùn tắc.
Bên cạnh đó, nhiều ô-tô được tự động gia hạn đăng kiểm sẽ hết hạn vào ngày 30/12/2023, gần Tết Nguyên đán nên càng thêm áp lực. Cục Đăng kiểm đã yêu cầu các trung tâm tăng thời gian làm việc trong ngày, làm thêm ngày nghỉ. Không được từ chối cấp giấy chứng nhận kiểm định đối với các trường hợp có lỗi khiếm khuyết, hư hỏng không quan trọng (MiD) như thay đổi lưới tản nhiệt, biển số lắp đặt không chắc chắn… Đặc biệt, chủ xe cần được đăng ký qua nhiều kênh như trực tiếp, qua app, tránh tình trạng “cò” đăng kiểm trục lợi. Chủ xe cũng cần chủ động bảo trì, bảo dưỡng xe theo đúng lịch để vào trung tâm đăng kiểm được nhanh chóng, tránh tình trạng xe không đủ điều kiện phải quay ra sửa, mất thời gian, công sức. Hiện trường hợp này cũng chiếm 30-40%, lý do gây ùn ứ.
Bài toán về nhân sự khó giải
Theo Phó Giám đốc Sở GTVT Thành phố Hồ Chí Minh Bùi Hòa An, hiện nay, ngoài số lượng xe tại Thành phố Hồ Chí Minh thì các xe ở các tỉnh, thành khác cũng về đăng kiểm tại thành phố. Trong khi, thời gian tới, một số trung tâm đăng kiểm tại Thành phố Hồ Chí Minh có thể phải tạm dừng hoạt động theo quy định tại Nghị định số 30/2023/NĐ-CP sửa đổi mà Chính phủ vừa ban hành năm 2023, đơn vị đăng kiểm bị đình chỉ ba tháng nếu 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ trong thời gian 12 tháng liên tục.
Như thế, với 135 đăng kiểm viên hiện có tại thành phố, sắp tới có thể bị giảm khoảng 50%, xuống còn khoảng 70 người, phục vụ công tác đăng kiểm cho trên dưới 60 nghìn lượt xe/tháng. Việc này sẽ gây áp lực khi nhu cầu vượt xa công suất có thể đáp ứng.
Sở GTVT thành phố đã đề xuất huy động được tối đa các nguồn lực của xã hội, cho phép cơ sở bảo hành, bảo dưỡng 3S/4S tham gia vào công tác cung ứng dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
Theo Nghị định 30, cho phép các trung tâm sửa chữa, bảo trì ô-tô được làm trạm đăng kiểm nhưng tại Thông tư 18 của Bộ GTVT năm 2019 thì hiện nay lại chưa sửa đổi về điều kiện thành lập trạm đăng kiểm. Cụ thể, muốn đăng kiểm phải tập trung thành dây chuyền độc lập, trong khi, các trung tâm 3S, 4S hiện có đầy đủ trang thiết bị, cơ sở vật chất, hạ tầng… nhưng lại không tập trung thành một dây chuyền độc lập.
Chưa kể, 1 trạm có 1 dây chuyền phải có ít nhất diện tích tối thiểu hơn 1.200 m2. Đối với Thành phố Hồ Chí Minh do đất chật người đông nên để tìm được trung tâm 3S, 4S cực kỳ khó, chưa kể liên quan đến bài toán kinh doanh của các trung tâm này.
Về nhân sự, đối với cá nhân có thời gian công tác hơn 24 tháng tại trạm bảo trì, bảo dưỡng, Nghị định cho phép tập huấn ba tháng để lấy thẻ đăng kiểm viên. Trong trường hợp chưa lập được trạm đăng kiểm mới thì Sở GTVT đề nghị các trung tâm 3S, 4S cử người đi tập huấn ba tháng để khi có việc thì điều động nhân sự.
Hiện nay, Sở GTVT đã gửi danh sách đăng ký được 31 người đi tập huấn ba tháng tại Cục Đăng kiểm Việt Nam. Tuy nhiên, chưa biết khi nào Cục tổ chức tập huấn. Nếu thuận lợi, tập huấn đầu tháng 11 thì phải tới tháng 1/2024 mới có đăng kiểm viên. Do đó, từ nay đến cuối năm, thậm chí đầu năm 2024 sẽ rất vất vả cho ngành đăng kiểm. Chưa kể, trong 31 người đi học cũng chưa chắc đã thi đậu hết.
“Chúng tôi đề nghị Cục Đăng kiểm Việt Nam tham mưu Bộ GTVT sửa đổi nhanh chóng Thông tư 18 để các trạm 3S, 4S vận dụng được dây chuyền vào công tác đăng kiểm, Sở sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát”, ông Bùi Hòa An mong mỏi. Bộ GTVT, Cục Đăng kiểm cũng cần tăng cường nhân sự bởi thực tế hiện tại, Sở GTVT chỉ có 1 Trưởng phòng vận tải và 1 chuyên viên làm việc.
Được biết, các đăng kiểm viên làm việc cả vào thứ 7, tần suất làm việc lên 12 giờ/ngày, rất áp lực. Nhiều ý kiến đang rất mong Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm Việt Nam hỗ trợ thành phố, linh hoạt trong các quy định để công tác đăng kiểm xe diễn ra thuận lợi hơn. Dự báo, nếu sửa đổi được Thông tư 18 và những hướng dẫn khác được thông thoáng, hoàn chỉnh hơn trong thời gian tới, đi kèm với điều kiện có đăng kiểm viên mới, trạm đăng kiểm mới, dịch vụ kèm theo mới, thì hy vọng khoảng… tháng 6/2024, các trung tâm đăng kiểm tại Thành phố Hồ Chí Minh sẽ ổn định trở lại, không còn cảnh ùn ứ. Ngành giao thông thành phố cũng mong trong giai đoạn này, người dân và doanh nghiệp cùng chia sẻ, hỗ trợ công tác đăng kiểm để mọi việc diễn ra trơn tru và thuận lợi.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, lượng phương tiện đến các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trong tháng 10/2023 đã tăng lên khoảng 30% so tháng 9. Theo Sở GTVT thành phố, 17/19 đơn vị đăng kiểm của thành phố đang hoạt động với công suất đăng kiểm 56.160 xe mỗi tháng. Dự kiến đến tháng 12/2023, sẽ có hơn 60 nghìn phương tiện cần kiểm định.