Địa danh buôn B’Kẻ (thị trấn Ma Đa Guôi, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng) lâu nay không mấy người biết. Thế mà gần đây, hình ảnh thiên nhiên, những nét đẹp văn hóa, nếp sinh hoạt giản dị của đồng bào dân tộc thiểu số ở buôn làng người dân tộc Mạ này đã được “phủ sóng” rộng khắp và đón nhận rất nhiều sự quan tâm của cộng đồng từ khắp mọi miền Tổ quốc.
Thiết tha tỏa lan cái hay, cái đẹp
Theo hướng dẫn của ông Nguyễn Tiến Sỹ-Phó Chủ tịch UBND thị trấn Ma Đa Guôi, chúng tôi tìm đến Tổ dân phố 1 của thị trấn mà người dân nơi đây vẫn quen gọi tên cũ là buôn B’Kẻ. Được biết, buôn B’Kẻ hiện có 332 nhân khẩu, phần lớn cư dân là người dân tộc Mạ. Không khó để tìm đến thăm nhà và gặp chị Ka Oanh. Hệt như những hình ảnh vốn đã “quen mắt” trên kênh TikTok kaoanh38 (hiện có trên 378 nghìn người theo dõi), chào đón chúng tôi là nụ cười của người phụ nữ Mạ giản dị, chất phác với phong thái nhanh nhẹn, linh hoạt. Dưới hiên nhà, nơi cả gia đình chị sinh sống, cũng đồng thời là “xưởng sản xuất” những thước phim “triệu view”, tôi đã được nghe kể về những câu chuyện, những trải nghiệm của Ka Oanh từ ngày chị mới “chập chững” làm TikTok-er.
Xuất phát từ cuộc sống và mưu sinh vất vả, mong muốn ban đầu của Ka Oanh là có thể tìm được giải pháp giúp đỡ gia đình phần nào cải thiện đời sống. Chị bày tỏ: “Gia đình tôi cũng như bà con nơi đây, chọn nông nghiệp làm kế sinh nhai. Công việc thường ngày rất vất vả nhưng thu nhập không cao. Sau thời gian tìm hiểu, tôi nhận thấy nhiều người làm TikTok để bán hàng nên định bụng sẽ bắt đầu làm thử, ngay khi có cơ hội”. Thế rồi, từ khoảng cuối năm 2022, với chiếc điện thoại mua trả góp, Ka Oanh bắt đầu làm những thước phim đầu tiên. Chia sẻ về khởi đầu khó khăn, chị nói: “Đó là chiếc điện thoại thông minh đầu tiên của tôi. Tôi gần như không biết cách dùng, từ việc ghi hình, dựng phim đến đăng tải, tất cả các công đoạn đều phải nhờ mấy đứa nhỏ hướng dẫn rồi mới bắt đầu tự mày mò để làm”.
Không chỉ khó khăn về điều kiện vật chất, ban đầu, chị cũng không nhận được sự ủng hộ của mọi người. Nhớ về khoảng thời gian đó, chị chia sẻ: “Bà con nơi đây rất ngại chuyện tôi chia sẻ những hình ảnh này lên mạng. Có lẽ là do cảm giác tự ti với suy nghĩ cuộc sống ở buôn làng không có gì lạ. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng những điều quen thuộc với mình có thể là những điều mới, điều hay với người dân nơi khác nên tôi vẫn kiên trì theo đuổi công việc này…”.
Ka Oanh nói tiếp: “Để có thể truyền tải rõ nét những hình ảnh đẹp trong cái giản dị, mộc mạc của núi rừng Ma Đa Guôi hay những nét sinh hoạt đời sống cộng đồng người Mạ là việc không hề dễ dàng. Tôi phải cố gắng quay vừa chân thực lại vừa phải bảo đảm tính thẩm mỹ. Tôi cũng thường xuyên hỏi kỹ lại bà con về nhiều thứ mình không rõ để giảm sai sót. Phải như vậy thì kỹ năng trong công việc của bản thân mình mỗi ngày thêm hoàn thiện, mới có thể truyền tải đúng và hay hình ảnh của con người và quê hương của mình được”.
Về quy trình sản xuất, chị Ka Oanh chia sẻ: “Không tính thời gian quay, một đoạn phim sẽ mất khoảng hơn 20 phút để thực hiện. Trong đó, việc thu âm tốn nhiều thời gian nhất, khoảng 10 đến 15 phút cho một thước phim chừng 1 phút. Phần vì ít khi tôi có những khoảng không gian yên tĩnh để có thể thu âm, phần cũng vì bận rộn nhiều công việc thường ngày. Thông thường, tôi chọn thu âm vào buổi tối ở ngoài vườn để âm thanh đạt chất lượng tốt nhất”.
Không ngờ khán giả yêu thương nhiều như vậy!
Những nỗ lực của Ka Oanh đã nhận được những kết quả xứng đáng khi những thước phim do chị đăng tải thu hút được nhiều khán giả. Dạo quanh kênh TikTok kaoanh38, rất dễ bắt gặp những bình luận tích cực như “Giọng chị hay quá”, “Rất mê giọng chị”…
Đề tài sản xuất của Ka Oanh rất đơn giản. Phần lớn nội dung đều phản ánh chân thực từ đời sống cá nhân, gia đình, buôn làng, những món ăn mà theo chị là “không cầu kỳ nhưng ngon” và những đặc sản quê hương đậm sắc núi, màu rừng. Tất cả các mảnh ghép đều được sắp xếp hợp lý. Bằng sự phối hợp giữa chút ít năng khiếu và tình yêu tộc người, tình cảm dành cho quê hương, Ka Oanh đã đưa bản thân và người dân của buôn B’Kẻ đến gần với cộng đồng mọi miền. Bằng sự chia sẻ chân thành, nội dung lôi cuốn, những thước phim của Ka Oanh đã nhận được rất nhiều phản hồi tích cực cũng như sự ủng hộ của khán giả. Theo chị, thông qua tương tác với kênh của chị, đã có rất nhiều khách hàng hỏi mua những sản vật núi rừng của bà con buôn B’Kẻ như rau nhíp, đọt mây, những sản phẩm thủ công… Qua đó, không chỉ đáp lại tình cảm nhiệt tình của khán giả, Ka Oanh còn hỗ trợ bà con địa phương bằng cách đặt hàng, thu mua những sản phẩm của họ phục vụ nhu cầu của khách hàng.
Chị cho biết, sự quan tâm của cộng đồng đã vượt ngoài kỳ vọng: “Tôi chỉ đơn giản là cố gắng hết mình vì bản thân, gia đình và đồng bào của mình. Không ngờ, khán giả lại yêu thương mình nhiều như vậy. Tôi thật sự rất biết ơn và sẽ cố gắng thật nhiều để không làm mọi người thất vọng.” Ngoài tăng cường chất lượng cho kênh TikTok kaoanh38, chị cũng dự định sẽ mở rộng sản xuất, kinh doanh để có thể đáp ứng được lượng cầu lớn của khách hàng, cũng là một cách nhằm cải thiện phần nào đời sống của người dân địa phương.
Thế giới ảo gom chân tình thật
Giống như cách chị làm TikTok, tất cả mọi việc Ka Oanh làm đều xuất phát từ tấm lòng. Cũng chính vì thế, chị thường thành công trong việc kêu gọi các nhà hảo tâm tìm đến hỗ trợ cho người dân địa phương. Tuy nhiên, chị chỉ nhận hiện vật hoặc những số tiền nhỏ với mong muốn có thể hỗ trợ các em nhỏ được đi học và phần nào giúp đỡ những gia đình nghèo. Đáng nhớ nhất là dịp Tết Nguyên đán vừa qua khi cả buôn được một nhà hảo tâm đang sinh sống ở nước ngoài gửi một số tiền đáng kể về ủng hộ. Chị kể: “Hôm ấy, cả buôn được chiêu đãi một bữa tiệc thịnh soạn tại Nhà văn hóa. Tất cả mọi người quây quần bên nhau vô cùng vui vẻ. Tôi rất biết ơn tình cảm của mọi người. Tình người đã được kết nối thật sự từ nền tảng của thế giới ảo...”.
Ông Nguyễn Tiến Sỹ nhận xét: “Ka Oanh là một cô gái rất đặc biệt. Việc cô ấy làm, rất ít người làm được. Ka Oanh đã làm những thước phim để phục vụ cho những người ngoài cộng đồng dân tộc Mạ của mình, điều ít người dám làm. Từ đó, cô ấy đã thành công trong việc giới thiệu, quảng bá hình ảnh tộc người, quê hương và sản phẩm của địa phương đến với mọi miền Tổ quốc. Không chỉ góp phần giúp đỡ người dân địa phương trong việc bán hàng, việc làm mang lại hiệu quả của Ka Oanh còn đã góp phần nâng cao nhận thức của bà con, giúp họ thêm tự hào và có ý thức hơn trong việc bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống dân tộc”.
Đúng như vậy, những kết quả lớn sẽ được bắt đầu từ những hành động nhỏ nhất. Không chỉ là những công việc quay, dựng và đăng tải, những thước phim giản dị của chị Ka Oanh còn được vun đắp bởi tình yêu quê hương, tình yêu con người và dân tộc mình. Từ việc làm của Ka Oanh, đã mang lại cho buôn B’Kẻ một làn gió mới, một hướng đi mới khi chính chị đã lan tỏa những giá trị đẹp nhất, gần gũi nhất của đồng bào mình, buôn làng mình đến với mọi miền.
Mạng xã hội luôn là công cụ hữu hiệu khi biết sử dụng đúng cách. Hy vọng sẽ không chỉ chị Ka Oanh, những người khác ở những buôn làng, những tộc người khác cũng sẽ được truyền cảm hứng để có thể mạnh dạn làm những điều tốt đẹp, góp sức dựng xây, quảng bá hình ảnh quê hương.
Những thước phim của chị đã lan tỏa được những nét bình yên, giản dị mà Ka Oanh cho là chỉ có ở nơi chị sống. Thông qua quá trình làm video, chị còn có cơ hội tìm tòi và trải nghiệm thêm được nhiều về văn hóa, lịch sử địa phương, những món ăn mới. Càng biết nhiều, chị càng muốn chia sẻ thêm: “Mong muốn của tôi là được phổ biến nhiều hơn nữa những nét đẹp, những bản sắc văn hóa quê tôi”.