Tính toán chiến lược để Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU)

Khả năng Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào đầu năm 2027 đang trở thành chủ đề rất được quan tâm, phản ánh những tính toán chiến lược mới của châu Âu.

Cờ của Liên minh châu Âu (EU) và Ukraine tại trụ sở EU ở Brussels, Bỉ, ngày 24/2/2025. (Ảnh: Tân Hoa xã)
Cờ của Liên minh châu Âu (EU) và Ukraine tại trụ sở EU ở Brussels, Bỉ, ngày 24/2/2025. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Tuy vậy, giữa cam kết chính trị mạnh mẽ và các điều kiện thực tế, vẫn tồn tại khoảng cách đáng kể, khiến mốc thời gian trên vừa mang tính hy vọng chiến lược, vừa được coi là phép thử lớn đối với chính EU.

Kịch bản Ukraine bước vào “ngôi nhà chung châu Âu” từ đầu năm 2027 đang nổi lên như một điểm nóng trên truyền thông phương Tây. Tờ Financial Times dẫn các nguồn thạo tin cho hay, Ukraine có thể gia nhập EU vào ngày 1/1/2027, theo một đề xuất hòa bình đang được thảo luận trong khuôn khổ các cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine. Cũng theo Financial Times, đề xuất này đang được các quan chức Mỹ và Ukraine thương thảo, với sự ủng hộ của Brussels.

Ý tưởng về việc Ukraine nhanh chóng gia nhập EU được đưa vào cập nhật của kế hoạch do Mỹ dẫn dắt nhằm chấm dứt xung đột, kèm những “điều kiện về lãnh thổ” vốn là “điểm nghẽn” nan giải nhất trong đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.

Đề xuất liên quan khả năng Ukraine nhượng đất cho Nga đã làm dấy lên làn sóng tranh luận rộng khắp châu Âu những tuần gần đây. Trước bối cảnh đó, Kiev nhấn mạnh chỉ sẵn sàng thảo luận vấn đề lãnh thổ khi Washington đưa ra “bảo đảm an ninh” đủ mạnh.

Theo đuổi mục tiêu gia nhập EU nhiều năm nay, Ukraine đã tiến hành cải cách quan trọng, song vẫn đối mặt thách thức lớn trong việc triệt tiêu nạn tham nhũng, một trong những điều kiện tiên quyết để gia nhập khối. Dù được hậu thuẫn chính trị mạnh mẽ, con đường gia nhập EU của Ukraine trên thực tế vẫn là “chặng đường dài”.

Ukraine vẫn phải đáp ứng hàng loạt yêu cầu khắt khe về cải cách, chống tham nhũng, quản trị kinh tế và năng lực thực thi luật pháp EU. Chưa kể, Ukraine có bước vào “mái nhà chung châu Âu” hay không đòi hỏi sự đồng thuận tuyệt đối của 27 thành viên của khối. Trong khi đó, sự phản đối liên tục từ một số quốc gia, nhất là Hungary, đang trở thành lực cản đáng kể đối với tiến trình này.

Dư luận tiếp tục chia rẽ trước mốc thời gian 2027 vừa được đề xuất cho Kiev. Với không ít ý kiến, việc đặt mục tiêu Ukraine gia nhập EU vào đầu năm 2027 không chỉ là sự ủng hộ mang tính biểu tượng, mà còn là quyết định chiến lược cần thiết đối với an ninh châu Âu. EU không muốn tiếp tục trì hoãn tiến trình mở rộng vì lo ngại những rủi ro cận kề. Việc Ukraine trở thành thành viên

EU được kỳ vọng sẽ củng cố vành đai ổn định ở sườn đông châu Âu, qua đó thu hẹp “vùng xám” chính trị- an ninh mà Brussels đã quan ngại suốt nhiều năm qua. Xử lý “hồ sơ Ukraine” là phép thử không thể né tránh nếu EU thật sự muốn khẳng định vị thế. Kết nạp Ukraine đúng thời điểm cũng khẳng định châu Âu đủ năng lực định hình tương lai an ninh lục địa. “Mốc 2027” vì thế không chỉ là mục tiêu cho Ukraine, mà còn là bài kiểm tra bản lĩnh chiến lược của EU.

Dù thể hiện quyết tâm chính trị rõ rệt, mục tiêu đưa Ukraine gia nhập EU ngay từ đầu năm 2027 vẫn làm dấy lên không ít hoài nghi, khi nhiều ý kiến cho rằng kỳ vọng này có thể vượt quá năng lực triển khai và bối cảnh thực tế hiện nay. Với Ukraine, hoàn tất bộ tiêu chuẩn gia nhập EU từ giờ đến đầu năm 2027, trong khi xung đột vẫn tiếp diễn, là thách thức vô cùng lớn.

Về phía EU, khi bản thân Liên minh còn đối mặt không ít khó khăn nội khối, việc kết nạp một quốc gia lớn có nhu cầu tái thiết khổng lồ như Ukraine sẽ đặt áp lực lên ngân sách, cũng như buộc Liên minh điều chỉnh chính sách sâu rộng. Quan trọng hơn, thúc đẩy Ukraine gia nhập EU trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraine chưa được giải quyết tận gốc rễ cũng tiềm ẩn rủi ro địa chính trị. Dù gia nhập EU không đồng nghĩa gia nhập NATO, song việc kết nạp một quốc gia đang hoặc vừa trải qua xung đột vũ trang sẽ tạo tiền lệ chưa từng có, buộc Liên minh Cờ xanh phải cân nhắc hết sức thận trọng.

Động lực ủng hộ Ukraine gia nhập EU chưa bao giờ mạnh như hiện nay. Việc đẩy nhanh tiến trình hội nhập là thông điệp địa chính trị rõ ràng cho thấy, EU sẵn sàng gắn tương lai của Kiev với cấu trúc chiến lược của châu Âu. Một số lãnh đạo EU xem mốc năm 2027 là mục tiêu khả thi nhằm duy trì động lực cải cách và củng cố niềm tin chiến lược của Ukraine.

Tuy nhiên, khả năng hiện thực hóa kịch bản này phụ thuộc vào các yếu tố then chốt: Diễn biến của xung đột, tốc độ và chiều sâu cải cách tại Ukraine, cùng mức độ sẵn sàng về thể chế của chính EU. Cách EU xử lý “hồ sơ Ukraine” được coi là thước đo quan trọng cho vai trò địa chính trị và năng lực chiến lược của khối trong trật tự châu Âu đang được tái định hình.

Có thể bạn quan tâm

Toàn cảnh một phiên họp Quốc hội Syria ở thủ đô Damascus. (Ảnh: SANA/TTXVN)

Bước chuyển quan trọng của Syria

Từ một đất nước bị chiến tranh tàn phá nặng nề và bị cô lập về ngoại giao, kinh tế, Syria đang có những bước đi chứng minh quyết tâm hướng tới sự ổn định, vừa tối đa hóa viện trợ nước ngoài, vừa nỗ lực cân bằng quan hệ với các nước lớn và các nước trong khu vực.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: Cơ quan báo chí Điện Kremlin)

Củng cố trục đồng minh Á-Âu

Dù chỉ gói gọn trong 2 ngày, nhưng dư luận quốc tế dồn sự chú ý vào chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Ấn Độ - quốc gia đông dân nhất thế giới, nhằm mục đích củng cố trục đồng minh chiến lược Á-Âu, trong bối cảnh hai nước đang chịu sức ép lớn từ phương Tây.

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.