Phóng viên: Xin ông cho biết kết quả nổi bật trong công tác ngoại giao kinh tế, thúc đẩy trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc trong năm 2024?
Tham tán Nông Đức Lai: Năm 2024, hợp tác kinh tế-thương mại tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ hai nước. Trong bối cảnh thương mại giữa Trung Quốc với nhiều đối tác, đặc biệt là các đối tác lớn đều sụt giảm, Việt Nam là một trong số ít các đối tác vẫn duy trì ổn định thương mại với Trung Quốc, với mức tăng trưởng hai con số. Nếu tính theo quốc gia, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ tư của Trung Quốc với thế giới và tiếp tục duy trì vị thế là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Một số kết quả cụ thể như sau:
Trong bối cảnh thương mại giữa Trung Quốc với nhiều đối tác, đặc biệt là các đối tác lớn đều sụt giảm, Việt Nam là một trong số ít các đối tác vẫn duy trì ổn định thương mại với Trung Quốc, với mức tăng trưởng hai con số. Nếu tính theo quốc gia, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ tư của Trung Quốc với thế giới và tiếp tục duy trì vị thế là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN.
Ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Trung Quốc
Kim ngạch xuất nhập khẩu duy trì đà tăng trưởng cao. Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong 11 tháng đầu năm đạt 235,4 tỷ USD, tăng 14% so cùng kỳ. Dự kiến năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều vượt mốc 250 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu nhóm hàng nông sản sang Trung Quốc tiếp tục duy trì mức tăng trưởng cao.
Công tác mở cửa thị trường cho sản phẩm nông sản cũng ghi nhận kết quả tích cực. Theo đó, hai nước đã ký kết Nghị định thư cho phép trái dừa tươi, sầu riêng đông lạnh và cá sấu nuôi của Việt Nam được chính thức xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, tiếp tục góp phần vào tăng trưởng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc trong năm 2024 và những năm tiếp theo.
 |
| Lễ hội trái cây Việt Nam được tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc, tháng 9/2024, thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp và người tiêu dùng sở tại. |
Công tác thuận lợi hóa thương mại tiếp tục được thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa qua lại hai chiều. Từ đầu năm đến nay, hoạt động thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới cơ bản diễn ra thông suốt; cơ quan chức năng và địa phương có cửa khẩu biên giới hai bên tích cực phối hợp giải quyết các vấn đề phát sinh nhằm khắc phục và hạn chế tối đa vấn đề ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu thường xảy ra vào các dịp lễ tết và chính vụ trước đây, giảm thiểu chi phí phát sinh cho doanh nghiệp.
Hoạt động xúc tiến thương mại không chỉ đổi mới, cải tiến cách làm mà còn đa dạng hóa về cách thức triển khai và mở rộng phạm vi địa bàn xúc tiến nhằm hỗ trợ doanh nghiệp kết nối đối tác, khai thác mở rộng thị trường, góp phần thúc đẩy xuất khẩu và quảng bá thương hiệu tại thị trường Trung Quốc, đơn cử như các sự kiện “Lễ trái cây Việt Nam tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc”, “Khu gian hàng Việt Nam tại Hội chợ ẩm thực, đồ uống châu Á 2024 tại thành phố Tế Nam, tỉnh Sơn Đông” tạo tiếng vang và hiệu ứng tích cực cho hàng hóa nông sản Việt Nam đi sâu vào thị trường nội địa và các địa phương khu vực phía bắc của Trung Quốc.
Ngoài ra, hoạt động hợp tác giữa các địa phương hai nước cũng như giữa các bộ, ngành chức năng Việt Nam với các địa phương Trung Quốc cũng được diễn ra thường xuyên nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương và đạt được nhiều kết quả thực chất, đóng góp quan trọng cho quan hệ hợp tác thương mại của hai nước, điển hình như Bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác kinh tế thương mại giữa Bộ Công thương Việt Nam và Chính quyền nhân dân tỉnh Sơn Đông đã tạo cơ sở để thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ với địa phương đầu tàu kinh tế khu vực phía bắc Trung Quốc.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hợp tác thương mại của Việt Nam với Trung Quốc cũng còn tồn tại một số vấn đề đáng quan tâm, cần sớm được khắc phục như nhập siêu còn cao, cảnh báo của sở tại về tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm đối với hàng nông sản, vấn đề xây dựng, phát triển thương hiệu tại thị trường Trung Quốc...
Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về triển vọng trao đổi thương mại giữa hai nước Việt Nam-Trung Quốc trong năm 2025?
Tham tán Nông Đức Lai: Trước hết, có thể thấy trong bối cảnh quan hệ hai nước đang phát triển tốt đẹp như hiện nay, các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo hai nước thời gian vừa qua đã tạo thêm động lực thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước và là cơ sở để các ngành, địa phương, doanh nghiệp đi sâu và mở rộng quan hệ hợp tác trên mọi lĩnh vực, trong đó kinh tế-thương mại tiếp tục là trụ cột quan trọng trong quan hệ hợp tác hai nước.
Các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo hai nước thời gian vừa qua đã tạo thêm động lực thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước và là cơ sở để các ngành, địa phương, doanh nghiệp đi sâu và mở rộng quan hệ hợp tác trên mọi lĩnh vực, trong đó kinh tế-thương mại tiếp tục là trụ cột quan trọng trong quan hệ hợp tác hai nước.
Trong các chuyến thăm và làm việc của lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam-Trung Quốc, hai bên đã ký kết nhiều văn bản thỏa thuận hợp tác, trong đó phần lớn là các thỏa thuận về kinh tế-thương mại, qua đó tạo tiền đề cho hợp tác thương mại hai nước trong năm 2025 và các năm tiếp theo.
Bên cạnh đó, chúng ta tiếp tục phát huy các lợi thế về vị trí địa lý của quốc gia láng giềng với Trung Quốc; tận dụng, khai thác các ưu đãi trong khuôn khổ hợp tác chung Việt Nam-Trung Quốc như Khu vực thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (CAFTA), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); tận dụng các cơ chế hợp tác song phương, đa phương để khai thác tiềm năng, nhu cầu của thị trường 1,4 tỷ dân.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Tham tán!
