Hồi quang từ những tầng sâu ký ức trong tranh Nguyễn Trọng Tài

Triển lãm cá nhân đầu tiên của họa sĩ Nguyễn Trọng Tài tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội) không chỉ đánh dấu một chặng đường sáng tác bền bỉ, mà còn mở ra cuộc đối thoại sâu sắc giữa ánh sáng và tàn tích, giữa khổ luyện và tự do, giữa bản thể nghệ sĩ và những lớp trầm tích văn hóa.

Sự kiện thu hút đông đảo công chúng yêu nghệ thuật.
Sự kiện thu hút đông đảo công chúng yêu nghệ thuật.

Triển lãm “Hồi quang phản chiếu” khai mạc ngày 21/12 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, giới thiệu 29 tác phẩm được họa sĩ Nguyễn Trọng Tài sáng tác trong vòng 5 năm qua.

Không gian hội họa tôn vinh ánh sáng

Là một trong những cái tên nổi bật của thế hệ họa sĩ đương đại Việt Nam, Nguyễn Trọng Tài bước ra từ chuyên ngành tranh khắc – một lĩnh vực đòi hỏi tư duy cấu trúc chặt chẽ, sự tính toán dứt khoát và tinh thần kỷ luật cao. Nền tảng ấy in dấu rõ nét trong toàn bộ hành trình sáng tác của anh sau này, dù chất liệu có thay đổi, cảm xúc có thăng hoa theo những ngả khác nhau.

Sau khi ra trường và bắt đầu sự nghiệp, Nguyễn Trọng Tài theo đuổi sơn dầu trong nhiều năm như một cách tự xây dựng sự ổn định nghề nghiệp và ngôn ngữ tạo hình. Có thể ví sơn dầu như cây cầu nối vừa giúp anh giữ lại tư duy bố cục của tranh khắc, đồng thời phát triển kỹ năng tạo chiều sâu, ánh sáng cần thiết cho việc làm chủ chất liệu phấn màu sau này.

ndo_br_img-0351-2.jpg
Triển lãm cá nhân đầu tiên đánh dấu một cột mốc quan trọng trong phong cách và cảm hứng của nghệ sĩ.

Tại triển lãm, các tác phẩm sơn dầu của Nguyễn Trọng Tài đa phần có chủ đề phế tích, kiến trúc cổ, các công trình di sản ở Hà Nội, Huế hay thậm chí là quần thể Angkor (Campuchia)... Gam màu trầm, bố cục kiên cố mang đến người xem cảm nhận về chiều sâu của lịch sử và sự tàn phai của thời gian. Ở đó, không có sự lãng mạn dễ dãi, mà là cái nhìn nghiêm khắc, trần trụi về nguồn cội – nơi vẻ đẹp được chưng cất từ đổ nát.

Song song với mạch sáng tác ấy, mảng đề tài ballet (12 tác phẩm) là nơi anh vận dụng sự kết hợp của kỹ thuật quốc tế và tâm hồn Việt Nam. Được biết, đề tài đặc biệt này đã sớm cuốn hút Nguyễn Trọng Tài ngay từ những năm tháng còn ngồi trên ghế nhà trường. Các tác phẩm sơn dầu về múa ballet góp phần làm nên tên tuổi họa sĩ, được công chúng và giới sưu tầm đón nhận nồng nhiệt bởi sự kết hợp hài hòa giữa cấu trúc hình thể chuẩn mực và cảm xúc lắng sâu.

ndo_br_img-0333.jpg
Nghệ thuật được "phản chiếu" từ những sự vật và chuyển động hiển hiện thường ngày.

Triển lãm “Hồi quang phản chiếu” vì thế không đơn thuần là cuộc trưng bày, mà còn là sự kết tinh của một hành trình dài: từ tranh khắc đến sơn dầu, từ cấu trúc đến ánh sáng, từ quan sát ngoại giới đến chiêm nghiệm nội tâm.

Như chính họa sĩ Nguyễn Trọng Tài chia sẻ: “Mỗi thứ hiện hữu trên cuộc đời đều có vẻ đẹp riêng, chúng mang trong mình một thứ ánh sáng thuần khiết; có thứ lấp lánh, rực rỡ tại khoảnh khắc hiện sinh, có thứ lại bừng sáng lên khi đã đi qua những thăng trầm, đổ nát…”

ndo_br_img-0357.jpg
Họa sĩ Nguyễn Trọng Tài chia sẻ và giao lưu cùng khán giả.

“Hồi quang phản chiếu”, theo anh, chính là thứ ánh sáng lóe lên từ những vết nứt, từ mảnh vỡ cổ vật xưa cũ từng bị chôn vùi dưới nhiều tầng địa chất. Đó là sự va đập, phản chiếu giữa cái hoàn hảo và cái không hoàn hảo, giữa chuẩn mực khuôn vàng thước ngọc và vẻ đẹp của tàn tích còn lưu dấu.

Phấn màu, ballet và xúc cảm Á Đông

Gần đây, chất liệu phấn màu mang đến cho anh sự thăng hoa của cảm xúc. Nguyễn Trọng Tài đã nỗ lực và thành công đưa phấn màu thoát khỏi vai trò phác thảo truyền thống. Anh khéo léo khi dùng chất liệu bột khô để diễn tả những điều vô hình: ánh sáng, hơi ẩm và sự chuyển động của các vũ công ballet.

ndo_br_img-0334.jpg
Một số tác phẩm đề tài ballet tại triển lãm.

Bằng kỹ thuật tán và chồng lớp phấn mỏng tinh tế, các mảng màu trong tranh không khô cứng mà lan tỏa, tạo nên trải nghiệm gần như đa giác quan. Ở loạt tranh hậu trường ballet, người xem có thể “cảm” được không khí đậm đặc của phòng tập, sự ngưng đọng hơi ẩm trong từng nhịp thở. Những nét phấn lướt nhẹ ở rìa trang phục và hình thể gợi hiệu ứng thị giác về tốc độ, về sự mềm mại của vải tuyn, khiến chiếc váy như vừa mới dừng lại sau một cú xoay người.

Họa sĩ, nhà nghiên cứu mỹ thuật Vũ Huy Thông nhiều lần dùng từ "lung linh" và "long lanh" khi nhận xét về ánh sáng trong loạt tác phẩm ballet trong triển lãm. Anh cho rằng việc sử dụng phấn màu giúp họa sĩ kiểm soát tốt ánh sáng và sắc độ, nhất là cảm giác ánh sáng xuyên qua lớp trang phục của nhân vật. Quan trọng hơn, ở đây không chỉ là kỹ thuật, mà là sự tập trung và kiên trì của Nguyễn Trọng Tài, để mỗi bức tranh đều có chiều sâu và cảm xúc riêng.

ndo_br_img-0363.jpg
Một mảng đề tài mới mẻ, thử thách song cũng đầy chất thơ.

Bên cạnh ballet, loạt tranh nude gồm 4 tác phẩm cũng cho thấy một lát cắt khác trong thế giới tạo hình của Nguyễn Trọng Tài. Ở đó, hình thể nữ giới được đặt trong mối liên hệ tinh tế với thiên nhiên bốn mùa. Vẻ đẹp con người được tôn vinh một cách thơ mộng và tôn trọng, tránh xa mọi sự phô trương hay dung tục.

Với Nguyễn Trọng Tài, hội họa không chỉ là sự nghiệp, mà là sự hòa nhập vào đời sống, là cách tôn vinh những điều căn bản nhất của con người: lao động, khổ luyện, tự do nội tâm. Sự đón nhận của công chúng đối với các tác phẩm trong “Hồi quang phản chiếu” là minh chứng rằng nghệ thuật chân chính, khi được tôi luyện bằng ý chí và sự tận hiến, luôn tìm được chỗ đứng xứng đáng.

ndo_br_img-0335.jpg
Bộ ba tác phẩm "Hồi sinh" (2020-2025).

Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Lương Xuân Đoàn nhìn nhận không gian triển lãm bằng một giọng điệu giàu chất suy tưởng: “Thật tự tin mới dám đặt sự liều lĩnh vào lộ trình sáng tạo cá nhân để kiếm tìm bản thể. Tôi là ai đây giữa muôn loài?… Sơn dầu và Phấn màu là nhịp đi song đôi trên từng bức họa. Cách khai quật cổ vật đã chìm dưới đáy của sự quên lãng cũng là một lối đi riêng, chẳng giống người nào… Ngong ngóng ánh hồi quang phản chiếu, Nguyễn Trọng Tài đã chạm được rồi, qua từng bức họa”.

“Hồi quang phản chiếu”, như lời họa sĩ, là cuộc trở về của ánh sáng nội tại, cũng là hành trình tìm kiếm bản thể của mỗi cá nhân nghệ sĩ. Trong không gian triển lãm này, ánh sáng ấy không rực rỡ ồn ào, mà trong trẻo và dịu dàng chạm tới người xem rồi ghi dấu như một miền xúc cảm đẹp đẽ, bình yên.

Triển lãm mở cửa đón khách tham quan đến hết ngày 27/12 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Họa sĩ Nguyễn Trọng Tài sinh năm 1978 tại Thái Nguyên, tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội (nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam) năm 2004.

Anh đã tham gia nhiều triển lãm mỹ thuật trong và ngoài nước, như: Triển lãm Thủ đô (triển lãm nhóm) năm 2003 tại Hà Nội; Triển lãm “Ánh mắt trẻ” (triển lãm nhóm) năm 2004 tại Hà Nội và triển lãm nhóm tại Hồng Kông (Trung Quốc); Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc các năm 2005 và 2010 tại Hà Nội; triển lãm nhóm tại Malaysia năm 2008; triển lãm nhóm “Miền cảm xúc” năm 2014 tại Hà Nội; triển lãm nhóm “Khát vọng” năm 2017 tại Hà Nội...

Có thể bạn quan tâm

Khách quốc tế tìm hiểu sản phẩm thủ công mỹ nghệ tại Festival Thăng Long-Hà Nội.

Gỡ điểm nghẽn để đón khách quốc tế

Năm 2025, ước tính thành phố Hà Nội đón hơn 7,82 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng 22,76% so với năm 2024. Đây là con số cao kỷ lục trong những năm gần đây, song trên thực tế, Hà Nội vẫn còn nhiều dư địa để thu hút thêm khách quốc tế.

Giới thiệu các sản phẩm công nghiệp chủ lực của Hà Nội đến người tiêu dùng.

Định hướng mới cho sản phẩm công nghiệp chủ lực

Xác định việc phát triển sản phẩm công nghiệp chủ lực có vai trò và đóng góp quan trọng cho công nghiệp Thủ đô, thành phố Hà Nội đang nghiên cứu xây dựng những định hướng mới cho lĩnh vực này trong giai đoạn 2026-2030.

 Công an Thủ đô luôn gương mẫu, đi đầu trong toàn lực lượng Công an nhân dân.

10 dấu ấn tiêu biểu của Công an Hà Nội năm 2025

Các hoạt động ý nghĩa trên của cán bộ, chiến sĩ Công an Thủ đô đã phát huy nét đẹp văn hóa, truyền thống nhân văn “Tương thân, tương ái”, “Lá lành đùm lá rách” của dân tộc Việt Nam; thể hiện tinh thần trách nhiệm “tận trung với Đảng, tận hiếu với dân”; luôn gương mẫu, đi đầu trong toàn lực lượng Công an nhân dân.

Nét độc đáo của điệu múa con đĩ đánh bồng ở Triều Khúc (xã Thanh Liệt).

Xây dựng sản phẩm du lịch phù hợp

Sau sắp xếp đơn vị hành chính, tài nguyên, các tour, tuyến, sản phẩm du lịch của các xã, phường ở Hà Nội cũng có thay đổi. Do đó, các địa phương đang khẩn trương rà soát, xây dựng lại sản phẩm, đẩy mạnh liên kết tour, tuyến để phù hợp với bối cảnh mới.

Quy hoạch với tầm nhìn 100 năm sẽ giúp Hà Nội kết nối, khai thác hệ thống hạ tầng một cách hiệu quả. (Trong ảnh: Phối cảnh cầu Tứ Liên)

Khai thác không gian phát triển với tầm nhìn trăm năm

Việc Thành ủy Hà Nội công bố quyết định thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc triển khai Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến 2050 và Quy hoạch chung đến 2045, tầm nhìn 2065 cho thấy hành động khẩn trương, quyết liệt trong công tác quy hoạch của thành phố.

Người dân mua sắm hàng Tết tại siêu thị GO! Thăng Long.

Chủ động hàng hóa cho thị trường cuối năm

Nhu cầu tiêu dùng vào những tháng cuối năm, nhất là dịp Tết Bính Ngọ 2026 được dự báo sẽ tăng cao. Thành phố Hà Nội đã lên kế hoạch chuẩn bị nguồn hàng và bình ổn thị trường, yêu cầu hệ thống phân phối và các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất chủ động dự trữ, không để xảy ra tình trạng khan hàng, sốt giá.

Các đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết tại kỳ họp thứ 29.

Hà Nội khởi động hiện thực hóa “kỳ tích sông Hồng”

Tại phiên làm việc sáng 14/12, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã biểu quyết thông qua nghị quyết về việc thông qua sơ bộ chủ trương đầu tư Dự án đầu tư Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng trên địa bàn thành phố Hà Nội và Tiểu dự án thành phần độc lập ban đầu phục vụ khởi công công trình.

Đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội biểu quyết tại kỳ họp thứ 29.

Quy hoạch tổng thể Thủ đô có giá trị pháp lý như quy hoạch tỉnh

Chiều 13/12, tại kỳ họp thứ 29 (kỳ họp chuyên đề), Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Quy định nội dung, định mức chi phí, đơn giá, thành phần hồ sơ, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô. Theo đó, trên địa bàn Hà Nội chỉ lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô.

Quang cảnh kỳ họp thứ 29 của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội.

Hà Nội quyết nghị 4 nghị quyết cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù vừa được Quốc hội thông qua

Chiều 13/12, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội khai mạc kỳ họp thứ 29. Theo chương trình kỳ họp, các đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, thông qua 9 nghị quyết và 1 báo cáo. Đặc biệt, Hội đồng nhân dân thành phố quyết nghị các nghị quyết để cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù vừa được Quốc hội thông qua.

Người dân trải nghiệm hệ thống soát vé tự động, ứng dụng giải pháp sinh trắc học và thanh toán không dùng tiền mặt trên tuyến tàu điện Cát Linh-Hà Đông.

Hình thành “hộ chiếu giao thông số”

Công ty TNHH một thành viên Đường sắt Hà Nội vừa chính thức áp dụng hệ thống soát vé tự động, ứng dụng giải pháp sinh trắc học và thanh toán không dùng tiền mặt trên tuyến đường sắt đô thị số 2A Cát Linh- Hà Đông. Đây là bước tiến quan trọng, tạo tiền đề hình thành “hộ chiếu giao thông số” cho người dân Thủ đô.

Tôn vinh nét đẹp văn hóa của đồng bào Mường tại Liên hoan Thôn, Tổ dân phố văn hóa tiêu biểu thành phố Hà Nội.

Gìn giữ giá trị di sản, lan tỏa nét đẹp văn hóa

Hiếm có hoạt động văn hóa nào thu hút được lượng người tham gia đông đảo như Liên hoan Thôn, Tổ dân phố văn hóa tiêu biểu thành phố Hà Nội vừa mới tổ chức. Có đến 3.600 diễn viên quần chúng tham gia. Thông qua Liên hoan, những giá trị di sản được quan tâm gìn giữ, những nét đẹp trong đời sống văn hóa được phát huy.

Cán bộ ngành Thuế Hà Nội phát tờ rơi và phiếu khảo sát, tuyên truyền chủ trương đến hộ kinh doanh tại phường Yên Hòa.

Bứt phá về thu ngân sách, hoàn thành sớm chỉ tiêu đề ra

Theo ước tính, thu ngân sách nhà nước năm 2025 của thành phố Hà Nội lần đầu vượt ngưỡng 600 nghìn tỷ đồng. Kết quả này đến từ sự phục hồi, tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, quản lý thu thuế hiệu quả và đẩy mạnh chống thất thu nhờ chuyển đổi số.

Nhiều khu vực ở phường Tây Mỗ bị ngập sâu, kéo dài sau đợt mưa lớn ngày 7-8/10/2025.

Thiết kế đô thị chống ngập từ quy hoạch, thể chế

Những diễn biến bất thường của thời tiết thời gian qua đã gây tình trạng úng ngập tại Hà Nội trong mùa mưa bão năm 2025. Các chuyên gia về hạ tầng và quy hoạch chia sẻ: Hà Nội cần có cách tiếp cận mới, chuyển từ tư duy ứng phó sự vụ sang thiết kế đô thị chống ngập từ quy hoạch và thể chế.

Chú trọng chất lượng dạy và học môn tiếng Anh

Thành phố Hà Nội đang tăng cường đầu tư phòng học ngoại ngữ, bồi dưỡng giáo viên và mở rộng mô hình dạy học tiếng Anh trong các trường học. Nỗ lực này góp phần nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên, cải thiện rõ rệt chất lượng học sinh và tạo nền tảng để thực hiện mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Điểm hỗ trợ Dịch vụ công trực tuyến đặt tại Nhà Văn hóa Cụm 1, Liên Hà, xã Ô Diên, Hà Nội.

Hiệu quả của mô hình “Điểm hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến” tại xã Ô Diên (Hà Nội)

Trong tiến trình xây dựng chính quyền số và cải cách thủ tục hành chính, Hà Nội đặt mục tiêu: lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Những mô hình mới, cách làm hay được triển khai ngay từ cơ sở không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn cho người dân, mà còn tạo chuyển biến thực chất trong chất lượng phục vụ của chính quyền.