BÍ thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh, mục tiêu xây dựng quy hoạch phải hướng tới tầm nhìn trăm năm, khai thác được các không gian phát triển, tài nguyên của Thủ đô; giải quyết dứt điểm các vấn đề quy hoạch đang đặt ra hiện nay.
Cùng với việc rà soát, điều chỉnh các quy định pháp luật liên quan; từ khai thác không gian ngầm, phát triển cấu trúc tầng cao-tầng thấp đến các vấn đề liên kết vùng, quá trình hoàn thiện quy hoạch Thủ đô sẽ được thực hiện với tinh thần không nóng vội, nhưng phải khẩn trương.
Việc xây dựng quy hoạch Thủ đô với tầm nhìn trăm năm là nhiệm vụ cấp bách, nhằm khắc phục những bất cập đô thị lâu năm và định hướng phát triển bền vững. Quy hoạch sẽ không đơn thuần là công cụ quản lý không gian, mà còn là nền tảng cho sự phát triển kinh tế-xã hội, giải quyết các vấn đề “nóng” như ngập úng, tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm môi trường.
Quan điểm chung từ lãnh đạo thành phố và các chuyên gia cho rằng, cần bảo đảm tính thống nhất, minh bạch và kế thừa, tránh tình trạng manh mún, chồng chéo trong quy hoạch trước đây. Một quy hoạch dài hạn sẽ khai thác tối ưu tài nguyên Thủ đô, tạo động lực cho vùng kinh tế trọng điểm phía bắc cũng như Vùng Thủ đô.
Quy hoạch tầm nhìn trăm năm sẽ giúp Hà Nội xác định rõ không gian phát triển, bao gồm mặt đất, lòng đất và ven sông. Điều này xuất phát từ thực tế các trận mưa gây ngập úng gần đây, lộ rõ bất cập hạ tầng.
Ông Nguyễn Hồng Tiến, nguyên Cục trưởng Cục hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng) khẳng định: "Những bất cập về hạ tầng đô thị và hạ tầng thoát nước sau các trận mưa gây ngập úng vừa qua cho thấy yêu cầu cấp bách xây dựng một hệ thống quy hoạch thống nhất, minh bạch, đủ tầm để dẫn dắt sự phát triển đô thị Hà Nội trong nhiều thập kỷ tới".
Tiến sĩ Lưu Đức Hải, Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng lưu ý, Hà Nội là Thủ đô cho nên mọi quyết sách về quy hoạch đều phức tạp hơn các nơi khác. Nếu không có một bộ phận điều phối đủ mạnh để thống nhất từ trên xuống dưới, quy hoạch rất dễ rơi vào tình trạng manh mún, chồng chéo và kéo dài như đã từng xảy ra. Việc hoàn thiện quy hoạch Thủ đô không chỉ là nhiệm vụ của riêng địa phương mà là nhiệm vụ quốc gia.
Trong quá trình triển khai, cần xác định rõ các điểm nghẽn và dựa trên quy hoạch mới để tạo nền tảng xử lý một cách căn cơ, đồng bộ. Tầm nhìn trăm năm sẽ giúp Hà Nội xác định các cấu phần nền tảng cần hướng tới.
Ông Nguyễn Hồng Tiến phân tích, nếu chậm trễ như giai đoạn trước, đơn cử như Quy hoạch 1259 được phê duyệt năm 2011 nhưng đến giai đoạn 2013-2014 nhiều quy hoạch hạ tầng mới được thông qua, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ đầu tư, lần này Hà Nội cần làm quyết liệt, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai các dự án đầu tư, từ các nhóm vốn ODA, PPP đến vốn ngân sách.
Các vấn đề mới phát sinh cũng được nghiên cứu kỹ lưỡng, cập nhật. Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, một số vấn đề tồn tại, nhiệm vụ, yêu cầu mới cần nghiên cứu, xác lập trong điều chỉnh quy hoạch.
Cần thống nhất các giải pháp ý tưởng phát triển mới của Thủ đô, nhất là chưa thống nhất giải pháp chung để giải quyết các vấn đề tồn tại như tắc nghẽn giao thông, ngập lụt đô thị, ô nhiễm môi trường, không gian xanh, công cộng, phân bố dân cư.
Để triển khai mục tiêu xác lập quy hoạch với tầm nhìn 100 năm, ngày 5/12/2025, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Vũ Đại Thắng đã ký ban hành Kế hoạch số 03-KH/BCĐ về công tác năm 2025-2026 của Ban Chỉ đạo rà soát, nghiên cứu lập Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn 100 năm.
Kế hoạch nhằm bảo đảm các mục tiêu, định hướng, nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá của Quy hoạch tổng thể Thủ đô được Trung ương, Chính phủ chỉ đạo, cụ thể hóa đầy đủ trong nghị quyết, chương trình, kế hoạch của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố và cấp ủy các cấp.
Theo yêu cầu của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố, việc nghiên cứu, triển khai quy hoạch sẽ được thực hiện theo hướng hợp nhất Quy hoạch Thủ đô và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô thành "Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn 100 năm" trên cơ sở cập nhật bối cảnh phát triển mới, Quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch các tỉnh lân cận và các định hướng chiến lược của Trung ương.
