Sự kiện mở đầu cho chuỗi Không gian chuyên đề đặc biệt tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nhằm tôn vinh những tác giả và tác phẩm tiêu biểu của mỹ thuật nước nhà.
Trong lần ra mắt này, lần đầu tiên công chúng được tiếp cận một chuyên đề riêng về họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân, một trong những danh họa tiêu biểu nhất của nền mỹ thuật hiện đại và mỹ thuật cách mạng Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, Tiến sĩ Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết: "Đổi mới, chỉnh lý trưng bày là công việc quan trọng và cần thiết đối với hoạt động của các bảo tàng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng. Trong những năm gần đây, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã chỉnh lý hệ thống trưng bày thường xuyên như bổ sung Trưng bày Mỹ thuật đương đại (năm 2021-2022), Chỉnh lý Trưng bày Mỹ thuật ứng dụng và Mỹ thuật dân gian (năm 2022-2024), mang đến hiệu ứng tích cực, thu hút sự quan tâm của công chúng và xã hội".
Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam hiện đang lưu giữ 45 tác phẩm của danh họa Tô Ngọc Vân, trong đó có tác phẩm "Hai thiếu nữ và em bé" (1944) được xếp hạng bảo vật quốc gia. Chuyên đề đặc biệt Tô Ngọc Vân giới thiệu tuyển chọn 26 tác phẩm thuộc các chất liệu sơn dầu, sơn mài, lụa, màu nước, chì, mực... do họa sĩ sáng tác trong giai đoạn trước và sau năm 1945, phản ánh rõ nét sự chuyển biến sâu sắc trong tư tưởng và phong cách nghệ thuật của Tô Ngọc Vân, qua đó thể hiện hành trình của người nghệ sĩ từ "nghệ thuật vị nghệ thuật" đến "nghệ thuật vị nhân sinh".
Bên cạnh đó, chuyên đề đặc biệt còn giới thiệu một số kỷ vật quý giá của ông do gia đình lưu giữ, như họa cụ, máy ảnh, Bằng tốt nghiệp trường Mỹ thuật Đông Dương...
Tô Ngọc Vân không chỉ là người đặt nền móng cho mỹ thuật cách mạng nước nhà mà còn là cầu nối quan trọng giữa hai nền mỹ thuật từ Trường cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương đến Trường Mỹ thuật Việt Nam (nay là Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam), nơi ông giữ vai trò Hiệu trưởng đầu tiên của nền mỹ thuật cách mạng.
Cuộc đời của họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân là biểu tượng của người nghệ sĩ gắn bó sâu sắc với vận mệnh dân tộc. Ông đã hy sinh anh dũng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 khi đang trực tiếp ra mặt trận ghi chép, ký họa.
Những tác phẩm cuối cùng của ông không chỉ mang giá trị nghệ thuật đặc sắc mà còn là những tư liệu lịch sử vô giá, ghi lại chân thực tinh thần Việt Nam trong những năm tháng kháng chiến oanh liệt. Ông đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình - biến hội họa thành tiếng nói của dân tộc Việt Nam trên con đường giành độc lập và khẳng định bản sắc.
Do đó, trưng bày là dịp ý nghĩa để công chúng và giới nghiên cứu nhìn lại một hành trình sáng tạo phi thường, từ người họa sĩ lãng mạn trở thành người chiến sĩ cầm bút, người đã hiến dâng trọn vẹn cuộc đời mình cho nghệ thuật và Tổ quốc.
Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ quý báu từ gia đình hoạ sĩ Tô Ngọc Vân, cho phép bảo tàng mượn và trưng bày những kỷ vật vô giá của danh họa, cùng với đó là sự đồng hành của nhà tài trợ Millon Việt Nam.
![ndo_br_img-0249.jpg](https://cdn.nhandan.vn/images/9200f5a7fcea0d7e1b96334d2d3425eaac539bca977d3553530bdde7f351cb086fbd344e58dd8b293ff7fa765a42e940b7ae13cda333b1a658a4aa09dbd85477/ndo_br_img-0249.jpg "Tác phẩm sơn dầu "Thiếu nữ và hoa sen" (1944), một trong những bức họa nổi tiếng đặc trưng cho phong cách hội họa của ông.")
Trong thời gian tới, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu, phối hợp gia đình các họa sĩ tài năng giới thiệu tới công chúng những bộ sưu tập quý, những tác phẩm chưa từng công bố.
