Chính sách di cư và kỳ vọng phát triển

Trong báo cáo mới công bố, Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, tình trạng già hóa dân số trên toàn cầu đang diễn ra nhanh chưa từng có, khiến nhiều quốc gia ngày càng phụ thuộc lực lượng lao động nhập cư để đạt các mục tiêu tăng trưởng.
Ảnh: Ngân hàng Thế giới.
Ảnh: Ngân hàng Thế giới.

Theo WB, khi được quản lý đúng cách, người di cư có thể trở thành một lực lượng mạnh mẽ, thúc đẩy sự thịnh vượng và phát triển ở cả nước xuất xứ và nước đến.

Báo cáo Phát triển Thế giới 2023: Người di cư, người tị nạn và xã hội của WB chỉ ra rằng, các quốc gia giàu có trên thế giới cũng như ngày càng nhiều quốc gia có thu nhập trung bình phải đối mặt tình trạng dân số giảm dần và bị cuốn vào cuộc cạnh tranh thu hút lực lượng lao động. Trong khi đó, tại hầu hết các nước thu nhập thấp, dân số dự kiến tiếp tục tăng, gây thêm áp lực tạo việc làm cho những người trẻ bước vào tuổi lao động.

Những thập niên tới, tỷ lệ người trưởng thành trong độ tuổi lao động được dự báo giảm mạnh ở nhiều quốc gia. Theo WB, lực lượng lao động của Tây Ban Nha có thể sẽ thu hẹp hơn một phần ba vào năm 2100, khi tỷ lệ những người trên 65 tuổi tăng từ 20% lên tới 39% dân số. Các quốc gia khác như Mexico, Thái Lan, Tunisia và Thổ Nhĩ Kỳ cũng có thể sẽ sớm cần thêm lao động nước ngoài vì dân số không còn tăng.

Báo cáo Phát triển Thế giới 2023: Người di cư, người tị nạn và xã hội của WB chỉ ra rằng, các quốc gia giàu có trên thế giới cũng như ngày càng nhiều quốc gia có thu nhập trung bình phải đối mặt tình trạng dân số giảm dần và bị cuốn vào cuộc cạnh tranh thu hút lực lượng lao động. Trong khi đó, tại hầu hết các nước thu nhập thấp, dân số dự kiến tiếp tục tăng, gây thêm áp lực tạo việc làm cho những người trẻ bước vào tuổi lao động.

Bên cạnh sự thay đổi về nhân khẩu học, các yếu tố thúc đẩy tình trạng di cư gia tăng cũng trở nên đa dạng và phức tạp hơn. Theo dữ liệu của WB, số người tị nạn trên toàn cầu tăng gần như gấp ba lần chỉ trong vòng một thập niên qua. Biến đổi khí hậu là một trong những tác nhân dễ nhận thấy nhất hiện nay khiến người dân di cư nhiều hơn. Khoảng 3,5 tỷ người, chiếm 40% dân số thế giới hiện sống ở các vùng chịu tác động của biến đổi khí hậu.

Các chuyên gia đánh giá, các cách tiếp cận hiện nay không những không tối đa hóa được lợi ích phát triển từ tiềm năng của người di cư, thậm chí ngược lại, tạo ra hàng loạt thách thức đối với những người quyết định rời quê hương tìm cuộc sống mới. Khoảng 184 triệu người, chiếm 2,5% dân số thế giới đang sống ở các quốc gia mà họ không có quyền công dân. 43% trong tổng số nêu trên là những người di cư sống tại các nước có thu nhập thấp và trung bình.

Theo dữ liệu của WB, số người tị nạn trên toàn cầu tăng gần như gấp ba lần chỉ trong vòng một thập niên qua.

Trong hai tuần cuối cùng của tháng 4 vừa qua, lực lượng bảo vệ bờ biển Tunisia đã trục vớt hơn 200 thi thể người di cư. Tunisia chỉ là một trong vô số điểm nóng trên hành trình đầy hiểm nguy mà người di cư phải đánh đổi, kể cả mạng sống, để chạy trốn bạo lực và nghèo đói.

Tunisia từ lâu đã trở thành một trong những nơi tập kết và là trạm trung chuyển của những người di cư từ các quốc gia xảy ra xung đột ở châu Phi và Trung Đông, tìm đường tới châu Âu, thông qua Địa Trung Hải. Nhiều vụ chết đuối và mất tích thương tâm đã xảy ra nhiều năm qua. Ba tháng đầu năm 2023, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Tunisia chặn hơn 14.000 người di cư tìm cách đến châu Âu, tăng gấp năm lần so với cùng kỳ năm 2022.

Giới chuyên gia nêu bật vai trò của hợp tác quốc tế để có thể biến người di cư trở thành một lực lượng mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển.

Theo đó, các quốc gia xuất xứ nên xem người di cư là một động lực rõ ràng hơn trong chiến lược phát triển, trang bị các kỹ năng có nhu cầu cao trên toàn cầu cho công dân để họ có thể tìm được công việc tốt hơn, tăng cường công tác bảo hộ khi công dân ở nước ngoài và hỗ trợ khi họ quyết định trở về…

Các quốc gia đích đến cần bảo đảm quyền tiếp cận các dịch vụ an sinh xã hội cho người nhập cư, tạo điều kiện để người nhập cư tham gia sâu hơn vào xã hội sở tại…

Giới chức Tunisia và châu Âu đang tích cực phối hợp giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của tình trạng người di cư và quản lý hiệu quả hơn dòng người di cư.

Bộ trưởng Ngoại giao Tunisia Nabil Ammar nhấn mạnh sự cần thiết giải quyết vấn đề di cư theo hướng tiếp cận toàn cầu, dựa trên sự bảo đảm cân bằng giữa phát triển kinh tế-xã hội với thúc đẩy các kênh di cư hợp pháp, cùng với đó là ngăn chặn nạn buôn người và di cư bất hợp pháp.

Giới chức Liên minh châu Âu (EU) cũng khẳng định cam kết trong việc giải quyết vấn đề di cư bất hợp pháp thông qua thúc đẩy các hoạt động đào tạo nghề và các cơ hội việc làm, cũng như tăng cường nỗ lực chung chống buôn người và di cư trái phép.

Có thể bạn quan tâm

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.