Châu Âu trước áp lực di cư

Tình trạng căng thẳng hiện nay của làn sóng di cư ở châu Âu gợi nhớ đến cuộc khủng hoảng tồi tệ từng làm chao đảo Lục địa già hồi năm 2015. Ðáng nói là, lạm phát, cuộc chiến năng lượng, xung đột tại Ukraine đang khiến vấn đề di cư không được quan tâm thỏa đáng, dù có thể khiến bất ổn kinh tế-xã hội tại châu Âu thêm trầm trọng.
Người di cư ngủ trên boong của tàu cứu hộ “Ocean Viking” trên biển Địa Trung Hải ngày 6/11/2022 (Ảnh: SOS Mediterranee/ REUTERS)
Người di cư ngủ trên boong của tàu cứu hộ “Ocean Viking” trên biển Địa Trung Hải ngày 6/11/2022 (Ảnh: SOS Mediterranee/ REUTERS)

Hàng nghìn người tị nạn đang trú ẩn trong những thùng carton dựng trên đường phố ở thủ đô Brussels của Bỉ. Ở một số quốc gia châu Âu, các phòng tập thể dục, khán phòng... được mở cửa để những người tị nạn tá túc vào ban đêm.

Chia sẻ với tờ New York Times, anh Basharmal Mohammadi, một người di cư từ Afghanistan đến Bỉ cho biết, anh cùng bảy thanh niên Afghanistan sống dưới gầm cầu thang, chia nhau các thùng carton và một tấm đệm. "Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ sống lang bạt trên phố như thế này ở châu Âu...", anh Mohammadi cho biết.

Tình cảnh bế tắc của những người di cư đang phản ánh thực tế về tình trạng người di cư ở châu Âu, có thể gây áp lực nghiêm trọng lên hệ thống an sinh xã hội của nhiều quốc gia, song lại chưa thu hút được sự chú ý đúng mức của khu vực.

Làn sóng di cư trái phép vào châu Âu tăng cao kỷ lục trong năm 2022. Cơ quan Bảo vệ biên giới châu Âu (Frontex) cho biết, trong chín tháng qua, số vụ vượt biên trái phép vào Liên minh châu Âu (EU) lên mức cao nhất kể từ năm 2016. Số người đến EU thông qua tuyến đường Balkan cao gấp ba lần so với mức cùng kỳ năm 2021 và gấp 10 lần so với mức năm 2018. Số người tìm cách vượt Ðịa Trung Hải đến EU cũng tăng đột biến với hơn 42.500 người, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2021. Hệ thống xử lý vấn đề người di cư của một số quốc gia châu Âu đang bị quá tải.

Tình cảnh bế tắc của những người di cư đang phản ánh thực tế về tình trạng người di cư ở châu Âu, có thể gây áp lực nghiêm trọng lên hệ thống an sinh xã hội của nhiều quốc gia, song lại chưa thu hút được sự chú ý đúng mức của khu vực.

Giới chuyên gia cho biết, sự xuất hiện của ngày càng nhiều người xin tị nạn gây áp lực lên nguồn nhà ở vốn khan hiếm tại Pháp, Bỉ, Hà Lan... Quốc vụ khanh phụ trách tị nạn và nhập cư của Bỉ Nicole de Moor thừa nhận, áp lực di cư đang đè nặng lên một số nước EU.

Làn sóng di cư trái phép vào châu Âu tăng cao kỷ lục trong năm 2022. Cơ quan Bảo vệ biên giới châu Âu (Frontex) cho biết, trong chín tháng qua, số vụ vượt biên trái phép vào Liên minh châu Âu (EU) lên mức cao nhất kể từ năm 2016. Số người đến EU thông qua tuyến đường Balkan cao gấp ba lần so với mức cùng kỳ năm 2021 và gấp 10 lần so với mức năm 2018. Số người tìm cách vượt Ðịa Trung Hải đến EU cũng tăng đột biến với hơn 42.500 người, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2021.

Lý giải về sự gia tăng làn sóng di cư tới châu Âu, giới chuyên gia nhận định, căn nguyên là do cuộc khủng hoảng kinh tế gây ra bởi đại dịch Covid-19, cùng những căng thẳng, xung đột leo thang ở nhiều nơi trên thế giới, nhất là tại các khu vực liên quan EU. Bất ổn chính trị ở nhiều quốc gia, tình trạng mất an ninh lương thực toàn cầu, dịch bệnh, thất nghiệp, thiên tai… càng khiến nhiều người muốn rời bỏ quê hương để tìm đến miền đất hứa. Châu Âu hiện tại cũng chao đảo trong hàng loạt cuộc khủng hoảng đan xen song dòng người di cư kéo về châu lục này vẫn tăng mạnh. Ủy viên phụ trách các vấn đề nội vụ của EU Ylva Johansson lý giải, những người di cư thật sự cảm thấy không an toàn khi ở lại quê hương.

Dù là một vấn đề gây nhức nhối song cuộc khủng hoảng di cư lại rất hiếm khi được đề cập trong chương trình nghị sự các cuộc họp của EU năm nay, do sự chú ý đã đổ dồn tới hàng loạt thách thức khác, như lạm phát tăng cao, khan hiếm năng lượng trầm trọng, đời sống người dân bấp bênh...

Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo (A.Cru) nhấn mạnh: Châu Âu đang ở trong một cuộc khủng hoảng di cư nghiêm trọng nhưng người ta ít chú ý đến nó bởi có đến vài cuộc khủng hoảng khác xảy ra cùng lúc.

Những năm qua, bài toán di cư vẫn là thách thức lớn và dai dẳng, gây chia rẽ sâu sắc nội bộ EU. Các nước Trung và Ðông Âu như CH Séc, Slovakia, Romania, Hungary phản đối kế hoạch phân bổ hạn ngạch người di cư của EU. Italia, một trong những điểm đến chính của những người di cư từ Bắc Phi, đang áp dụng chính sách mạnh tay theo cam kết tranh cử của nữ Thủ tướng Giorgia Meloni. Cách đây ít ngày, chính phủ mới của Italia đóng cửa các cảng đối với tàu cứu hộ do các tổ chức phi chính phủ điều hành và nhấn mạnh rằng, những quốc gia có tàu treo cờ phải có trách nhiệm tiếp nhận người di cư. Ðiều này có nguy cơ dẫn đến tranh cãi pháp lý giữa các nước và khiến lượng người vượt biên tăng mạnh ở các quốc gia ven Ðịa Trung Hải khác, như Tây Ban Nha, tương tự kịch bản xảy ra năm 2018.

Giới chức châu Âu cảnh báo, dòng người di cư trái phép tới châu Âu còn tăng mạnh vào năm 2023. Giữa lúc hàng loạt khó khăn bủa vây, giới lãnh đạo Lục địa già tiếp tục đau đầu xử lý hệ lụy của cuộc khủng hoảng di cư, nhất là những áp lực về mặt an ninh và an sinh xã hội ■

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.