Bồi dưỡng văn hóa, nghệ thuật - nền tảng phát triển toàn diện học sinh

Trong hành trình giáo dục học sinh phát triển toàn diện, việc bồi dưỡng văn hóa-nghệ thuật, kỹ năng và giá trị sống cho học sinh ngày càng được coi trọng.

Giờ học của cô giáo và học sinh Trường trung học cơ sở Giảng Võ. (Ảnh: THẾ ĐẠI)
Giờ học của cô giáo và học sinh Trường trung học cơ sở Giảng Võ. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Đây không chỉ là nền tảng hình thành nhân cách, lý tưởng, khát vọng của thế hệ trẻ mà còn là hướng đi thiết thực nhằm xây dựng con người Việt Nam hiện đại, nhân văn trong thời kỳ hội nhập.

Bồi dưỡng văn hóa, nghệ thuật, giá trị sống

Theo Vụ trưởng Giáo dục phổ thông (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Thái Văn Tài, nếu nhà trường chỉ để học sinh tương tác với học liệu trong sách giáo khoa và thầy giáo, cô giáo thì chưa đủ. Chức năng của nhà trường, ngoài việc thực hiện tốt những điều kiện mà Nhà nước đã trang bị, còn phải biết thiết kế và huy động các lực lượng liên quan tham gia vào quá trình giáo dục. Điều này đã được cụ thể hóa trong nhiều văn bản hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Hiện nay, ngành giáo dục có nhiều điều kiện thuận lợi để triển khai mục tiêu phát triển toàn diện học sinh. Cơ sở vật chất ngày càng được tăng cường, bảo đảm; thời lượng dạy học 2 buổi/ngày đã tạo ra không gian mở cho các hoạt động giáo dục, phù hợp với định hướng của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và tiệm cận xu thế của các nước phát triển.

Không chỉ dừng ở việc học trong sách giáo khoa, học sinh còn được tiếp cận các nội dung theo định hướng chương trình, đòi hỏi sự tham gia của nhiều lực lượng xã hội, trong đó có lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Với định hướng đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành nhiều văn bản mang tính pháp lý và hướng dẫn chi tiết nhằm hỗ trợ các nhà trường trong quá trình triển khai.

Không chỉ dừng ở việc học trong sách giáo khoa, học sinh còn được tiếp cận các nội dung theo định hướng chương trình, đòi hỏi sự tham gia của nhiều lực lượng xã hội, trong đó có lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.

Vụ trưởng Giáo dục phổ thông (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Thái Văn Tài

11377766-4d16-4495-93ca-95f94ea7ea32.jpg
Tọa đàm về định hướng triển khai công tác giáo dục lý tưởng sống, giá trị sống, văn hóa-nghệ thuật cho học sinh phổ thông.

Tại tọa đàm về định hướng triển khai công tác giáo dục lý tưởng sống, giá trị sống, văn hóa-nghệ thuật cho học sinh phổ thông do Vụ Giáo dục phổ thông (Bộ Giáo dục và Đào tạo) phối hợp với Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức ngày 2/10, nhiều chuyên gia đã trao đổi, phân tích những cơ sở lý luận và thực tiễn của lĩnh vực này.

Phó Vụ trưởng Giáo dục phổ thông (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Trịnh Hoài Thu cho biết: Luật Giáo dục 2019 quy định nội dung giáo dục phải bảo đảm tính cơ bản, toàn diện, thiết thực, hiện đại; coi trọng tư tưởng, phẩm chất đạo đức, ý thức công dân; kế thừa truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa nhân loại. Mục tiêu giáo dục phổ thông hướng tới phát triển trí tuệ, thể chất, phẩm chất công dân; bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp; chú trọng lý tưởng, đạo đức, lối sống, năng lực thực hành và vận dụng kiến thức.

Các nội dung về giá trị sống, văn hóa-nghệ thuật được tích hợp trong nhiều môn học như: Âm nhạc, Mỹ thuật, Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục công dân, Hoạt động trải nghiệm-hướng nghiệp, Hoạt động giáo dục địa phương. Chương trình xác định rõ mục tiêu nuôi dưỡng tình yêu cái đẹp, tinh thần nhân văn, ý thức trách nhiệm công dân và khát vọng cống hiến với những phẩm chất chủ yếu: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.

9d1a9e12-30a5-41e0-83b1-6dd28c494532.jpg
Học sinh Trường trung học cơ sở Giảng Võ trong giờ học. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Hằng năm, Bộ Giáo dục và Đào tạo đều ban hành hướng dẫn nhiệm vụ năm học, coi giáo dục đạo đức, lối sống, lý tưởng sống, kỹ năng sống là trọng tâm. Năm học 2025-2026, Công văn 4567/BGDĐT-GDPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh mục tiêu nâng cao chất lượng các hoạt động giáo dục toàn diện về đức-trí-thể-mỹ, bao gồm giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống, văn hóa đọc, văn hóa học đường, nghệ thuật, tài chính, năng lực số, năng lực trí tuệ nhân tạo.

Giúp thế hệ trẻ giữ gìn bản sắc dân tộc

Trên cơ sở thảo luận tại tọa đàm, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng Hội Nhà văn Việt Nam thống nhất xem xét biên soạn, thẩm định và tích hợp bộ tài liệu của Hội Nhà văn Việt Nam trên nền tảng số, sử dụng phù hợp trong giáo dục phổ thông, có thể được triển khai theo hướng tích hợp vào các môn học và hoạt động giáo dục của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 hoặc sử dụng trong các tiết học buổi hai. Việc triển khai được thực hiện trên căn cứ Thông tư số 21/2014/TT-BGDĐT ngày 7/7/2014 của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo quy định về quản lý và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục.

Theo bà Trịnh Hoài Thu, giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống, văn hóa-nghệ thuật đã và đang trở thành trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển giáo dục toàn diện. Đó không chỉ là nền tảng hình thành nhân cách, nuôi dưỡng khát vọng và bồi dưỡng lý tưởng cho học sinh mà còn là động lực phát triển con người Việt Nam hiện đại, nhân văn, hội nhập.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho rằng, trong bối cảnh nhiều biến động khó lường, thế hệ trẻ cần có bản lĩnh để tiếp nhận tinh hoa văn hóa nhân loại, đồng thời giữ gìn trọn vẹn bản sắc Việt Nam, không bị đồng hóa hay lôi kéo bởi những tư tưởng tiêu cực.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều phát biểu.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều phát biểu.

Ông Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh, việc biên soạn và triển khai các bộ sách giáo dục về văn hóa nghệ thuật, lối sống đẹp theo gương Bác Hồ, cũng như tìm hiểu về Đảng Cộng sản Việt Nam là hết sức quan trọng và cấp thiết. Dạy lịch sử phải được thực hiện một cách chính xác, chân thực; chỉ khi sự thật lịch sử được truyền đạt đầy đủ và đúng đắn, trẻ em mới có thể tìm thấy cảm hứng, từ đó hình thành tình yêu, niềm tự hào và ý thức trách nhiệm đối với đất nước.

“Con người có thể tồn tại nhờ nhiều yếu tố, nhưng văn hóa, nghệ thuật mới làm cho sự tồn tại ấy có ý nghĩa. Văn hóa không chỉ giúp chúng ta trở thành những con người đúng nghĩa, mà còn mở ra “đôi mắt sáng” trong tư tưởng và tâm tưởng, để biết trân trọng quá khứ, hướng đến tương lai”, ông Nguyễn Quang Thiều chia sẻ.

Con người có thể tồn tại nhờ nhiều yếu tố, nhưng văn hóa, nghệ thuật mới làm cho sự tồn tại ấy có ý nghĩa. Văn hóa không chỉ giúp chúng ta trở thành những con người đúng nghĩa, mà còn mở ra “đôi mắt sáng” trong tư tưởng và tâm tưởng, để biết trân trọng quá khứ, hướng đến tương lai.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều

Trên tinh thần đó, Hội Nhà văn Việt Nam đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn biên soạn các bộ sách: Giáo dục văn hóa nghệ thuật (lớp 1 đến lớp 12), Hành trình lý tưởng - Tuổi trẻ Việt Nam (lớp 1 đến lớp 12) và Sống đẹp theo gương Bác Hồ (lớp 1 đến lớp 12) nhằm giúp thế hệ trẻ gìn giữ bản sắc dân tộc, nuôi dưỡng tâm hồn và phát triển toàn diện.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Công văn số 5215/BGDĐT-GDPT ngày 03/9/2025 về việc mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên tham gia các hoạt động giáo dục trong trường phổ thông. Văn bản này không chỉ hướng dẫn cụ thể việc phối hợp với các lực lượng xã hội trong giáo dục đạo đức, lý tưởng sống, kỹ năng sống mà còn quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí mời chuyên gia tham gia, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu gắn kết nhà trường với cộng đồng văn hóa, nghệ thuật và thể thao.

Qua đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã và đang tạo hành lang pháp lý quan trọng, khuyến khích sự tham gia rộng rãi của xã hội, góp phần đa dạng hóa các hình thức giáo dục lòng yêu nước, lý tưởng cách mạng và các giá trị văn hóa của dân tộc, nhân loại cho học sinh.

Có thể bạn quan tâm

Quang cảnh hội thảo.

Hội thảo khoa học "Kinh nghiệm xây dựng trường chính trị đạt chuẩn mức 1 và định hướng xây dựng đạt chuẩn mức 2"

Chiều 23/12, Trường Chính trị tỉnh Ninh Bình phối hợp Vụ các trường chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học “Kinh nghiệm xây dựng trường chính trị đạt chuẩn mức 1 và định hướng xây dựng đạt chuẩn mức 2 ở khu vực đồng bằng sông Hồng”.

Quang cảnh buổi tọa đàm.

Sinh viên Trường đại học Hà Nội “giải mã” lừa đảo số

Ngày 23/12, Trường đại học Hà Nội (HANU) tổ chức tọa đàm “Giải mã lừa đảo số: Khi niềm tin bị đánh cắp”. Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động “KHÔNG LINK TINH-Bảo vệ mình”, hướng tới nâng cao nhận thức, kỹ năng phòng tránh lừa đảo trên không gian mạng cho sinh viên trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay.

Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Hoàng Liên.

Lào Cai: Xã Bản Hồ đối thoại với phụ huynh học sinh về chủ trương sáp nhập trường lớp

Liên quan đến việc hàng trăm học sinh tại Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Hoàng Liên, xã Bản Hồ, tỉnh Lào Cai, nghỉ học do lo ngại chủ trương sắp xếp, sáp nhập trường lớp, chiều 22/12, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Bản Hồ đã họp với phụ huynh học sinh và giáo viên nhà trường để trao đổi, làm rõ nội dung liên quan.

Tân thạc sĩ nhận bằng tốt nghiệp Chương trình thạc sĩ điều hành Quản trị kinh doanh quốc tế.

32 tân thạc sĩ nhận bằng tốt nghiệp Chương trình thạc sĩ điều hành Quản trị kinh doanh quốc tế

Chương trình thạc sĩ điều hành Quản trị kinh doanh quốc tế (PGSM) nhằm trang bị cho sinh viên kiến thức và công cụ để giải quyết những vấn đề thực tiễn sản xuất, kinh doanh hiệu quả. Đồng thời, giúp học viên không những trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình mà còn có nhiều đóng góp cho doanh nghiệp và cuộc sống.

Quang cảnh buổi làm việc.

Đoàn Công tác của Bộ Giáo dục và Đào tạo làm việc tại Ninh Bình

Ngày 19/12, Đoàn công tác của Bộ Giáo dục và Đào tạo do đồng chí Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với tỉnh Ninh Bình về tình hình giáo dục, sắp xếp, tổ chức các cơ sở giáo dục theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Học sinh trung học cơ sở. (Ảnh minh họa: ĐẠI THẮNG)

Đưa ngôn ngữ một số quốc gia ASEAN vào giảng dạy

Trong giai đoạn 2025-2030, Việt Nam sẽ xây dựng, triển khai các chương trình dạy học ngôn ngữ của một số quốc gia trong khu vực ASEAN, trong đó ưu tiên dạy tiếng Lào, ngôn ngữ quốc gia của Campuchia tại các cơ sở giáo dục, đào tạo có nhu cầu và đủ điều kiện triển khai, đặc biệt tại các xã khu vực biên giới.

Học sinh, người dân tại điểm Trường phổ thông nội trú liên cấp Hua Bum, tỉnh Lai Châu. (Ảnh minh họa: Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Sắp xếp mạng lưới trường học cần lấy chất lượng làm mục tiêu cao nhất

Hầu hết địa phương giữ nguyên các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông trong năm 2025 và xây dựng lộ trình sắp xếp sau khi kết thúc năm học 2025-2026. Việc sắp xếp mạng lưới trường học bước đầu đã đạt hiệu quả, tuy nhiên, một số địa phương còn sáp nhập theo hướng cơ học, tiềm ẩn nhiều nguy cơ.

(Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Ưu tiên lồng ghép nội dung giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) trong các môn học

Căn cứ vào Khung nội dung thí điểm giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI), điều kiện thực tiễn về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, nhu cầu và năng lực của học sinh, các cơ sở giáo dục được khuyến khích ưu tiên lồng ghép nội dung giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) trong các môn học, hoạt động giáo dục thuộc Chương trình giáo dục phổ thông.

Quang cảnh Lễ phát động Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 55.

Phát động cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 55

Ngày 19/12, tại Trường trung học cơ sở Chu Văn An (Hà Nội), Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam, báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng phát động cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 55 (năm 2026).

Trường trung học cơ sở Lim - nơi xảy ra vụ xô xát giữa nhóm học sinh bị phát tán trên mạng xã hội.

Bảo đảm tính răn đe nhưng không gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý học sinh

Liên quan đến vụ việc học sinh xô xát xảy ra tại Trường trung học cơ sở Lim, xã Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh đề nghị trường khẩn làm rõ nguyên nhân vụ việc, xử lý kỷ luật nghiêm túc, khách quan, bảo đảm tính giáo dục, răn đe nhưng không gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của học sinh.

Phiên thảo luận bàn tròn được chủ trì bởi Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đinh Thị Nga, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế-xã hội và Môi trường.

Bàn giải pháp tăng cường liên kết nội vùng đồng bằng sông Hồng

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, liên kết vùng và liên kết nội vùng được xác định là yêu cầu tất yếu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và bảo đảm tăng trưởng kinh tế bền vững. Vùng kinh tế đồng bằng sông Hồng giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong cấu trúc phát triển không gian quốc gia.

Cô giáo Mai Bích Thủy được Tổ chức TES (Times Educational Supplement) vinh danh với Giải thưởng Lãnh đạo xuất sắc 2025.

Nhà giáo Việt Nam được vinh danh tại giải thưởng TES Awards 2025

Vừa qua, cộng đồng giáo dục quốc tế đã ghi nhận một dấu mốc đáng tự hào của giáo dục Việt Nam khi cô giáo Mai Bích Thủy, Nhà sáng lập và Chủ tịch điều hành Trường Reigate Grammar School Vietnam (RGSV) được Tổ chức TES (Times Educational Supplement) vinh danh với Giải thưởng Lãnh đạo xuất sắc 2025.

Hội thảo quốc tế "Kế toán, lãnh đạo và đổi mới vì tương lai phát triển bền vững" do Trường đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức.

Kiến tạo giá trị bền vững từ "cuộc chuyển đổi kép" trong kế toán và lãnh đạo

Ngày 16/12, Trường đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Hội thảo quốc tế "Kế toán, lãnh đạo và đổi mới vì tương lai phát triển bền vững", nhằm tạo diễn đàn trao đổi học thuật, chia sẻ các nghiên cứu mới và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực kế toán, lãnh đạo và đổi mới vì phát triển bền vững.

Trong giờ học của học sinh trung học cơ sở (Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Ban hành Khung nội dung thí điểm giáo dục trí tuệ nhân tạo cho học sinh phổ thông

Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Khung nội dung thí điểm giáo dục trí tuệ nhân tạo (AI) cho học sinh phổ thông. Khung nội dung giáo dục AI cho học sinh được phát triển dựa trên bốn mạch kiến thức chính, tương ứng với bốn miền năng lực, và được thiết kế tương ứng với 2 giai đoạn giáo dục: cơ bản và định hướng nghề nghiệp.

Điểm cầu chính tại một hội nghị trực tuyến các cụm chuyên môn Tiểu học toàn tỉnh của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh.

Hà Tĩnh: Linh hoạt và sáng tạo trong quản lý chuyên môn giáo dục

Tại Hà Tĩnh, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chọn cách kết nối hiệu trưởng để thống nhất điều hành và tổ chức sinh hoạt cụm chuyên môn để đưa chỉ đạo về tận lớp học. Hai cách làm này đang tạo nên một cấu trúc quản lý linh hoạt, hiện đại và giàu sức lan tỏa, đáp ứng yêu cầu triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.