Vào những năm 70 của thế kỷ trước, sâm Nam núi Dành gần như cạn kiệt. Những giai thoại của đặc sản này chỉ còn được biết đến trong các câu chuyện truyền miệng, hoặc từ những thư tịch cổ còn sót lại, thậm chí đã dần mờ nhạt trong tiềm thức của người địa phương.
[Ảnh] Sâm Nam núi Dành, món quà quý thiên nhiên ban tặng miền đất Kinh Bắc
Bắt đầu từ câu chuyện truyền đời trên đỉnh núi Chung Sơn (nay là núi Dành) xã Phúc Hòa, tỉnh Bắc Ninh, cây sâm Nam được mệnh danh là loài sâm “tiến vua” một thời nay đã hồi sinh mạnh mẽ, trở thành sản phẩm đặc trưng, mang giá trị kinh tế cao cho vùng đất nơi đây.
Là món quà quý do thiên nhiên ban tặng, sâm Nam núi Dành được ví như "thần dược" giúp con người duy trì sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống. Theo kết quả phân tích của Viện Dược liệu (Bộ Y tế), saponin - hoạt chất quý trong sâm núi Dành, đạt tới 8,11%, gần bằng sâm Ngọc Linh (10%) và gấp gần 3 lần sâm Hàn Quốc (3,5%). Sản phẩm này giúp gia tăng sức đề kháng, cải thiện hệ miễn dịch, ngăn ngừa bệnh tật.
Nhờ việc chuẩn hóa xây dựng quy trình trồng, chăm sóc, năm 2020, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý dưới tên “Sâm Nam núi Dành”. Năm 2022, sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao, như một lời khẳng định về ý nghĩa, tầm quan trọng của giống sâm này trong phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Bắc Ninh.
Anh Nguyễn Văn Điện tại thôn Lãn Tranh 1, xã Phúc Hòa, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: “Quy trình nhân giống cây sâm phải dùng đất phù sa và tiến hành nhân giống bằng phương pháp chiết cành, đóng bầu và chăm sóc". Cành chiết thành công ra nhánh rễ được mang đi ươm mầm. Điều lạ là cây sâm không bị chuột cắn phá như khoai, sắn.
Sau khi cây phát triển sẽ được cắt bầu và trồng trên nền đất dễ thoát nước, đặc biệt trồng trên đất đồi, sỏi sẽ phù hợp với sự tăng trưởng của cây sâm. Sâm Nam núi Dành cần độ ẩm ổn định, đặc biệt trong giai đoạn đầu phát triển. Vì vậy hệ thống tưới tiêu tự động rất quan trọng để giữ ẩm cho đất, tránh việc đất bị khô hạn hoặc ngập úng. Sang năm thứ 2 bước vào giai đoạn tỉa cây. Ở giai đoạn này người dân đã có thể tận thu lá sâm mang đi sao khô và phân loại làm trà lá bán với giá 150 nghìn/kg trà. Loại lá kém chất lượng hơn sẽ đem về nghiền nhỏ để chăn nuôi gia súc. Năm thứ 3 vào mùa hoa sâm nở, người dân bắt đầu thu hoạch hoa sâm trong khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 10 dương lịch. Số lượng thu hoạch hoa khoảng 3,5 tạ/sào đất và bán ra thị trường với giá 800 nghìn đồng/kg để pha làm trà hoa.
Sâm Nam núi Dành có giá trị cao là do cây được chăm bón bằng phân hữu cơ, không phun thuốc bảo vệ thực vật, hàm lượng hoạt chất saponin cao rất tốt cho sức khỏe. Sau khoảng 5 năm, củ sâm đạt chất lượng, sẽ được thu hoạch. Sâm được phân loại theo trọng lượng, thái lát để chế biến làm các sản phẩm rượu sâm, trà củ sâm.. Sâm sau khi được thái lát sẽ đem sấy khô để bảo quản lâu hơn. Người trồng sâm sẽ phải xử lý khử khuẩn bằng rượu để tránh những củ sâm có lượng đường cao bị dập nát và dễ lên men. Xác định tiềm năng của loài sâm quý, xã Phúc Hòa (Bắc Ninh) đã thực hiện Đề án phát triển sâm Nam núi Dành giai đoạn 2022–2027. Đến nay, diện tích trồng đạt khoảng 150 ha; riêng năm 2024, gần 20 ha cho thu củ đạt 30 tấn, hơn 100 ha thu hoa với năng suất khoảng 1 tấn/ha.
Khách hàng có thể chọn mua nhiều loại sản phẩm từ sâm nam núi Dành như rượu sâm, mật ong sâm, trà hoa sâm hay sâm ngâm nguyên củ... Đây đều là những sản phẩm đặc trưng, được đóng gói đẹp mắt, thích hợp làm quà biếu.
Thời gian qua, nhận thức rõ tầm quan trọng của ngành nông nghiệp, thành phố Hải Phòng đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thay đổi mô hình nông nghiệp theo hướng hàng hóa quy mô lớn. Thành phố nỗ lực phát triển nền nông nghiệp toàn diện, bền vững, bảo đảm an ninh lương thực, thích ứng biến đổi khí hậu.
Trong xây dựng nông thôn mới, tiêu chí thủy lợi, nước sạch giữ vai trò then chốt, trực tiếp nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo đảm an sinh cho người dân. Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai, hàng nghìn công trình cấp nước tập trung ở nhiều địa phương đang xuống cấp, thiếu nguồn lực đầu tư, gặp khó khăn trong quản lý, vận hành.
Xây dựng nông thôn mới không chỉ là mục tiêu phát triển nông nghiệp, nông thôn mà còn là chiến lược nâng cao đời sống người dân, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn. Trong đó, hạ tầng cấp nước sạch trở thành nhiệm vụ hàng đầu bảo đảm an sinh xã hội, phát triển khu vực nông thôn.
Những hạt gạo tròn mẩy màu trắng đục, khi nấu lên thành xôi hạt dẻo thơm, vị ngọt, khi nguội vẫn còn giữ được độ keo dính là đặc điểm nổi trội của giống nếp nhung Tam Sơn (phường Tam Sơn, tỉnh Bắc Ninh).
Những năm gần đây, xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên đã trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế tập thể. Từ các mô hình sản xuất nông nghiệp gắn với chuỗi giá trị, nhiều hợp tác xã đã khẳng định vai trò là “bà đỡ” của nông dân, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập và xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Trong tiến trình xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao, thủy lợi luôn được xem là một trong những trụ cột hạ tầng thiết yếu, đóng vai trò bảo đảm cho sản xuất nông nghiệp phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và góp phần nâng cao đời sống người dân nông thôn.
Những năm qua, công tác quản lý đất đai tại xã Lương Bằng, tỉnh Hưng Yên có nhiều chuyển biến tích cực, dần đi vào nề nếp. Điều này đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương.
Trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tiêu chí thủy lợi giữ vai trò nền tảng, góp phần bảo đảm sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, giảm thiểu rủi ro thiên tai. Giai đoạn 2021-2025, công tác thủy lợi đạt nhiều kết quả tích cực, tạo tiền đề vững chắc cho giai đoạn tới.
Những năm qua, Hội Nông dân xã Triệu Việt Vương (tỉnh Hưng Yên) đã khẳng định vai trò nòng cốt trong phong trào xây dựng nông thôn mới, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.
Thời gian qua, nhờ được hướng dẫn, tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, người dân vùng ven biển tỉnh Ninh Bình đã mạnh dạn đầu tư sản xuất, khai thác, nuôi trồng thuỷ hải sản.
Xã mới Khánh Hội (tỉnh Ninh Bình) xuất phát điểm là một xã thuần nông, còn nhiều khó khăn trong phát triển. Nhưng với cách làm đồng bộ, quyết liệt, lấy người dân làm trung tâm, địa phương đang phát huy hiệu quả nông thôn mới, từng bước khẳng định vị thế trong diện mạo tỉnh Ninh Bình hiện đại.
Những năm qua, nhiều địa phương ở tỉnh Hưng Yên đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân tự nguyện hiến đất, góp sức mở rộng đường giao thông nông thôn.
Sau khi sáp nhập, tỉnh Hưng Yên có 104 xã, phường. Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn chính thức bước vào giai đoạn mới với quy mô rộng hơn, yêu cầu cao hơn và nhiều thách thức mới.
Những năm gần đây, ngành nông nghiệp Ninh Bình chuyển mình mạnh mẽ từ mô hình sản xuất truyền thống sang nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ và đa giá trị.
Xã Lục Hồn mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập hai xã Đồng Tâm (cũ) và Lục Hồn (cũ) có diện tích tự nhiên 107,13 km², số dân gần 10.000 người, chủ yếu là người dân tộc thiểu số.
Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới hiện nay, để duy trì bền vững các tiêu chí đã đạt được, nhiều xã của tỉnh Hưng Yên xác định tập trung phát triển kinh tế ổn định, tạo nguồn thu bằng những giải pháp căn cơ, lâu dài.
Trong xây dựng và phát triển nông thôn, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Phú Thái, thành phố Hải Phòng lần thứ nhất (nhiệm kỳ 2025-2030) xác định mục tiêu: Phát huy tiềm năng, lợi thế, nguồn lực, tạo bước đột phá để phát triển nhanh, bền vững, phấn đấu trở thành xã nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2030.
Sau 2 tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, mặc dù còn gặp một số khó khăn, song ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh Ninh Bình đã đạt được những kết quả tích cực. Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản phát triển ổn định, chuyển dịch tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa, cho hiệu quả kinh tế cao hơn.
Sau hơn 10 năm triển khai Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP), Quảng Ninh đã khẳng định được vị thế và chất lượng các sản phẩm OCOP. Cùng với đó, tỉnh nỗ lực xây dựng, phát triển thương hiệu các sản phẩm OCOP 5 sao xứng tầm quốc gia và vươn ra thị trường quốc tế.
Sau hơn một tháng vận hành chính quyền địa phương hai cấp, chương trình xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Hưng Yên đang có những điều chỉnh linh hoạt để thích ứng tình hình.
Thời gian qua, tại Phú Thọ, đại hội đảng bộ các cấp được tổ chức đã thể hiện sự đổi mới về tư duy, khẳng định và khơi thông tinh thần tiên phong, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, điều kiện tiên quyết để phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn mới.
Nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận và hưởng ứng của người dân, thôn Lương Xá, xã Hiệp Cường, tỉnh Hưng Yên bước đầu xây dựng thành công mô hình thôn "thông minh”; trở thành điểm sáng trong quá trình chuyển đổi số ở nông thôn, là hình mẫu trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh.
Với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị cùng sự đồng thuận của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, xã Quảng Tân, tỉnh Quảng Ninh đang nỗ lực tạo sự chuyển biến toàn diện, mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực đời sống, kinh tế, văn hóa, xã hội.
Từ miền quê nghèo với nghề đan lát truyền thống đang trên đà mai một, bà Phạm Thị Ngắn ở thôn Trung Tiến, xã Tiền Hải (tỉnh Hưng Yên) đã tìm được hướng đi riêng trong phát triển các sản phẩm thủ công trở thành sản phẩm tiêu biểu, sản phẩm chủ lực OCOP 4 sao, được khách hàng trong nước và quốc tế ưa chuộng.
Những năm qua, tỉnh Ninh Bình đã triển khai mạnh mẽ, quyết liệt, hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, diện mạo nông thôn có nhiều khởi sắc; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội giữ vững, ổn định; đời sống vật chất tinh thần của người dân được cải thiện.
Việc hoàn thành Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tại Hải Dương (cũ) vượt tiến độ hơn 2 tháng so với mục tiêu của Chính phủ và trước thời điểm sáp nhập tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng là minh chứng rõ nét cho sự nỗ lực, tinh thần đoàn kết, ý chí vượt khó và xây dựng cộng đồng vững mạnh.