Liên tiếp những sai lầm
Phút 33 của trận cầu tâm điểm vòng 12 V-League 2022, trong một pha tranh chấp ở khu vực 16m50, trung vệ Duy Mạnh đã có hành động giẫm vào cổ chân tiền đạo Bruno. Trước tình huống này, cầu thủ khoác áo Câu lạc bộ Hà Nội từng phải nhận thẻ vàng ở phút 17, do ngăn cản đối phương lên bóng phản công. Thực tế, với tỷ số trên sân lúc ấy là 0-0, nếu hậu vệ mang áo số 28 phải nhận thêm một thẻ vàng, từ đó bị đuổi khỏi sân, đội chủ nhà sẽ có ít hơn một người thi đấu. Hoặc nếu đội khách Hoàng Anh Gia Lai được đá penalty, lợi thế có thể sẽ nghiêng về đội bóng phố núi.
Theo quan sát của phóng viên tác nghiệp tại sân Hàng Đẫy, đây là tình huống trọng tài có thể cắt còi và thổi phạt đền. Bởi, Duy Mạnh đã thực hiện động tác thừa và ngăn cản cầu thủ đội khách. Trọng tài Ngô Duy Lân chỉ đứng cách pha phạm lỗi khoảng 4m, có góc quan sát tốt. Tuy nhiên, do tình huống bóng diễn ra rất nhanh, cộng thêm việc cả hai cầu thủ cùng mang giày trắng, có thể là nguyên nhân khiến trọng tài số 1 Việt Nam không xác định được pha phạm lỗi của Duy Mạnh.
Mới đây, Trưởng ban Trọng tài của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) ông Dương Văn Hiền đã kết luận: "Tình huống đó trọng tài có góc quan sát tốt, đứng gần vị trí phạm lỗi nhưng không hiểu sao lại không thổi. Đây là sai sót của trọng tài. Chúng tôi đã phân công tổ trọng tài tốt nhất làm nhiệm vụ ở trận đấu này. Tuy nhiên, sai sót là điều không ai muốn".
Trải qua 12 vòng đấu, V-League 2022 vẫn liên tục chứng kiến hàng loạt vấn đề liên quan công tác trọng tài. Gần nhất, ba trọng tài hàng đầu Việt Nam đạt đẳng cấp FIFA gồm Ngô Duy Lân, Hoàng Ngọc Hà và Nguyễn Mạnh Hải đều gặp phải những rắc rối khác nhau ở giải đấu chuyên nghiệp nhất cả nước. Đó là những sai sót như việc trọng tài bỏ qua lỗi nghiêm trọng, thổi phạt penalty không đúng hay xác định sai tình huống va chạm… Sau đó, chính Trưởng ban Trọng tài Dương Văn Hiền cũng phải lên tiếng nhận lỗi và mạnh tay điều chỉnh.
Sớm tận dụng giải pháp công nghệ
Thực tế, vấn đề trọng tài tại V-League mùa giải nào cũng luôn "nóng". Bởi chuyện sai sót diễn ra thường xuyên, ảnh hưởng tới tâm lý thi đấu nói chung. Ngay trước trận tranh tài giữa Hà Nội và Hoàng Anh Gia Lai, với tính chất căng thẳng của cuộc đọ sức này, tổ trọng tài được chọn đều là những người có kinh nghiệm hàng đầu. Trọng tài Ngô Duy Lân có đẳng cấp FIFA, là một trong những "vua áo đen" giỏi nhất Việt Nam ở thời điểm hiện tại. Dù vậy, trong bóng đá, sai lầm đáng tiếc là điều vẫn có thể xảy ra. Bởi lẽ đó, nhiều ý kiến cho rằng cần áp dụng công nghệ để hỗ trợ cho các trọng tài.
Theo nhận định của giới chuyên môn, đôi lúc trọng tài khó có thể quán xuyến đầy đủ mọi tình huống va chạm giữa cầu thủ đôi bên. Điều này xuất phát từ góc quan sát của người trong cuộc, hoặc nhận định thiếu chuẩn xác (có thấy, nhưng nghĩ rằng đó không phải là tình huống tranh chấp có lỗi nên bỏ qua). Trên thế giới, các trường hợp trọng tài gặp sai sót hay mắc lỗi trong nhận định không hiếm. Và để khắc phục điều này, công nghệ đang chứng tỏ lợi thế trông thấy.
Hiện nay, phần lớn các giải vô địch quốc gia tại châu Âu đã áp dụng công nghệ VAR (Video assistant referee) - hỗ trợ các quyết định của trọng tài chính thông qua việc sử dụng các đoạn video một cách chính xác. Ở các giải đấu đỉnh cao, những trọng tài hàng đầu thế giới nhiều thời điểm cũng đưa ra nhận định sai và phải nhờ VAR vào cuộc. Để hạn chế sai sót và tăng thêm tính công bằng, minh bạch cho tất cả các bên, VAR là một trong số các phương thức chứng minh được hiệu quả.
Ở V-League, công nghệ VAR nhiều lần được Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) tính đến, nhưng chưa thể triển khai bởi gặp phải rào cản về vấn đề kinh phí. Chính vì vậy, việc họp tổng kết rút kinh nghiệm sau mỗi vòng đấu, xem lại băng hình pha bóng để trau dồi chuyên môn vẫn là cách truyền thống được Ban Trọng tài VFF áp dụng.
Tại lớp tập huấn giám sát, trọng tài các giải bóng đá quốc gia năm 2022, ông Dương Văn Hiền khẳng định vấn đề hạn chế sai sót là điều đầu tiên mà Ban Trọng tài lưu ý khi tập huấn, không chỉ mùa giải này, mà ở tất cả những mùa giải. Khi chưa có VAR, tất cả phải cùng cố gắng hạn chế thấp nhất những sai sót, đặc biệt ở những tình huống ảnh hưởng kết quả trận đấu. Các trọng tài phải có ý thức vào trận với tâm thế cố gắng hoàn thành một cách tốt nhất, đáp ứng sự kỳ vọng của người hâm mộ và cả những người làm bóng đá.
Dẫu vậy, muốn tương lai bóng đá Việt Nam phát triển, bên cạnh việc đầu tư cho các cầu thủ, công tác trọng tài vẫn luôn là yếu tố cần phải được cải thiện.
