Giá không rẻ
Hiện nay, chung cư mini có diện tích và giá cả được đánh giá là phù hợp nhu cầu của rất nhiều người dân, nhất là người có thu nhập thấp. Một số ý kiến cho rằng, loại hình này chẳng khác gì căn hộ 25 - 30 m² vừa được Bộ Xây dựng đồng ý thí điểm xây dựng. Do đó, chung cư mini cũng cần được thừa nhận để quản lý chất lượng xây dựng, cũng như quản lý cư dân sống tại những nơi này.
Cách đây gần chục năm, vợ chồng chị Bích (quê Nam Định) bỏ ra hơn 900 triệu đồng để mua một căn hộ chung cư mini 45 m² ở Khương Đình (Thanh Xuân, Hà Nội). Thời điểm đó, dù biết căn hộ không có sổ đỏ riêng mà phải dùng chung sổ đỏ nhưng vợ chồng chị vẫn quyết định mua. Lý do chính là bởi vị trí căn hộ ở khu đi lại thuận tiện cho cả hai vợ chồng đi làm. Hơn nữa, giá tiền rất phù hợp với số tiền tích cóp mà vợ chồng chị có. Đến thời điểm hiện tại, do không còn nhu cầu sử dụng, vợ chồng chị muốn bán căn hộ nhưng vì dùng chung sổ đỏ nên không thể sang nhượng cho người mua.
Những năm qua, dù thị trường nhà chung cư mini được đánh giá đã chững lại, không còn “hot” như trước nhưng thanh khoản vẫn khá sôi động. Hiện tại, nhà chung cư mini hiện vẫn được rao bán trên thị trường với nhiều mức giá khác nhau, dao động từ 16 - 26 triệu đồng/m², phụ thuộc từng vị trí dự án. Đơn cử, một căn hộ chung cư mini có diện tích 45 m², hai phòng ngủ ở Khương Trung (quận Thanh Xuân) được rao bán với giá 950 triệu đồng, tính ra khoảng hơn 19 triệu đồng/m2. Nhưng sang quận Đống Đa, giá bán lại khác hẳn. Căn hộ ở Xã Đàn - Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa) có diện tích tương đương được rao bán giá từ một tỷ đồng đến 1,2 tỷ đồng, tức mỗi m² có giá khoảng 25 - 27 triệu đồng.
Anh Lượng, nhân viên kinh doanh của một công ty chuyên phân phối các dự án bất động sản ở Hà Nội cho biết, thị trường chung cư mini hiện không quá sôi động nhưng cứ có cầu thì ắt có cung. “Những khu trung tâm như quận Hai Bà Trưng, Đống Đa, Thanh Xuân… là những khu vực trung tâm có quỹ đất ít, nên các dự án chung cư thương mại không có nhiều như các quận khác. Trong khi đó, người mua lại muốn có nhà ở gần, đi lại thuận tiện nên các căn hộ chung cư mini ở những khu vực này vẫn được nhiều người chọn mua. Diện tích căn hộ chung cư mini từ 30 - 50 m², với một hoặc hai phòng ngủ”, anh cho biết.
Cần quy định cụ thể
Loại hình nhà chung cư mini được thừa nhận từ khi Nghị định 71/2010/NĐ-CP ra đời. Từ đó đến nay, chung cư mini mọc lên như “nấm sau mưa” và được xem là phù hợp nhu cầu sử dụng, cũng như khả năng tài chính so thu nhập của nhiều người. Song đến nay, loại hình nhà ở này chưa có khung pháp lý rõ ràng, vì vậy rất dễ xảy ra tranh chấp giữa các đồng sở hữu.
Luật Nhà ở 2014 quy định, trường hợp hộ gia đình, cá nhân được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên và tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín (có phòng ở riêng, khu bếp riêng, nhà vệ sinh, nhà tắm riêng), có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu và đáp ứng các tiêu chuẩn về nhà chung cư sẽ được cấp giấy chứng nhận đối với từng căn hộ riêng lẻ trong nhà ở đó… Tuy nhiên trên thực tế, việc cấp giấy chứng nhận cho chung cư mini không dễ dàng.
Để xây dựng các khu nhà chung cư, chủ đầu tư phải được cấp phép và trong giấy phép phải nêu cụ thể toàn bộ thiết kế, các biện pháp an toàn, phòng, chống cháy nổ, an ninh… của tòa nhà. Hiện nay, tất cả chủ đầu tư đều xin các cơ quan chức năng cấp Giấy phép xây dựng nhà ở thông thường, sau đó “lách luật” thay đổi thiết kế ban đầu để xây thành chung cư mini phục vụ mục đích kinh doanh.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, việc không thể cấp sổ đỏ cho chung cư mini xuất phát từ sai phạm của các chủ đầu tư trong quá trình xây dựng, như xây dựng không phép, xây vượt số tầng, cơi nới diện tích, không hoàn thành nghĩa vụ cũng như chấp hành các quy định về xây dựng nhà chung cư mini… Việc quản lý lỏng lẻo loại hình nhà ở này đang khiến những khu vực trung tâm chịu sức ép nặng nề về cơ sở hạ tầng cũng như việc quản lý dân cư.
Vì thế, để tránh tình trạng xây dựng nhà ở bừa bãi như hiện nay, các cơ quan quản lý cần có biện pháp dứt khoát đối với những căn hộ bị liệt vào dạng “sai phép” do lỗi của chủ đầu tư. Nếu phạt cho tồn tại hoặc giải tỏa các tòa chung cư không phép, sai phép này thì cũng cần sớm có giải pháp cụ thể hơn. Bởi đến thời điểm hiện tại, dù Hà Nội có hướng dẫn chi tiết điều kiện được cấp sổ đỏ và tiến hành thực hiện thí điểm cấp sổ đỏ, thì cũng chỉ có vài dự án may mắn được thực hiện, còn hàng trăm dự án khác vẫn tiếp tục chờ đợi do những sai phạm chưa có chế tài xử lý.
