1/Tàu thứ nhất mang số hiệu PT.2666 do Lê Đình Trưởng, sinh năm 1979, trú tại huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc điều khiển; tàu thứ hai mang số hiệu HP 2313, có Phạm Văn An và Đàm Xuân Chiến cùng trú tại huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng.
Tại thời điểm kiểm tra, các đối tượng chưa xuất trình được giấy tờ đăng ký đăng kiểm phương tiện và các giấy tờ liên quan đến hoạt động khai thác khoáng sản. Trong đêm tối, các đối tượng trên tàu HP 2313 có hành vi dùng cẩu xúc trọng tải lớn khai thác gần 800 m³ đất lòng sông, chuyển sang tàu PT2666 để vận chuyển đưa đi nơi khác.
Thông tin từ cơ quan chức năng huyện Kim Thành cho biết, hiện tượng khai thác trộm đất cát ở lòng sông và ven bờ sông Lạch Tray bên phía địa bàn xã Đại Đức, huyện Kim Thành, Hải Dương đã diễn ra trong thời gian dài. Lợi dụng vị trí giáp ranh giữa Hải Dương và Hải Phòng, các đối tượng thường sử dụng hai con tàu song song nhau, một tàu dùng gầu to để bốc xúc và một tàu có tải trọng lớn để vận chuyển khối lượng tài nguyên khai thác được đi nơi khác. Hễ có sự xuất hiện của cơ quan chức năng, hai tàu chỉ việc tách nhau ra để di chuyển sang bờ bên kia (địa phận xã Bát Trang, An Lão, Hải Phòng) là địa bàn mà cơ quan chức năng của Hải Dương không có chức năng xử lý.
Khu vực bãi đất ven sông Lạch Tray tại địa phận xã Đại Đức trước đây có diện tích hơn 410 ha. Tuy nhiên, do tình trạng khai thác đất cát trái phép, diện tích đất ở khu vực này hiện chỉ còn khoảng 350 ha. Theo quan sát, vùng đất bờ tiếp giáp trực tiếp sông Lạch Tray thuộc địa phận huyện Kim Thành sau thời gian dài bị khai thác trở thành một vùng nước rộng vài chục ha. Cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kim Thành cho biết, do các đối tượng khai thác trái phép, vùng đất ven sông này hiện có độ sâu chừng 12 m. Đất bị khai thác với số lượng lớn được sử dụng để đưa vào các lò gạch.
2/ Trao đổi với phóng viên về tình trạng trên, ông Nguyễn Kim Diện, Bí thư Huyện ủy Kim Thành cho biết, huyện sẽ kiên quyết xử lý tình trạng khai thác trộm tài nguyên ở xã Đại Đức và các nơi khác trên địa bàn huyện có chung tình trạng. “Với đối tượng khai thác trái phép tài nguyên thì cơ quan chức năng chỉ có thể xử phạt hành chính. Nếu tái phạm hoặc khối lượng vi phạm lớn thì mới có thể khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Tuy nhiên, thực tế là các đối tượng thường xuyên nhờ người đứng tên để trốn tránh trách nhiệm. Rất khó chứng minh để xử lý”, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kim Thành cho biết.
Theo khoản 1, Điều 227, Bộ luật Hình sự: “1. Người nào vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên trong đất liền, hải đảo, nội thủy, vùng lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa và vùng trời của Việt Nam mà không có giấy phép hoặc không đúng với nội dung giấy phép thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”. Phần a trong khoản này chỉ rõ: “Thu lợi bất chính từ nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên nước, dầu khí hoặc khoáng sản khác từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng”.
Vụ việc và tình trạng kéo dài trên cần sớm được cơ quan chức năng xem xét, làm rõ theo quy định.
