Bà Elisabeth Borne, nữ thủ tướng thứ hai trong lịch sử Pháp, đã đệ đơn từ chức tối 8/1 (giờ địa phương). Trước đó, Tổng thống Pháp nói rằng, ông cần một nhân vật mới đứng đầu Chính phủ. Tổng thống Macron và Chính phủ Pháp đã phải vật lộn để đạt được các thỏa thuận trong Quốc hội kể từ khi mất đa số tuyệt đối ngay sau khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ hai vào tháng 4/2022. Trong lá thư từ chức được báo Le Monde trích dẫn, bà Borne thổ lộ: “Mặc dù phải đệ đơn từ chức, song tôi muốn nói rằng tôi đam mê sứ mệnh này. Tôi đã làm việc chăm chỉ để bảo đảm việc thông qua Luật Cải cách lương hưu, Luật Nhập cư và hơn 50 luật khác trong những điều kiện khó khăn chưa từng có tại Quốc hội, đáp ứng những thách thức mà người dân Pháp đang phải đối mặt”. Điện Elysee ra tuyên bố cho biết, Tổng thống Macron đã chấp thuận đơn từ chức của Thủ tướng Borne, đồng thời cảm ơn bà vì “sự can đảm, cống hiến và quyết tâm phục vụ đất nước”.
Chỉ vỏn vẹn một ngày sau khi bà Borne từ chức, Tổng thống Macron đã ngay lập tức chọn đồng minh thân cận của mình là ông Gabriel Attal làm Thủ tướng mới. Sinh năm 1989, ông Attal trở thành thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử “đất nước hình lục lăng”, đồng thời là Thủ tướng Pháp thứ tư kể từ năm 2017 dưới thời Tổng thống Macron. Ông Attal hứa hẹn mang đến một phong cách lãnh đạo hoàn toàn khác người tiền nhiệm Borne. Trong khi bà Borne được đánh giá cao về sự nghiêm khắc và thẳng thắn, ông Attal lại là nhân vật được yêu thích nhất trong Chính phủ sau thời gian đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Giáo dục, một vị trí có tầm quan trọng chính trị ở Pháp.
Các nhà bình luận chính trị Pháp coi cuộc cải tổ là điều cần thiết để khởi động lại nhiệm kỳ tổng thống trung dung của ông Macron trong ba năm qua sau một loạt khủng hoảng. Kể từ khi vượt qua phe cực hữu để giành chiến thắng trong nhiệm kỳ hai vào năm 2022, ông Macron đã phải đối mặt các cuộc biểu tình phản đối cải cách lương hưu. Bên cạnh đó, ông Macron cũng mất đa số trong các cuộc bầu cử Quốc hội và đối mặt cuộc nổi dậy nội bộ khi 59 thành viên cánh tả trong đảng của ông bỏ phiếu chống hoặc phiếu trắng với chính sách thay đổi luật nhập cư. Thủ tướng Borne, 62 tuổi, chịu trách nhiệm về nhiều vấn đề của ông Macron. Nhiệm kỳ của bà cũng được đánh dấu bằng cuộc bạo loạn nổ ra vào mùa hè năm ngoái sau khi một sĩ quan cảnh sát bắn chết một thanh niên 17 tuổi đang lái ô-tô ở vùng Thủ đô Paris. Theo một cuộc thăm dò gần đây của Elabe, tỷ lệ tín nhiệm của bà Borne dao động gần mức thấp nhất mọi thời đại là 23%, trong khi tỷ lệ tín nhiệm của ông Macron ở mức 27%. Năm ngoái, bà Borne được Tổng thống Macron giao một nhiệm vụ khó khăn là tập hợp đa số trong Quốc hội chung quanh kế hoạch tăng tuổi nghỉ hưu từ 62 lên 64, vốn không được người dân Pháp ủng hộ. Kế hoạch này đã gây ra các cuộc biểu tình kéo dài nhiều tháng. Cuối cùng, ông Macron lệnh cho bà Borne yêu cầu các nhà lập pháp thông qua đạo luật bằng việc sử dụng Điều khoản 49.3 của Hiến pháp. Điều khoản hiến pháp gây tranh cãi này cho phép thông qua luật mới mà không cần bỏ phiếu tại Quốc hội.
Vào thời điểm Tổng thống Pháp bận rộn cải tổ Chính phủ, đảng cực hữu do bà Marine Le Pen lãnh đạo đang đứng đầu trong các cuộc thăm dò bầu cử, hơn liên minh trung dung của ông Macron gần 10 điểm. Sự nổi tiếng ngày càng tăng của bà Le Pen, trái ngược với sự suy giảm ủng hộ dành cho ông Macron, gây ra lo ngại rằng nữ chính trị gia với đường lối chống nhập cư và hoài nghi châu Âu này có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo ở Pháp năm 2027. Cuộc cải tổ Chính phủ có thể sẽ làm tăng tốc cuộc đua trong phe của ông Macron để kế nhiệm ông trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới, với các ứng cử viên tiềm năng như cựu Thủ tướng Edouard Philippe, Bộ trưởng Nội vụ Gerard Darmanin và bà Marine Le Pen.
