Ứng phó với biến đổi khí hậu - vấn đề cấp bách toàn cầu

Thời gian qua, tại nhiều nơi trên thế giới, người dân phải đối phó những đợt nắng nóng kỷ lục do biến đổi khí hậu. Các nhà khoa học xác nhận tháng 7/2023 là tháng nóng nhất trong lịch sử, gây ảnh hưởng đến hàng chục triệu người. Chủ tịch Hội nghị lần thứ 28 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28), ông Sultan Al Jaber kêu gọi Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) đóng vai trò tiên phong trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu.
Người dân tránh nóng bên đài phun nước tại Quảng trường Trafalgar ở thủ đô London, Anh, ngày 17/6/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Người dân tránh nóng bên đài phun nước tại Quảng trường Trafalgar ở thủ đô London, Anh, ngày 17/6/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Nhiều quốc gia trên thế giới liên tục đưa ra các cảnh báo đặc biệt về nắng nóng khi diễn biến tăng nhiệt của thời tiết tiếp tục gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của người dân, thậm chí cướp đi sinh mạng của nhiều người.

Tại châu Á, Hàn Quốc ban bố cảnh báo sóng nhiệt ở hầu hết các vùng trên cả nước khi nắng nóng trở lại sau mùa mưa. Quốc hội Nhật Bản thông qua dự luật sửa đổi có tên là Luật Thích ứng với biến đổi khí hậu, đề ra mức “cảnh báo say nắng đặc biệt”, cao hơn mức cảnh báo say nắng thông thường hiện có. Cảnh báo đặc biệt này nhiều khả năng có hiệu lực từ mùa hè năm 2024, sẽ được ban hành trong trường hợp được cho là gây tổn hại sức khỏe nghiêm trọng do nhiệt độ cực cao.

Tại Anh, nguy cơ thời tiết cực đoan diễn ra với tần suất dày hơn làm dấy lên quan ngại về việc thiếu chuẩn bị của nước Anh để đối phó tình trạng biến đổi khí hậu. Giới chuyên gia, trong đó có cả các cố vấn khí hậu của Chính phủ Anh, cảnh báo các chính sách hiện nay không đủ để đáp ứng các cam kết giảm tới mức thấp nhất tình trạng biến đổi khí hậu.

Theo Cơ quan Khí tượng Anh, nhiệt độ tại Anh lần đầu vượt ngưỡng 40oC, lên tới 40,3oC trong năm 2022, buộc Chính phủ phải ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia do nắng nóng kéo theo cháy rừng, phá hủy nhà cửa và khiến nhiều người chết. Nước Anh cũng vừa trải qua tháng 6 nóng nhất từ trước đến nay.

Người đứng đầu bộ phận khoa học thuộc tổ chức môi trường Friends of the Earth nhấn mạnh, tính cấp thiết của việc đưa ra các biện pháp để vừa có thể cắt giảm khí phát thải, vừa chuẩn bị sẵn sàng đối phó thời tiết cực đoan.

Trong khi đó, tại châu Mỹ, Bộ Y tế Mexico cho biết, số ca tử vong ở Mexico do nắng nóng cực đoan đã lên tới 249 người trong bốn tháng qua. Một số bang của Mexico ghi nhận mức nóng kỷ lục, khi nhiệt độ lên tới 45oC. Các bang dọc biên giới Mexico-Mỹ phải hứng chịu đợt nắng nóng cường độ cao do hiện tượng thời tiết “vòm nhiệt” gây ra.

Các đợt nắng nóng xảy ra thường xuyên cao hơn hai lần so với mức trung bình ở Trung Á và châu Âu khiến Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cảnh báo, 92 triệu trẻ em, chiếm một nửa dân số trẻ của khu vực này, có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thời tiết nắng nóng gay gắt. Theo Giám đốc UNICEF khu vực châu Âu và Trung Á, các nước tại các khu vực này đang cảm thấy sức nóng của cuộc khủng hoảng khí hậu.

Tình trạng tăng nhiệt ở các đại dương cũng đáng báo động. Trên phạm vi toàn cầu, nhiệt độ trung bình tại các đại dương thường xuyên lập các mốc kỷ lục mới theo mùa, kể từ tháng 4 vừa qua. Khu vực Địa Trung Hải - nơi hứng chịu nhiệt độ kỷ lục trong tháng 7 vừa qua - được coi là điểm nóng của biến đổi khí hậu. Theo Viện Khoa học đại dương của Tây Ban Nha, nhiệt độ trên Địa Trung Hải đã lên mức cao kỷ lục 28,71oC ngày 24/7 vừa qua, trong bối cảnh nắng nóng cực đoan hoành hành ở châu Âu.

Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, sau khi Địa Trung Hải ghi nhận mức cao kỷ lục mới về nhiệt độ, khu vực Bắc Đại Tây Dương cũng đã đạt mức nóng chưa từng có trong tuần qua, sớm hơn vài tuần so với thời điểm thường ghi nhận mức nhiệt cao nhất hằng năm tại đây.

Trong bối cảnh nêu trên, các nền kinh tế G20, vốn tạo ra tới 80% lượng khí thải nhà kính toàn cầu, gánh trên vai trách nhiệm đi đầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Chủ tịch COP28 kêu gọi các nước G20 đoàn kết và hợp tác nhằm tăng quy mô sử dụng năng lượng tái tạo, khử carbon toàn diện hệ thống năng lượng và xây dựng một hệ thống không sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm khí thải, bảo vệ môi trường là những vấn đề cấp bách toàn cầu cần làm ngay, không thể chậm trễ.

Có thể bạn quan tâm

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.

Quang cảnh tại các gian hàng trưng bày tại Tuần lễ Năng lượng Nga. (Ảnh: THÙY VÂN)

Huyết mạch của nền kinh tế

Cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) và phương tiện giao thông “xanh”, nhu cầu về điện trên toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng. Việc cung ứng đủ nguồn điện đã trở thành nhiệm vụ then chốt để các nước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng.