Trồng lúa chất lượng cao, giảm phát thải

Trong những năm qua, nông dân tỉnh Đồng Tháp đã tích cực tham gia trồng lúa chất lượng cao, giảm phát thải. Nhờ sản xuất theo quy trình tiên tiến, thân thiện với môi trường, liên kết đầu vào, đầu ra chặt chẽ cho nên chi phí giảm, lợi nhuận tăng…, nông dân rất phấn khởi.

Nông dân xã Long Bình, tỉnh Đồng Tháp thu hoạch lúa hè thu 2025.
Nông dân xã Long Bình, tỉnh Đồng Tháp thu hoạch lúa hè thu 2025.

Trúng mùa, được giá, nông dân phấn khởi

Hiện nay, nông dân trồng lúa ở vùng Ngọt hóa Gò Công tỉnh Đồng Tháp đang tích cực thu hoạch lúa chất lượng cao, giảm phát thải trong niềm phấn khởi trúng mùa, được giá. Gia đình ông Ngô Phước Sang, ấp Xóm Thủ, xã Long Bình trồng 1,5 ha lúa.

Khi được chính quyền địa phương và Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh tuyên truyền, gia đình ông đã tự nguyện tham gia sản xuất lúa chất lượng cao, giảm phát thải theo đề án Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Sang phấn khởi cho biết: “Vụ lúa hè thu 2025, nông dân trong mô hình gieo sạ giống ST25. Khi tham gia mô hình, hợp tác xã sẽ đại diện cho nông dân để liên kết đầu vào, đầu ra. Chúng tôi bán lúa cho doanh nghiệp được giá và thu hoạch đúng thời điểm. Mặt khác, lúa được gieo sạ đồng loạt nên dễ chăm sóc. Nhờ sản xuất theo quy trình tiên tiến, giảm lượng giống gieo sạ, sử dụng phân hữu cơ, giảm phun thuốc bảo vệ thực vật cho nên chi phí giảm khoảng 30%. Vụ này, lúa ST25 được công ty bao tiêu với giá 7.300 đồng/kg nên bảo đảm có lợi nhuận cao hơn so với các hộ ngoài mô hình. Vụ đông xuân tới, gia đình tôi sẽ tiếp tục tham gia sản xuất lúa theo đề án này”.

Để bảo đảm đầu ra cho nông dân, Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh đã đứng ra liên kết với Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Phước Lộc Thiên Hộ bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho nông dân. Khi liên kết, doanh nghiệp sẽ đưa ra hai phương án thu mua. Một là ký kết thu mua với giá cố định ngay từ đầu vụ; hai là khi gần đến thu hoạch khoảng 10 ngày, doanh nghiệp sẽ thu mua cao hơn so với giá thị trường. Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn cung cấp giống giảm từ 2.000- 3.000 đồng/kg so với thị trường cho nông dân.

Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp tổng hợp Hòa Thạnh Nguyễn Thanh Quang cho biết: “Hiện giá lúa ST25 trong mô hình được doanh nghiệp thu mua cao hơn các giống khác trên thị trường khoảng 1.700 đồng/kg. Năng suất lúa trong mô hình cũng rất cao, ít bệnh, giảm sử dụng phân, thuốc hóa học cho nên nông dân rất phấn khởi. Trong mô hình, nông dân sẽ sử dụng phân hữu cơ, hạn chế đến mức thấp nhất việc phun xịt thuốc bảo vệ thực vật; qua đó, góp phần giảm ô nhiễm môi trường cũng như phát thải khí nhà kính. Mô hình mới chỉ triển khai vụ đầu trên địa bàn một ấp, hiện nay, nhiều nông dân đang tiếp tục đăng ký tham gia sản xuất lúa chất lượng cao, giảm phát thải trong vụ đông xuân. Hợp tác xã hy vọng diện tích tiếp tục được mở rộng”.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Long Bình Võ Ngọc Tân cho biết, toàn xã có khoảng 1.200 ha đất trồng lúa. Bước đầu, mô hình sản xuất lúa chất lượng cao, giảm phát thải đã mang lại hiệu quả tốt; năng suất cao hơn so với sản xuất truyền thống. Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục vận động người dân tham gia, nhân rộng mô hình, góp phần phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao thu nhập.

Tiếp tục mở rộng diện tích

Tỉnh Đồng Tháp đề ra mục tiêu hết năm 2025 có hơn 97.000 ha lúa chất lượng cao, giảm phát thải; đến 2030 là khoảng 190.000 ha. Trong đó, giai đoạn 1 (2024-2025), tỉnh tập trung củng cố các diện tích hiện trạng thuộc dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT), dự án sinh kế mùa lũ (Dự án WB9), với diện tích hơn 97.000 ha. Giai đoạn 2 (2026-2030), địa phương tập trung phát triển vùng lúa chuyên canh chất lượng cao, giảm phát thải mới ngoài vùng dự án VnSAT, dự án WB9, với diện tích mở rộng thêm khoảng 190.500 ha.

Các mô hình ghi nhận một số kết quả tích cực như: Giảm lượng giống 60-80 kg/ha so với sản xuất truyền thống; giảm lượng phân 50-53,5 kg/ha; giảm số lần phun thuốc bảo vệ thực vật 2 đến 3 lần/vụ; giảm phát thải khí nhà kính bình quân 3,13- 4,92 tấn CO2e/ha/vụ; năng suất cao hơn 420-442 kg/ha và lúa ít đổ ngã hơn so với sản xuất truyền thống... Bên cạnh đó, nông dân không đốt rơm sau thu hoạch mà bán cho thương lái để tăng thêm thu nhập.

Từ nguồn vốn phát triển đất trồng lúa và các khoản thu chuyển đổi mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa, từ năm 2024-2025, tỉnh đã triển khai 21 mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh; trong đó, 13 mô hình thực hiện duy nhất một vụ (năm 2024), 8 mô hình thực hiện liên tục trong 3 vụ (năm 2025); quy mô tối thiểu 100 ha/mô hình.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Lê Chí Thiện cho biết: Đến nay, tỉnh đã tham gia đề án Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long năm 2025 với diện tích gần 60.000 ha; phấn đấu đến hết năm 2025, địa phương có hơn 97.000 ha. Thời gian tới, tỉnh sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, đào tạo, tập huấn cho cán bộ, nông dân, hợp tác xã về kỹ thuật canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ xử lý rơm rạ, chuyển đổi số và cơ giới hóa sản xuất; tiếp tục củng cố hệ thống khuyến nông cộng đồng nhằm tăng cường công tác vận động, hướng dẫn và triển khai các mô hình một cách hiệu quả; rà soát, nâng cấp hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng, kho sấy và cơ sở chế biến tại các vùng chuyên canh để bảo đảm điều kiện thuận lợi cho sản xuất, vận chuyển và liên kết tiêu thụ…

Thực tế cho thấy, trước xu hướng chuyển đổi xanh trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, việc nâng cao chất lượng gắn với bảo vệ môi trường là hướng đi tất yếu. Ngoài nâng cao thu nhập cho nông dân, thân thiện với môi trường, điều này còn góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp bền vững.

Có thể bạn quan tâm

Màu xanh của các loại cây rau, trong đó có lục bình bên dòng sông Cái Lớn, đoạn qua TP Cần Thơ.

Sinh kế từ lục bình

Cái Lớn, Cái Bé (tỉnh An Giang) là dòng sông cặp đôi duy nhất ở Đồng bằng sông Cửu Long. Nơi đây, người dân bền bỉ bám đất, bám sông để mưu sinh đầy sáng tạo, trong đó có nghề đan lục bình đem lại thu nhập ổn định và cuộc sống bình yên.

Sạt lở nhấn chìm nhiều nhà dân xuống sông Hậu.

Nỗi lo lắng sạt lở ở cù lao

Trên địa bàn xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang gần đây xảy ra nhiều vụ sạt lở, sụp lún đất ven bờ sông Hậu với diễn biến nhanh và phức tạp, ảnh hưởng đời sống, tài sản và sinh hoạt của nhiều hộ dân.

Chính quyền và nhân dân khắc phục sự cố vỡ một đoạn cồn Sơn của thành phố Cần Thơ.

Bảo vệ mùa màng trước triều cường lịch sử

Mùa nước nổi năm nay kết hợp triều cường và mưa lớn gây thiệt hại lớn đến đời sống cũng như sản xuất của người dân Đồng bằng sông Cửu Long. Tại nhiều nơi, chính quyền địa phương và nhân dân đã cùng nhau đồng tâm, hợp sức chống chọi với mực nước dâng cao, bảo vệ thành công mùa màng và sinh kế.

Mô hình trồng sen mùa nước nổi tại xã Tân Hòa, thành phố Cần Thơ.

Lan tỏa mô hình sản xuất “thuận thiên”

Sau khi Nghị quyết 120 của Chính phủ về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu được triển khai, nhiều nông dân ở thành phố Cần Thơ đã thay đổi cách nghĩ, cách làm. Thay vì chống lại tự nhiên, họ chọn cách thuận theo quy luật đất - nước - mùa vụ để canh tác hiệu quả, tiết kiệm chi phí.

Vườn rau đọt choại nhìn từ trên cao.

Đặc sản độc đáo đất miền Tây

Rau choại từ một loại dây hoang dại ở rừng tràm, rừng dừa nước nay trở thành đặc sản được săn tìm, giúp nhiều hộ dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và thành phố Cần Thơ nói riêng thoát nghèo, ổn định cuộc sống. Theo nhiều nông dân, dây choại có sức sống dẻo dai, thích ứng với mọi điều kiện thời tiết.

Tuyến đê biển quốc gia đoạn đi qua ấp Giồng Bàn, xã Long Vĩnh bị sạt lở chân đê, dài 70m.

Khắc phục sạt lở ven sông, bờ biển

Thời gian qua, tình trạng sạt lở trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long diễn biến phức tạp, gây thiệt hại sản xuất nông nghiệp, ảnh hưởng đến sinh kế của nhân dân.

Ông Nguyễn Văn Đời, Giám đốc Hợp tác xã Trầu Vàng Vị Thủy chăm sóc vườn trầu của gia đình.

Nét đẹp hồn quê làng trầu Vị Thủy

Giữa nhịp sống hiện đại, nơi phố thị đang đổi thay từng ngày, vẫn còn đó làng trầu Vị Thủy (xã Vĩnh Thuận Đông, thành phố Cần Thơ) yên bình, mộc mạc với sắc xanh mướt mắt của những giàn trầu trải dài.

Nhiều ngôi nhà ở Đồng Tháp bị đổ sụp xuống sông do sạt lở.

Chủ động, linh hoạt ứng phó với biến đổi khí hậu

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng kinh tế trọng điểm của cả nước. Tuy nhiên, nơi đây luôn phải đối mặt nhiều thách thức do tác động của biến đổi khí hậu gây ra. Trước thực trạng này, các địa phương trong vùng có nhiều giải pháp nhằm hạn chế thiệt hại, thích ứng với điều kiện cực đoan của thiên nhiên.

Dự án Hạ tầng thiết yếu hỗ trợ phát triển vùng cây ăn trái hoa kiểng khu vực Mỏ Cày Bắc và Chợ Lách vừa hoàn thành đưa vào sử dụng.

Hoàn thiện hệ thống thủy lợi, thúc đẩy phát triển kinh tế

Những năm gần đây, hệ thống thủy lợi tại khu vực các cù lao Minh, Bảo và An Hóa (Vĩnh Long) được đầu tư nhằm ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân. Nhờ vậy, nhiều “túi nước ngọt” được hình thành giúp tưới tiêu vườn cây ăn quả, ruộng lúa, hoa màu.

Nông dân Vĩnh Bình, tỉnh An Giang thu hoạch tôm càng xanh bán cho thương lái.

Xứ sở tôm càng xanh chuyển mình

Vĩnh Bình từng được ví như “rốn phèn” của vùng Miệt Thứ, tỉnh An Giang, với muôn vàn khó khăn. Ngày nay, địa phương này đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành một “xứ sở tôm càng xanh”.

Thành viên Hợp tác xã Sản xuất nông nghiệp sinh thái Quyết Tiến kiểm tra lưới bao quanh vùng nuôi trữ cá.

Nuôi trữ cá kết hợp du lịch sinh thái mùa nước nổi

Khi nước lũ (mùa nước nổi) tràn đồng cũng là lúc bà con nông dân đầu nguồn của tỉnh Đồng Tháp triển khai thực hiện mô hình nuôi trữ cá trên đồng ruộng. Mô hình này vừa góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tránh kiểu đánh bắt tận diệt, vừa có lợi thế khai thác du lịch theo mùa.

Chế biến các sản phẩm từ dừa tại tỉnh Vĩnh Long đã tạo nhiều việc làm cho lao động nông thôn.

Vĩnh Long phát triển bền vững ngành dừa

Sau sáp nhập, tỉnh Vĩnh Long có diện tích dừa lớn nhất khu vực và cả nước với khoảng 120 nghìn ha, chiếm gần 50% diện tích của cả nước. Địa phương đang tập trung xây dựng vùng sản xuất tập trung có mã số vùng trồng để phục vụ chế biến và xuất khẩu dừa bền vững.

Hệ thống tưới nhỏ giọt do Viện Nghiên cứu phát triển Đồng bằng sông Cửu Long chuyển giao tại phường Vĩnh Châu.

Giải pháp hiệu quả giảm nguy cơ cạn kiệt nguồn nước ngầm

Vĩnh Châu, thành phố Cần Thơ là nơi chuyên canh trồng hành tím lớn nhất cả nước, với diện tích gần 7.000 ha. Nguồn nước tưới tiêu phục vụ sản xuất ở đây chủ yếu khai thác từ mạch nước ngầm. Tuy nhiên, trước tác động của biến đổi khí hậu và việc khai thác quá mức, nguồn nước ngầm ngày càng suy giảm nghiêm trọng.

Hoạt động thả cá về tự nhiên nhằm đa dạng nguồn lợi thủy sản được tổ chức tại thành phố Cần Thơ.

Bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản

Thành phố Cần Thơ có nhiều ao, hồ, sông, rạch,... mang đến những lợi ích không nhỏ về nguồn lợi thủy sản. Tuy nhiên, trước những ảnh hưởng do biến đổi khí hậu, nạn đánh bắt trái phép,… nguồn thủy sản tại địa phương ít nhiều bị ảnh hưởng. Bảo vệ nguồn lợi, phát triển nuôi trồng thủy sản đang là việc được địa phương chú trọng.

Ông Lê Văn Sấm bên ao nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao

Hiệu quả từ ứng dụng nuôi tôm công nghệ cao

Gần 20 năm theo nghề nuôi tôm, ông Lê Văn Sấm, (sinh năm 1958, ngụ xã Thạnh Hải, tỉnh Vĩnh Long) chuyển dần từ cách nuôi truyền thống sang ứng dụng công nghệ cao thu lợi nhuận hàng chục tỷ đồng mỗi năm. Ông đã hỗ trợ, giúp giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Ao Bà Om, phường Nguyệt Hóa, tỉnh Vĩnh Long rợp bóng cây cổ thụ.

Trải nghiệm du lịch xanh, thân thiện môi trường

Những năm gần đây, tỉnh Vĩnh Long không ngừng phát huy vai trò của cộng đồng dân cư trong phát triển du lịch xanh, thân thiện môi trường. Nhiều sản phẩm mới lạ, hấp dẫn du khách trong nước và nước ngoài được hình thành, góp phần tạo động lực thúc đẩy kinh tế-xã hội địa phương.

Lối vào khu dân cư khóm Sa Phô nằm dọc tuyến sông Cửa Lớn (thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) bị sạt lở làm hư hỏng.

Cà Mau ứng phó tình trạng sạt lở đất ven sông

Vào mùa mưa hằng năm, tình trạng sạt lở đất ven sông lại trở nên “nóng” tại nhiều địa phương vùng sông nước Cà Mau, gây bất an cho người dân, đe dọa đời sống, sản xuất và làm hư hỏng nhiều công trình hạ tầng.

Sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim. (Ảnh tư liệu Vườn quốc gia Tràm Chim)

Bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại Tràm Chim

Sau một thời gian dài vắng bóng, sếu đầu đỏ - loài chim quý hiếm đứng trước nguy cơ tuyệt chủng - đã chính thức quay trở lại Vườn quốc gia Tràm Chim (huyện Tam Nông, Đồng Tháp) để được nuôi dưỡng và phục hồi.

Thu hoạch lúa nhìn từ trên cao.

Hạt gạo miền Tây “chuyển mình”

Trong bối cảnh “ba biến”: biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển xu thế tiêu dùng toàn cầu tác động ngày càng sâu sắc đến sản xuất nông nghiệp, ngành hàng lúa gạo ở Đồng bằng sông Cửu Long đang đứng trước yêu cầu đổi mới toàn diện. Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh” do Chính phủ phê duyệt không chỉ là một chiến lược kinh tế, mà còn là lời giải mang tính căn cơ cho bài toán sinh kế, môi trường và hội nhập. Trong hành trình này, nông dân và hợp tác xã chính là chủ thể trung tâm, là lực lượng quyết định thành, bại của đề án.
Sơ chế yến tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại, dịch vụ Trí Sơn.

Tiền Giang phát triển nghề nuôi chim yến

Tiền Giang là địa phương đứng thứ hai cả nước (sau Kiên Giang) về phát triển mô hình dẫn dụ và gây nuôi chim yến. Những năm gần đây, số lượng người nuôi tăng lên, nhưng sản lượng tổ yến giảm và đầu ra hạn chế đã gây không ít khó khăn. Việc nâng cao chất lượng và đẩy mạnh liên kết sản xuất, tiêu thụ là hướng đi cần thiết để nghề phát triển bền vững.
Khu vực xử lý nước thải tại trang trại nuôi tôm của Công ty TNHH nuôi trồng thủy sản Tuấn Hiền.

Hiệu quả từ mô hình nuôi tôm công nghệ cao

Tỉnh Tiền Giang có diện tích nuôi tôm hơn 8.000 ha; trong đó, nuôi thâm canh khoảng 3.000 ha, nuôi quảng canh cải tiến hơn 5.000 ha; sản lượng thu hoạch hằng năm ước đạt 21.000 tấn. Các mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao không chỉ mang lại nguồn thu nhập bền vững cho người dân mà còn mở ra hướng đi mới cho một nền nông nghiệp hiện đại, thân thiện môi trường.