Lệnh trừng phạt và hệ lụy hai chiều

Sau một loạt biện pháp trừng phạt gay gắt nhằm vào Nga, hôm 6/10, Liên minh châu Âu (EU) áp đặt gói trừng phạt mới nhất, mở rộng các lệnh cấm đối với thương mại và các cá nhân của Moskva. “Làn sóng trừng phạt” đang vùi dập nền kinh tế Nga, song cũng gây tổn hại nghiêm trọng cho chính các nước EU.
EU đã áp dụng gói trừng phạt thứ 8 đối với Nga. (Ảnh: AFP/TTXVN)
EU đã áp dụng gói trừng phạt thứ 8 đối với Nga. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Gói trừng phạt mới nhất nêu trên là gói biện pháp trừng phạt thứ 8 mà EU áp đặt đối với Nga, sau khi Moskva triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine hồi tháng 2 năm nay. Các biện pháp trừng phạt mới nhất của EU nhằm vào Nga bao gồm cấm nhập khẩu sản phẩm thép, gỗ, giấy và các hàng hóa khác từ Nga cũng như cấm cung cấp một loạt dịch vụ như công nghệ thông tin, kỹ thuật và pháp lý cho các công ty của Xứ sở Bạch dương.

Báo chí châu Âu cho biết, EU cũng cấm nhập khẩu sản phẩm chế tạo máy, kỹ thuật gia dụng, sản phẩm hóa học, nhựa và thuốc lá của Nga. Ngoài ra, các quốc gia ở Lục địa già cũng sẽ áp đặt giá trần với dầu mỏ của Nga và đưa hàng chục cá nhân của Nga vào danh sách trừng phạt… Về phía Nga, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak đã gọi các đề xuất áp đặt hạn chế đối với giá dầu mỏ của Nga là “hoàn toàn vô lý”. Ông cảnh báo Moskva sẽ ngừng cung cấp dầu mỏ và các sản phẩm dầu cho các nước quyết định hạn chế giá dầu của Nga.

Các lệnh trừng phạt của EU đang gây khó khăn nghiêm trọng cho kinh tế Nga. Tuy nhiên, Bộ trưởng Phát triển kinh tế Nga Maxim Reshetnikov vừa nhận định, nền kinh tế đang hứng chịu nhiều lệnh trừng phạt quốc tế của Nga sẽ sụt giảm ít hơn dự báo trước đó trong năm nay và trở lại tăng trưởng vào năm 2024 nhờ nhu cầu và hoạt động đầu tư trong nước.

Theo đó, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga trong năm 2022 sẽ giảm khoảng 2,9%, tăng so với mức dự báo giảm 4% đưa ra trước đó. Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo mức giảm 6% cho Nga trong năm nay. Theo Bộ trưởng Reshetnikov, GDP của Nga sẽ giảm 0,8% vào năm 2023 do xuất khẩu giảm.

Cùng với kinh tế suy giảm, môi trường đầu tư khó khăn, dòng vốn đầu tư nước ngoài đang chảy mạnh khỏi Nga. Tháng 8 vừa qua, công ty Ericsson của Thụy Ðiển thông báo sẽ rút dần khỏi Nga trong những tháng tới trong khi Nokia của Phần Lan cho biết có kế hoạch rút trước cuối năm nay. Công ty Logitech International có trụ sở tại Thụy Sĩ cũng sẽ giảm dần hoạt động còn lại tại Nga sau khi bắt đầu thu hẹp quy mô hoạt động từ hồi tháng 3.

Mới đây, Tập đoàn Dell Technologies Inc. của Mỹ cũng thông báo đã ngừng mọi hoạt động tại Nga sau khi đóng cửa văn phòng vào giữa tháng 8. Công ty máy tính của Mỹ này, vốn là nhà cung cấp máy chủ quan trọng ở Nga, đã đóng cửa các văn phòng của mình và ngừng mọi hoạt động tại Nga. Trước đó, hàng trăm công ty của phương Tây, từ Ikea tới Coca-Cola, Goldman Sachs và McDonald’s... đã ngừng hoạt động tại Nga.

Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt của EU không chỉ cản bước kinh tế Nga, mà còn đang gây ra các hiệu ứng “gậy ông đập lưng ông” với các nền kinh tế thuộc EU. Cuối tháng 9 vừa qua, Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại Hungary Peter Szijjarto cho rằng, các biện pháp trừng phạt Moskva đang gây thiệt hại cho chính châu Âu và là “thất bại hoàn toàn”. Ông Szijjarto nói trên kênh phát thanh MR1 rằng, các lệnh trừng phạt của EU là nguyên nhân khiến lạm phát của khối tăng vọt, chi phí tiện ích, giá khí đốt tự nhiên và giá thực phẩm đều tăng, trong khi kinh tế châu lục đi vào suy thoái.

Nhận định về gói trừng phạt thứ 8 nhằm vào Nga vừa được công bố hôm 6/10, ông Szijjarto cho rằng đây là một hướng đi sai và khẳng định Hungary không chấp nhận bất kỳ biện pháp trừng phạt nào gây nguy hiểm cho nguồn cung năng lượng của mình. Các công ty của châu Âu cũng đã chịu thiệt hại rất lớn sau khi chấp hành các lệnh trừng phạt Nga. Mới đây, Tập đoàn dầu mỏ Shell (Anh) cho biết, họ sẽ phải chịu thiệt hại lên tới 5 tỷ USD khi rời khỏi Nga.

Xem ra làn sóng trừng phạt mà EU áp đặt với Nga đang kéo kinh tế của cả hai bên đến bờ vực suy thoái. Nếu cuộc chiến trừng phạt vẫn tiếp diễn, không chỉ kinh tế Nga xuống dốc không phanh, mà chính EU sẽ lâm cảnh “Trạng chết, Chúa cũng băng hà”. Ðây là lý do khiến Cố vấn của Thủ tướng Hungary về các vấn đề chính trị, ông Balazs Orban tháng trước đã lên tiếng trên mạng xã hội và nhấn mạnh rằng, các biện pháp trừng phạt mà EU áp đặt với Nga không đạt được như kỳ vọng, do đó, chúng có thể sẽ được xem xét lại.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.