Hoàn thiện cơ chế quản lý, chia sẻ dữ liệu và bảo vệ người tiêu dùng
Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) đánh giá cao nỗ lực, tinh thần đổi mới của cơ quan soạn thảo trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Thương mại điện tử. Theo đại biểu, dự thảo được chuẩn bị công phu, có bố cục hợp lý, nội dung toàn diện, phản ánh đúng thực tiễn phát triển nhanh chóng của hoạt động thương mại điện tử trong nước và quốc tế.
Dự thảo luật mở rộng phạm vi điều chỉnh đến mạng xã hội, livestream bán hàng và nền tảng tích hợp đa dịch vụ; quy định rõ trách nhiệm của các chủ thể tham gia; bổ sung cơ chế quản lý đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài; đồng thời chú trọng phát triển thương mại điện tử xanh, bảo vệ người tiêu dùng, an ninh mạng và dữ liệu cá nhân.
Đại biểu cho rằng, đây là bước tiến quan trọng, hướng tới môi trường pháp lý minh bạch, hiện đại, an toàn cho thương mại điện tử Việt Nam.
Về quản lý Nhà nước, đại biểu Nguyễn Thị Lan nêu rõ: Điều 7 của dự thảo đã quy định tương đối đầy đủ các nội dung, nhưng mới dừng ở việc liệt kê nhiệm vụ, chưa làm rõ nguyên tắc phối hợp giữa các cơ quan quản lý, đặc biệt trong kết nối và chia sẻ dữ liệu.
“Nếu thiếu cơ chế phối hợp thống nhất, mỗi cơ quan triển khai riêng rẽ sẽ dễ dẫn đến chồng chéo, khó kiểm soát giao dịch xuyên biên giới và hạn chế hiệu quả quản lý”, đại biểu nói.
Đại biểu đề nghị bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về thiết lập cơ chế phối hợp, kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa Bộ Công thương và các bộ, ngành liên quan, bảo đảm an toàn và đồng bộ trong quản lý Nhà nước về thương mại điện tử.
Về phát triển nguồn nhân lực, đại biểu đề nghị bổ sung “Khung chuẩn kỹ năng thương mại điện tử quốc gia” và khuyến khích mô hình hợp tác đào tạo với doanh nghiệp, cho phép sinh viên thực tập, tham gia dự án thực tế tại các sàn thương mại điện tử.
Bà nhấn mạnh, nhiều quốc gia đã thành công khi gắn đào tạo với thực hành và thị trường, như Singapore với chương trình SkillsFuture hay Hàn Quốc với K-Digital Training.
Đối với chính sách hỗ trợ phát triển thương mại điện tử, đại biểu Nguyễn Thị Lan đề nghị bổ sung chính sách riêng cho lĩnh vực nông nghiệp và sản phẩm vùng miền, tập trung vào đào tạo kỹ năng số cho hợp tác xã, hộ nông dân, hỗ trợ tem truy xuất nguồn gốc, logistics lạnh, bao bì bền vững, cùng bộ chỉ tiêu đánh giá hiệu quả thực hiện.
Đại biểu cũng kiến nghị bổ sung quy định về bảo vệ người tiêu dùng và kiểm soát hàng giả trong thương mại điện tử. Cụ thể, yêu cầu chủ sở hữu nền tảng phải xác thực danh tính người bán bằng định danh điện tử (eKYC) và chịu trách nhiệm liên đới nếu không kiểm soát được hành vi vi phạm; đồng thời, nền tảng phải có cơ chế khiếu nại và hoàn tiền tự động cho người tiêu dùng khi giao dịch bị hủy hoặc hàng hóa không đúng mô tả.
Siết chặt quản lý livestream bán hàng, bảo đảm tính khả thi của quy định
Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Đoàn Quảng Trị) cho rằng, dự thảo Luật Thương mại điện tử cần quy định bao quát để không bỏ sót đối tượng và bảo đảm tính khả thi.
Theo đại biểu, đối với khoản 11, Điều 3 về chức năng livestream bán hàng, nếu người bán không thực hiện giao dịch trên nền tảng mà chuyển ra ngoài thì sẽ không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật. Vì vậy, cần điều chỉnh mở rộng để tăng tính bao quát, không bỏ sót đối tượng.
Đại biểu cũng nêu băn khoăn về hiệu quả và khả năng của quy định yêu cầu nền tảng có công cụ kiểm soát nội dung quảng cáo, bán hàng.
“Cần đánh giá tác động, xem các nền tảng hiện nay có đủ hạ tầng kỹ thuật để kiểm soát tự động thông tin hàng cấm, hàng giả trước khi cho đăng tải hay chưa; từ đó có lộ trình phù hợp, hỗ trợ các nền tảng nhỏ dần tuân thủ quy định”, ông nói.
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga (Đoàn Quảng Trị) cho rằng, livestream bán hàng là xu hướng phát triển nhanh của thương mại điện tử, nhưng pháp luật hiện hành chưa có quy định riêng về các chủ thể tham gia, nghĩa vụ thuế hay kiểm soát thông tin.
“Đã có nhiều phiên livestream bán hàng hàng tỷ đồng nhưng nhà nước không thu được thuế; hàng giả, hàng nhái, thực phẩm chức năng trôi nổi ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng”, bà nói. Do đó, việc luật hóa khái niệm livestream bán hàng và bổ sung trách nhiệm pháp lý cho nền tảng là cần thiết.
Đại biểu Tuyết Nga đề nghị tập trung vào các nội dung đặc thù của môi trường điện tử, bảo đảm thống nhất với các văn bản pháp luật có liên quan, nhất là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2025. Theo đại biểu, cần bổ sung quy định dẫn chiếu yêu cầu các bên tuân thủ điều kiện quảng cáo, đặc biệt với sản phẩm, dịch vụ đặc biệt theo quy định pháp luật về quảng cáo.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Đoàn Quảng Trị) cho rằng, việc quy định người bán chỉ được livestream sau khi có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo (Điều 21, Điều 22) là cần thiết để kiểm soát quảng cáo sản phẩm nhạy cảm, nhưng nếu lặp lại quy định của Luật Quảng cáo có thể dẫn đến chồng chéo xử phạt.
Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, tránh chế tài trùng lặp, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của chủ quản sàn trong việc cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý khi phát hiện vi phạm.
Theo đại biểu, cần rà soát thêm các quy định liên quan đến hoạt động của người nổi tiếng (KOLs), bổ sung chế tài đặc thù để ngăn chặn tình trạng “KOLs tiếp tay hàng giả”, quảng cáo sai sự thật, góp phần xây dựng môi trường thương mại điện tử lành mạnh, bền vững.
![[Video] Đề nghị siết tín dụng bất động sản để hạ nhiệt giá nhà](https://cdn.nhandan.vn/images/e53b3df5710fb57b6bbd10e5f5208389d03ca0885ac6df85138325cf45635f81ccc5103d9f31acf3836bc3b6bd6dc36a6e59a37bd17828b7f07ab9e07ee538281c3d3ab397ffb119115a3d5835bcdb215308de8a4ba9f403aa4513cbf4185c4591d561cfe84da2cd9c765694c25efc35/720.jpg.webp)
